Komisja ds. Monopoli przedstawia swój dziewiąty raport dotyczący sektora energetycznego
#gaz #energia #prąd #zmiany
Komisja ds. Monopoli (Monopolkommission) zgodnie z art. 62 Ustawy o zaopatrzeniu w energię elektryczną i gaz (Gesetz über die Elektrizitäts- und Gasversorgung, EnWG) przedstawiła 10.04.2024 r. swój dziewiąty raport dotyczący sektora energetycznego (2023) pt. „W obliczu konkurencji wynikającej z kryzysu energetycznego” (Energie 2023: Mit Wettbewerb aus der Energiekrise). Komisja podkreśliła potrzebę m.in.: zwiększenia konkurencyjność dostaw energii oraz zdywersyfikowania i uelastycznienia struktury importu gazu, a w sektorze energii elektrycznej zaleciła utworzenie rynku mocy opartego na konkurencji oraz likwidację tzw. hamulców cen energii na rzecz zmian w bezpośrednich płatnościach transferowych. W kwestii wsparcia rozwoju elektromobilności podkreślono wagę wspierania przetargów na poziomie gmin, szczególnie w sprawie konkurencyjności co do budowy infrastruktury.
W raporcie zwrócono uwagę na priorytetowe znaczenie stabilności dostaw energii i gazu w perspektywie długoterminowej dla rynków hurtowych (hurtowych dostaw energii), co zdaniem Komisji można jedynie osiągnąć poprzez dywersyfikację i uelastycznienie struktury importu na rynku gazu. Zdaniem Komisji pomóc w tym może odpowiednio wczesna identyfikacji ryzyka dostaw przewidywana w tzw. planie awaryjnym Federalnej Agencji Sieci (Notfallplan Gas der Bundesnetzagentur) w zakresie dostaw gazu. Natomiast w sektorze energii elektrycznej zagrożenia dla bezpieczeństwa dostaw wynikają w szczególności ze zbliżającej się transformacji systemu energetycznego w kierunku bezemisyjnych, ale często zależnych od pogody źródeł energii. Według Komisji, aby zapewnić bezpieczeństwo dostaw w okresach niskiego zapotrzebowania na energię, rząd federalny powinien zastąpić dotychczasowy system strategicznych rezerw zwymiarowanych w mocach elektrowni opartych zasadniczo na węglowodorach (gazie) konkurencyjnie zarządzanym rynkiem mocy z tzw. zapasem mocy gwarantowanej. W przeciwieństwie do rezerwy strategicznej, wszystkie moce elastyczne zakupione na rynku mocy zawsze mogą zostać wykorzystane. Na konkurencyjnym rynku mocy dostawcy energii elektrycznej i główni klienci z wyprzedzeniem pozyskują oczekiwane zapotrzebowanie na moc elektrowni. Zdolności te mogą następnie zostać dodatkowo zwiększone przez rząd federalny, aby uniknąć wszelkich pozostałych zagrożeń dla bezpieczeństwa dostaw.
Komisja ds. Monopoli zbadała także detaliczne rynki energii z punktu widzenia zagrożeń związanych z niedoborami gazu wynikającymi z wojny na Ukrainie, które doprowadziły do niepewności i wzrostu cen dla gospodarstw domowych i przemysłu. Stwierdzono, że kluczowym remedium w tym wypadku powinna stać się konkurencja między kilkoma dostawcami oraz przekonanie konsumentów do częstej zmiany dostawcy dla zapewnienia przystępnych cen w perspektywie długoterminowej. Chęć do zmian − zdaniem Komisji − można zwiększyć poprzez kampanie informacyjne. W kwestii mechanizmu zapewnienia dostaw energii Komisja zaleciła wprowadzenie regulacji, które wymuszałby to, żeby największy dostawca automatycznie stawał się dostawcą podstawowym i mógł w ten sposób utrzymać swoją siłę rynkową. Alternatywą byłby model przetargowy ukierunkowany na wyłonienie podstawowego dostawcy, jeżeli w praktyce zaistnieje potrzeba udzielenia wsparcia po planowanym wygaśnięciu górnego limitu cen gazu. Wówczas bardziej odpowiednie będą bezpośrednie płatności transferowe dla potrzebujących gospodarstw domowych niż interwencje mające na celu kształtowanie cen. Zdaniem autorów raportu interwencje cenowe zniekształcają sygnały niedoboru i są również niedokładne z punktu widzenia dystrybucji, ponieważ korzystają z nich też gospodarstwa domowe o wysokich dochodach.
Zwrócono także uwagę na to, że podobne mechanizmy konkurencyjne są korzystne w obszarze elektromobilności. Komisja ds. Monopoli stwierdza, że poziom koncentracji poszczególnych dostawców pozostaje nadal zbyt wysoki, ponieważ najwięksi dostawcy mają wciąż wysoki średni udział w rynku w całych Niemczech wynoszący 49% i 45% w wypadku normalnych i szybkich punktów ładowania. Komisja ds. Monopoli rekomenduje wspieranie gmin w przetargach na konkurencyjną budowę stacji ładowania i powiązanie wsparcia finansowego z odpowiednimi warunkami. Funkcjonująca konkurencja na autostradowe stacje ładowania wymaga, aby kilku konkurentów miało dostęp do miejsc odpoczynku rynku. (W. Ostant)
https://www.monopolkommission.de/images/PDF/SG/9sg_energie_volltext.pdf