Przekazanie źródeł historycznych potomności jest sprawą świętą. Historia jest bowiem akumulatorem narodowego doświadczenia i energii. Nakłada na nas, żyjących świadków największej wojny i najpotworniejszej okupacji szczególne obowiązki. Nie wolno dopuścić, by choćby cząstkę naszych dziejów pokryła niepamięć. (…) Spośród rzeczy ważnych – najdonioślejsze jest ostrzeżenie i memento.
– Ze przedmowy do I tomu
Seria „Documenta Occupationis” zajmuje szczególne miejsce w światowej literaturze wydawnictw źródłowych i jest powszechnie uznawana za ważne źródło wiedzy o historii okupacji niemieckiej w Polsce.Pomysłodawca serii Profesor Karol Marian Pospieszalski tak wspominał początki prac nad „Documenta Occupationis”:
„Projekt wydawania serii wydawniczej ‘Documenta Occupationis’ powstał w następujący sposób: jesienią 1945 r. Kirył Sosnowski – wówczas kierownik działu wydawniczego Instytutu Zachodniego – zaproponował mi jako kierownikowi tzw. sekcji dokumentacyjnej (chodziło o dokumentację okupacji hitlerowskiej) wydawanie w postacie małych aneksów do poszczególnych zeszytów ‘Przeglądu Zachodniego’ niewielkich zbiorów dokumentów niemieckich.
W tym samym mniej więcej czasie dr Zbigniew Jaroszewski, lekarz, znalazł przypadkiem na Górnym Śląsku egzemplarz memoriału niemieckiego pt. ‘Die Bedeutung des Polen-Problems für die Rüstungswirtschaft Oberschlesiens’. Dr Zbigniew Jaroszewski był członkiem organizacji „Ojczyzna“ i blisko związany z prof. Zygmuntem Wojciechowskim. Prof. Wojciechowski przekazał ten dokument Kiryłowi Sosnowskiemu i mnie i wtedy zrodziła się u nas wspólnie koncepcja wydania tego dokumentu w całości. W sprawie tytułu serii – bo to miał być jej początek – porozumiałem się z prof. Sajdakiem. Myślałem najpierw o Documenta Occupationis Germanicae, potem sugerowałem zastąpienie ‘Germanicae’ przez ‘Teutonice’ – to bardziej odpowiadało prof. Sajdakowi. Pojechałem do Katowic, przeszukałem siedzibę owego górnośląskiego Instytutu, w którym memoriał opracowano, i w ten sposób powstał I tom”.
Dotychczas w ramach serii wydano 17 tomów. Dzięki środkom finansowym z Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki przygotowano w latach 2014-2019 anglojęzyczny reprint tomów od I do VIII.
- Oprac. Karol Marian Pospieszalski. Poznań: Instytut Zachodni, 1945 Przedrukowany w tomie memoriał z 1944 r. dotyczy położenia robotników polskich oraz ich wykorzystania w produkcji zbrojeniowej III […]
- Oprac. Edward Serwański, Irena Trawińska ; przedm. poprz. Zygmunt Wojciechowski. Poznań: Instytut Zachodni, 1946. Od sierpnia do październiku 1944 r. Edward Serwański i Irena Trawińska uruchomili […]
- Oprac. Zdzisław Grot, Wincenty Ostrowski Poznań: Instytut Zachodni, 1946 Na tom trzeci składa się wybór 90 różnej objętości wspomnień, napisanych przez uczniów szkół powszechnych, zawierających opisy […]
- Karol Marian Pospieszalski. Poznań: Instytut Zachodni, 1949 Tom dotyczy niemieckiej polityki narodowościowej realizowanej w Kraju Warty. Zebrane dokumenty obrazują przede wszystkim działania podejmowane w tym zakresie […]
- Karol Marian Pospieszalski. Poznań: Instytut Zachodni, 1952 W skład tego tomu wchodzi wybór ponad 200 dokumentów niemieckich – ustaw i rozporządzeń, które pozwalają przeanalizować „prawo” hitlerowskie […]
- Karol Marian Pospieszalski. Poznań: Instytut Zachodni, 1958 Tom stanowi drugą część cyklu dokumentów ukazujących sytuację prawną ludności polskiej pod okupacją niemiecką na obszarze Generalnego Gubernatorstwa. Zawarto […]
- Karol Marian Pospieszalski. Poznań: Instytut Zachodni, 1959 W tomie przeprowadzono krytyczną analizę dokumentacji władz niemieckich odnoszącej się do strat niemieckich w trakcie (i w przededniu) kampanii […]
- Czesław Łuczak. Poznań : Instytut Zachodni, 1969 Publikacja zawiera wybór 88 dokumentów niemieckich oraz 20 fotografii odnoszących się do tematyki wysiedleń ludności polskiej z ziem wcielonych […]
- Wybór źródeł i oprac. Czesław Łuczak Poznań, Instytut Zachodni, 1975 Wybór 208 dokumentów administracji niemieckiej przedstawia sytuację polskich robotników przymusowych w III Rzeszy. Autor omówił w […]
- Wybór źródeł i oprac. Alfred Konieczny i Herbert Szurgacz Poznań, Instytut Zachodni, 1976 Publikacja jest kontynuacją i uzupełnieniem tomu IX. Dokumenty odnoszą się sytuacji robotników przymusowych […]
- Wybór źródeł i oprac. Wacław Długoborski, Janina Molendowa, Irena Srokowa, Andrzej Szefer Red. Wacław Długoborski Poznań, Instytut Zachodni, 1983 W tomie tym omówiono położenie ludności polskiej […]
- Wybór źródeł i oprac. Eugeniusz Kozłowski i Piotr Matusak Poznań, Instytut Zachodni, 1986 XII tom serii poświęcony został problematyce grabieży gospodarczej i eksploatacji siły roboczej dokonanej […]
- Wybór źródeł i oprac. Czesław Łuczak Poznań, Instytut Zachodni, 1990 Zebrane w tomie źródła ukazują całokształt polityki niemieckich władz okupacyjnych wobec ludności polskiej w Kraju Warty. […]
- Oprac. Włodzimierz Jastrzębski Bydgoszcz – Poznań, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy, Instytut Zachodni w Poznaniu, 1999 Tom ten jest zbiorem dokumentów, stanowiących opisy poszczególnych powiatów ziem […]
- red. Maria Rutowska i Maria Tomczak Poznań, Instytut Zachodni, 2005 Materiał źródłowy, obejmujący 149 fotografii oraz 27 dokumentów, ukazuje okupowany Poznań i Wielkopolskę. Zawarty w publikacji […]
- Maria Rutowska Poznań, Instytut Zachodni, 2008 Przedmiotem tomu jest niemiecki obóz przesiedleńczy na Głównej w Poznaniu i wysiedlenia Polaków do Generalnego Gubernatorstwa. Najcenniejszą część publikacji stanowi […]
- Maria Rutowska, Anna Ziółkowska. Poznań, Instytut Zachodni, 2019 W tomie opublikowano „Specjalną księgę gończą dla Polski”, zawierającą nazwiska ponad 8 tys. obywateli polskich uznanych za „niebezpiecznych” […]