„Zjednoczenie Niemiec – sukcesy i wyzwania w świetle współczesnych debat” - zapis konferencji
W dniu 15 czerwca 2022 r. odbyła się w Instytucie Zachodnim międzynarodowa konferencja pt. „Zjednoczenie Niemiec – sukcesy i wyzwania w świetle współczesnych debat”.
W konferencji wzięli udział badacze zajmujący się tą problematyką w Niemczech (zarówno ze wschodniej jak i zachodniej części Niemiec), a także z Polski. W dwóch blokach tematycznych naświetlili oni zróżnicowany obraz skutków przemian gospodarczych i społecznych, jakie się dokonały w różnych dziedzinach życia na obszarze Niemiec Wschodnich po zjednoczeniu Niemiec w 1990 r. Odnieśli się też do zagadnień związanych z efektami zjednoczenia w sferze mentalnej i kulturowej. Było to spojrzenie poparte wynikami badań, a także własnych doświadczeń i obserwacji. Zastanawiano się, na ile przemiany te przyczyniły się do zniwelowania podziałów między Wschodem a Zachodem i czy wpłynęło to na zmianę wzajemnego postrzegania się obu społeczeństw. W trakcie dyskusji okazało się przy tym, że występują niekiedy różnice w ocenie skutków zmian pozjednoczeniowych. Interesujące były też zagadnienia dotyczące sfery tożsamościowej i dylematów młodego pokolenia w Niemczech Wschodnich, urodzonego tuż przed przełomem w 1990 r., dorastającego w zmienionych już warunkach społeczno-politycznych. Zaprezentowanie zasadniczych cech transformacji w Polsce (i specyfiki regionu łódzkiego) pozwoliło na porównanie doświadczeń, jakie były udziałem społeczeństwa polskiego w okresie transformacji, a także na uzmysłowienie pewnych podobieństw i różnic w procesie przemian w obu krajach.
Otwarcie konferencji: (godz. 9.30)
Powitanie:
dr Justyna Schulz (Dyrektor Instytutu Zachodniego, Poznań)
Piotr Womela (Fundacja Konrada Adenauera, Warszawa)
Wprowadzenie: Wokół idei i koncepcji wystawy „Umbruch Ost. Lebenswelten im Wandel” („Transformacja w Niemczech Wschodnich. Życie w czasie przemian”), dr Ulrich Mählert (Berlin)
I Panel:
- O nastrojach w Niemczech Wschodnich – spojrzenie na trzy dekady w świetle współczesnych debat (dr Stefan Wolle, Berlin)
- Problem pozycji interlokutora w debacie niemiecko-niemieckiej (prof. Dirk Oschmann, Lipsk)
- Społeczno-ekonomiczne skutki transformacji systemowej w Polsce. Analiza socjologiczna na przykładzie regionu łódzkiego (dr Lucyna Prorok, Łódź)
Moderacja: dr Justyna Schulz (Poznań)
II Panel (godz. 13.30)
- Jedność a transformacja. Doświadczenia i wyniki badań okresu transformacji (prof. Detlev Brunner, Lipsk)
- Euforia i rozczarowanie, przebudzenie i realizacja, gospodarka i kultura. O roli postsocjalistycznej przebudowy gospodarki w Niemczech Wschodnich (dr Marcus Böick, Jena)
- O „narzekających Wschodniakach” i „przemądrzałych Zachodniakach”: odmienne oczekiwania, irytujące nieporozumienia i nieustanne spory wokół “jedności mentalnej” (dr Christoph Lorke, Münster)
- “Czy zrosło się to, co powinno stanowić całość?” – Spojrzenie na okres transformacji z perspektywy pokolenia urodzonego po przełomie (Judith Märksch, Berlin)
Moderacja: dr Maria Wagińska-Marzec (Poznań)