"Zbrodnia niemiecka w Warszawie 1944 r.: zeznania - zdjęcia" online!
Zapraszamy do zapoznania się z jedną z pierwszych publikacji na temat Powstania Warszawskiego wydaną w 1946 r. przez Instytut Zachodni w Poznaniu - "Zbrodnia niemiecka w Warszawie 1944 r.: zeznania - zdjęcia", Tom II "Documenta Occupationis Teutonicae", opracowanie Edward Serwański, Irena Trawińska; przedmowa Zygmunt Wojciechowski. W sierpniu-październiku1944 r. Edward Serwański i Irena Trawińska po konsultacji z Zygmuntem Wojciechowskim uruchomili akcję zbierania wśród wysiedlonych mieszkańców Warszawy relacji o zbrodniach popełnionych w czasie powstania. Dokonano tego w konspiracji, w miejscowościach zajętych przez Niemców, wśród ludzi dotkniętych strasznymi przeżyciami, wciąż narażonych na represje okupanta.
Początkowo miał to być materiał dowodowy, do wykorzystania w trybie procesowym, ale ze względu na warunki w jakich był gromadzony, trudności z weryfikowaniem danych i nie zawsze możliwe dopełnienie formalności protokolarnych, powstał zbiór wspomnień, sygnowanych nazwiskami własnymi lub zmyślonymi lub anonimowych. Ewentualne nieścisłości faktograficzne rekompensuje bezsprzeczny autentyzm relacji notowanych "na gorąco", nie przefiltrowanych upływem czasu. Relacje zbierano pod kątem udokumentowania zbrodni niemieckich na ludności cywilnej i ten wątek zdecydowanie w nich dominuje, choć można się z nich również dowiedzieć sporo o "życiu codziennym" w czasie powstania, o zachowaniu "Ukraińców" i żołnierzy Wehrmachtu, o strasznych losach indywidualnych etc. etc. Wartość informacyjna dokumentów jest zróżnicowana, obok krótkich zapisków znalazły się teksty obszerne, uporządkowane. Całość ułożono według kryterium topograficznego: Wola, Ochota, Mokotów-Czerniaków-Żolibórz, Śródmieście, Pruszków.
Obecnie trwają prace nad digitalizacją i tłumaczeniem na język angielski siedmiu pierwszych tomów "Documenta Occupationis". Projekt finansowany przez MNiSW w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki jest realizowany przez Instytut Zachodni.