Author

Zwischen
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Zwischen Aufschwung und Anpassung. Eine kleine Ges(...)

  • Autorzy:  Marcus  Böick,  Christoph  Lorke
  • Wydawca:  Bundeszentrale  für  politische  Bildung,  Bonn  2022
  • Seria:  „Schriftenreihe  der  Bundeszentrale  für  Politische  Bildung”,  Bd. 10798
  • ISBN:  978-3-7425-0798-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  140

Od 1990 roku w Republice Federalnej Niemiec stosowano różne środki w celu dostosowania warunków życia we wschodnich Niemczech do warunków na Zachodzie. Jednak ten proces nie przebiegał tak łatwo, jak tego oczekiwano po ustanowieniu formalnej jedności prawnej.

Marcus Böick i Christoph Lorke śledzą restrukturyzację gospodarczą, próby społecznej integracji i kulturową reorientację NRD po zjednoczeniu Niemiec. Historycy ukazują Aufbau Ost jako sprzeczny, często bardzo ostrożny i niepewny proces poszukiwania oraz uczenia się, który trwa do dziś.

Fuhrung
Aktualności, Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Führung und Verantwortung. Angela Merkels Außenp(...)

  • Autor:  Christoph  Heusgen
  • Wydawca:  Siedler  Verlag,  München  2023
  • ISBN:  978-3-8275-0169-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  251

Christoph Heusgen, były doradca Angeli Merkel ds. bezpieczeństwa i ambasador Niemiec przy ONZ w latach 2017-2021, uczestniczył w niemieckiej polityce zagranicznej przez ostatnich kilkanaście lat. Teraz Heusgen, od lutego 2022 roku szef Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa, przedstawia w swojej książce nowe kierunki działań, które jego zdaniem umożliwią Niemcom odgrywanie aktywnej roli we współczesnym świecie.

Autor opisuje działania pod rządami kanclerz Angeli Merkel, a jednocześnie prognozuje obraz przyszłej polityki, sugerując konieczność zmian w czasach, gdy rywalizacja nie odbywa się już między Zachodem i Wschodem, ale między praworządnością i siłą. W obliczu przełomu spowodowanego wojną w Ukrainie Heusgen wzywa Niemcy do obrania nowego kursu w polityce zagranicznej.

Raport o stratach
Historia Polski, Historia powszechna,

Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyn(...)

  • Redakcja:  Konrad  Wnęk (cz. 1-3),  Adam Pleskaczyński (cz. 2)
  • Wydawca:  Polska  Fundacja  Narodowa,  Warszawa  2022
  • ISBN:  978-83-954388-2-0 ; 978-83-954388-3-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  532, [2] + 441, [1] + 335, [1]

Raport zawiera najnowszą rekonstrukcję strat wojennych Polski poniesionych w wyniku drugiej wojny światowej. Informacje zebrano w trzech obszernych tomach:

I. Opracowanie – opis oraz oszacowanie strat materialnych i niematerialnych;

II. Dokumentacja fotograficzna – wybór ilustracji z okresu II wojny światowej (zaprezentowano w nim również fotografie ze zbiorów archiwalnych Instytutu Zachodniego);

III. Lista miejsc zbrodni – zestawienie miejsc zbrodni dokonanych przez okupanta na ludności cywilnej.

Publikacja jest dostępna również w wersji cyfrowej zarówno w języku polskim, jak i angielskim.

Sąsiedztwo
Aktualności, Historia Niemiec, Historia Polski,

Sąsiedztwo w ramach. Polacy i Niemcy o sobie nawz(...)

  • Autorzy:  Justyna  Arendarska,  Agnieszka  Łada-Konefał,  Bastian  Sendhardt
  • Wydawca:  Instytut  Spraw  Publicznych,  Warszawa  2022
  • ISBN:  978-83-7689-415-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  328, [4]

Jak wynika z badań prasy ostatnich 20 lat przeprowadzonych przez Instytut Spraw Publicznych (ISP) w Warszawie i Niemiecki Instytut Spraw Polskich (DPI) w Darmstadt, Polacy i Niemcy postrzegają i opisują się nawzajem w pewnych ramach, które mimo upływu czasu pozostają stosunkowo niezmienne. Niemcy to dla Polaków punkt odniesienia i nauczyciel, a Polacy w oczach Niemców – wzorowy lub naganny uczeń, co odzwierciedla asymetryczną relację między obydwoma krajami.

Wszechobecna w komunikacji polsko-niemieckiej jest również metaforyka wojenna. Druga wojna światowa wciąż służy jako tło porównawcze, za pomocą którego aktualne wydarzenia są ukazywane jako powtórzenie tragicznych doświadczeń historycznych. W konsekwencji prowadzi to raczej do zaostrzenia niż rozwiązania nieporozumień w relacjach polsko-niemieckich.

Publikacja jest częścią projektu Aktorzy, obszary, sposoby – komunikacja polsko-niemiecka: ze sobą i o sobie.

Ende des Merkel-Jahre
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Das Ende der Merkel-Jahre. Eine Bilanz der Regieru(...)

  • Redakcja:  Reimut  Zohlnhöfer,  Fabian  Engler
  • Wydawca:  Springer VS,  Wiesbaden  2022
  • ISBN:  978-3-658-38001-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  XI, [1], 500

Antologia przedstawia kompleksowy bilans czwartego rządu Angeli Merkel z lat 2018-2021. Eksperci analizują ramowe warunki rządzenia przez wielką koalicję CDU/CSU i SPD, m. in. relacje z partiami opozycyjnymi, zarządzanie koalicją, współpracę krajów związkowych oraz działania Bundestagu.

Autorzy oceniają również aktywność rządu kanclerz Merkel w obszarach takich jak polityka finansowa, społeczna, środowiskowa, integracyjna czy polityka zagraniczna i europejska, które w drugiej połowie okresu legislacyjnego zostały zdominowane przez kryzys związany z pandemią.

Mniejszość niemiecka
Aktualności, Historia Polski,

Mniejszość niemiecka w życiu społeczno-polityc(...)

  • Autor:  Marek  Mazurkiewicz
  • Wydawca:  Instytut  Śląski,  Opole  2022
  • ISBN:  978-83-7126-408-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  297, [3]

Zachodnią granicę województwa opolskiego i granicę polsko-niemiecką dzieli dystans niemal 200 km. Jednak region ten jako część Górnego Śląska stanowi w wymiarze mentalno-kulturowym pogranicze Polski i Niemiec. Decyduje o tym zapewne obecność obywateli polskich niemieckiego pochodzenia.

Książka Marka Mazurkiewicza to zbiór tekstów poświęconych różnym wymiarom działalności mniejszości niemieckiej na Opolszczyźnie. Autor sięga do wydarzeń po przełomie 1989 roku, a także do lat wcześniejszych, aby ukazać proces instytucjonalizacji organizacji mniejszości niemieckiej. Na przykładzie mieszkańców Śląska Opolskiego publikacja przybliża stosunek państwa polskiego do mniejszości narodowych i etnicznych, ich aktywność na polu społeczno-politycznym i niełatwą kwestię poszukiwania własnego nurtu kultury pamięci.

Adel im Grenzraum
Historia Niemiec, Historia Polski,

Adel im Grenzraum. Transkulturelle Verflechtungen (...)

  • Redakcja:  Miłosława  Borzyszkowska-Szewczyk,  Sabine  Jagodzinski,  Miloš  Řeznik
  • Wydawca:  Peter  Lang,  Berlin  2021
  • Seria:  „Studien  zum  Mitteleuropäischen  Adel”,  Bd. 8
  • ISBN:  978-3-631-85020-6
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  293, [5]

Historyczne Prusy od średniowiecza cechowały się konfliktami, koegzystencją i wzajemnym przenikaniem się języków, kultur, wyznań i tradycji. W tych okolicznościach tworzyły się regionalne środowiska szlacheckie. Od XVIII wieku ulegały one silnym przeobrażeniom wskutek rozkładu ustroju stanowego oraz wyłaniania się nowoczesnych państw i narodów. Te burzliwe niekiedy przemiany polityczne i społeczne zderzały się z ukształtowanymi tradycjami regionalnymi, stanowymi i społecznymi.

Zawarte w książce artykuły opisują wzajemne oddziaływanie tradycji i transformacji w kontekście rozmaitych pograniczy, umieszczając temat w kontekście środkowoeuropejskim widzianym z perspektywy historii, historii sztuki i literaturoznawstwa.

Auerbach
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Auerbach. Eine jüdisch-deutsche Tragödie oder wi(...)

  • Autor:  Hans-Hermann  Klare
  • Wydawca:  Aufbau  Verlag,  Berlin  2022
  • ISBN:  978-3-351-03896-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  471, [8]

W kwietniu 1952 roku przed sądem okręgowym w Monachium rozpoczął się proces Philippa Auerbacha, niemieckiego Żyda. Auerbach, który przeżył Auschwitz, po wojnie działał na korzyść ocalałych z Holokaustu. Jego sędziowie, byli naziści, skazali go za drobne przestępstwa. Auerbach tego samego dnia odebrał sobie życie.

Historia Philippa Auerbacha ukazuje, że po wojnie antysemityzm nadal istniał, a stare elity stały się nowymi. Biografia autorstwa Hansa-Hermanna Klare rzuca nowe światło na okres powojenny, ukazując świat, w którym setki tysięcy przesiedleńców w Niemczech musiały walczyć o godne życie.

Anders
Historia Polski, Historia powszechna,

Generał broni Władysław Anders 1892-1970. Czyny(...)

  • Autorzy:  Jerzy  Kirszak,  Bogusław  Polak,  Michał  Polak
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa  2022
  • ISBN:  978-83-8229-456-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  606, [1]

Generał Władysław Anders zajął trwałe miejsce w panteonie narodowym wśród najwybitniejszych wodzów polskich XX wieku. Sławę przyniosła mu trwająca kilkanaście miesięcy kampania włoska. Droga do chwały wiodła przez I Korpus Polski w Rosji, Powstanie Wielkopolskie, wojnę z bolszewikami i boje Września 1939. Po 1945 roku generał toczył zmagania na emigracji.

Album wydany w ramach projektu Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności dokumentuje m. in. starania generała Andersa zmierzające do przywrócenia Polsce po II wojnie światowej prawa do samostanowienia o swoim losie i całkowitego uniezależnienia się od władzy i wpływów ZSRR. Władysław Anders do końca życia pozostał strażnikiem pamięci ofiar zbrodni katyńskiej, a także jednym z symboli walki i niezłomnego trwania przy idei suwerenności Polski.

Deutsche Einigung
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Deutsche Einigung 1989/1990. Zeitzeugen aus Ost un(...)

  • Redakcja:  Michael  Gehler,  Oliver  Dürkop
  • Wydawca:  Lau Verlag,  Reinbek  2022 (2. Auflage)
  • Seria:  „Olzog  Edition”
  • ISBN:  978-3-95768-223-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  1838

Na przełomie lat 1989/1990 Niemcy stanęli przed szansą, a zarazem wyzwaniem, scalenia dwóch przeciwstawnych ideologicznie i strukturalnie państw – rozpoczęła się transformacja struktur gospodarczych i społecznych, reorganizacja administracji państwowej oraz łączenie różnych tożsamości. Do dziś istnieje w dużej mierze podzielona pamięć o wydarzeniach historycznych ze Wschodu i Zachodu, co wskazuje na rozszczepienie niemieckiej świadomości historycznej.

Michael Gehler i Oliver Dürkop przeprowadzili wywiady z naocznymi świadkami tamtych wydarzeń, reprezentującymi różne dziedziny życia społecznego. Ponad 50 rozmówców opowiada o swoich przeżyciach, omawia podejmowane decyzje i przełomowe działania, ale także błędne osądy i zaniechania. Relacje zebrane przez redaktorów Deutsche Einigung 1989/1990 przekazują nowe spostrzeżenia i pogłębioną wiedzę na temat zjednoczenia Niemiec oraz wzbogacają obraz wydarzeń tej niemiecko-niemieckiej historii.