Author

Syrienkrieg
Aktualności, Historia powszechna, Niemcoznawstwo,

Blutige Enthaltung. Deutschlands Rolle im Syrienkr(...)

  • Autorzy:  Sönke  Neitzel,  Bastian  Matteo  Scianna
  • Wydawca:  Verlag  Herder,  Freiburg,  Basel,  Wien  2021
  • ISBN:  978-3-451-07343-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  160

Sönke Neitzel i Bastian Matteo Scianna analizują politykę niemiecką wobec Syrii od wybuchu wojny domowej w 2011 roku. Historycy z Uniwersytetu w Poczdamie ukazują problemy polityki zagranicznej Republiki Federalnej Niemiec w obliczu katastrofalnej sytuacji w Syrii. Autorzy publikacji Blutige Enthaltung zwracają uwagę na rozbieżność między potęgą gospodarczą Niemiec a niechęcią do przyjmowania większej odpowiedzialności politycznej w zarządzaniu kryzysowym na skalę międzynarodową.

Gauleiter
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Gauleiter Prus Wschodnich. Erich Koch – biog(...)

  • Autor:  Ralf  Meindl
  • Tłumaczenie:  Joanna  Black-Meindl
  • Wydawcy:  Instytut Zachodni,  Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego,  Poznań, Olsztyn  2022
  • Seria:  „Przekłady Instytutu Zachodniego”,  nr 4
  • ISBN:  978-83-66412-30-9 ; 978-83-960760-9-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  419

Postać osławionego gauleitera Prus Wschodnich Ericha Kocha (1896-1986), zbrodniarza wojennego skazanego w Polsce na karę śmierci (wyrok nie został wykonany), jednego z najważniejszych nazistowskich przywódców, do dziś wzbudza duże zainteresowanie. W czasie II wojny światowej podległe mu terytoria rozciągały się od Morza Bałtyckiego do Morza Czarnego. Zarządzał nimi stosując politykę eksterminacji i masowego terroru, która pochłonęła miliony ofiar.

Naukowa biografia tego nazistowskiego prominenta przybliża osobę i przede wszystkim karierę Kocha w strukturach nazistowskiej Rzeszy. Na podstawie gruntownych badań archiwalnych autor w swej rozprawie doktorskiej, będącej podstawą tej książki, po raz pierwszy w historiografii ukazał w tak pełny sposób rolę Ericha Kocha, jego działalność, a także zaangażowanie w zbrodnie wojenne. Biografia Kocha jest jednocześnie historią NSDAP, rządów Hitlera, ważnym fragmentem historii Prus Wschodnich oraz polityki okupacyjnej w Polsce i Ukrainie.

Migration
Aktualności, Problematyka europejska, Stosunki międzynarodowe,

Migration – the challenge of European states(...)

  • Redakcja:  Jaroslav  Mihálik,  Jakub  Bardovič
  • Wydawca:  ibidem-Verlag,  Stuttgart  2019
  • ISBN:  978-3-8382-1344-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  233

Politolodzy z instytucji akademickich z całej Europy analizują rolę polityki migracyjnej wobec kryzysu uchodźczego, z jakim borykają się poszczególne państwa. Autorzy tomu Migration – the challenge of European states przedstawiają krytyczny przegląd dyskursu na temat migracji z krajów Trzeciego Świata, koncentrując się na skutkach migracji odczuwanych przez państwa Unii Europejskiej.

Badacze odnotowują rozszerzanie się radykalnej prawicy w państwach europejskich oraz wzrost populizmu i wyobcowanie obywateli z formalnej polityki. Całość publikacji uzupełnia zestawienie i omówienie polityki imigracyjnej krajów spoza Europy: Australii, Kanady, Nowej Zelandii i Stanów Zjednoczonych.

Rok 1919
Historia Polski, Książki,

Rok 1919 na Górnym Śląsku. Czas eskalacji konfl(...)

  • Redakcja:  Krzysztof  Gwóźdź,  Sebastian  Rosenbaum
  • Wydawca:  Muzeum  w  Tarnowskich  Górach,  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa – Katowice, Tarnowskie  Góry  2021
  • ISBN:  978-83-948771-9-4 ; 978-83-8229-344-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  447

Na tom pokonferencyjny  Rok 1919 na Górnym Śląsku  składa się 18 tekstów zawierających m. in. próby syntezy sytuacji politycznej, społecznej i gospodarczej w regionie. Autorzy artykułów, czynni w rozmaitych instytucjach województw śląskiego i opolskiego – muzeach, archiwach, uniwersytetach, Instytucie Śląskim i Instytucie Pamięci Narodowej – ukazują też wydarzenia w perspektywie lokalnej oraz w odniesieniu do wybranych problemów, m. in. szkolnictwa, spraw kościelnych i funkcjonowania granicy. Całość zamyka prezentacja ikonografii i artefaktów dotyczących roku 1919, znajdujących się w Muzeum Czynu Powstańczego w Górze św. Anny.

Die Freiheit
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Die Freiheit ist mir lieber als mein Leben. Herman(...)

  • Autor:  Karin  König
  • Wydawca:  Lukas Verlag,  Berlin  2020 (2., durchgesehene Auflage)
  • ISBN:  978-3-86732-353-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  200

Gdy w październiku 1950 roku w Niemieckiej Republice Demokratycznej miały odbyć się pierwsze wybory do Izby Ludowej (Volkskammer), przeciw niedemokratycznej formule wyborów zaprotestował Hermann Flade, uczeń liceum z Rudaw. Osiemnastolatek własnoręcznie wydrukował i rozlepił ulotki potępiające oszustwa wyborcze. Flade został aresztowany i w pokazowym procesie skazany na śmierć. Po międzynarodowych protestach karę zamieniono na długoletnie ciężkie więzienie.

Zwolniony po 10 latach, Hermann Flade zbiegł do Republiki Federalnej Niemiec. W 1963 roku opublikował pamiętnik z pobytu we wschodnioniemieckim więzieniu: Deutsche gegen Deutsche – Erlebnisbericht aus dem sowjetzonalen Zuchthaus. Flade zmarł w 1980 roku w Bonn.

Karin König ukazuje postać młodego opozycjonisty, dla którego wolność była ważniejsza od życia i który do końca pozostał zaciekłym przeciwnikiem reżimu SED.

Berliner Mauer
Aktualności, Historia Niemiec, Historia powszechna,

Die Berliner Mauer in der Welt

  • Redakcja:  Anna Kaminsky,  Lena  Ens,  Moritz  Reininghaus
  • Wydawca:  Berlin  Story  Verlag,  Berlin  2021  (3. aktualisierte und erweiterte Auflage)
  • ISBN:  978-3-95723-184-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  343

Po upadku muru berlińskiego liczne jego fragmenty rozproszyły się po całym świecie, upamiętniając czasy zimnej wojny. Album Die Berliner Mauer in der Welt  lokalizuje 170 miejsc w ponad 50 krajach, w których znalazło się ponad 280 segmentów muru.

Niektóre fragmenty trafiły do Polski. Autorzy albumu odnaleźli je w Warszawie i Gdańsku, w Krzyżowej na Dolnym Śląsku, w okolicach Terespola, a także w Sosnówce w powiecie oleśnickim, gdzie dr Ludwik Wasecki, pracujący niegdyś w Berlinie Zachodnim, zgromadził  i wystawił kilkadziesiąt segmentów muru berlińskiego.

Obsesja porządku
Historia Niemiec, Historia Polski,

Obsesja porządku. Niemieccy architekci planują w(...)

  • Autor:  Niels  Gutschow
  • Redakcja  naukowa:  Aleksandra  Paradowska,  Annika  Wienert
  • Tłumaczenie:  Małgorzata  Słabicka-Turpeinen
  • Wydawca:  Wydawnictwa  Uniwersytetu  Warszawskiego,  Warszawa  2021
  • ISBN:  978-83-235-5255-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  410

Ślady II wojny światowej są do dziś widoczne w przestrzeni polskich miast nie tylko jako pozostałości walk lub wyburzeń, ale również jako efekt niemieckiego planowania przestrzennego. Niemieccy architekci, urbaniści i projektanci wnętrz podczas okupacji proponowali wprowadzenie określonego ładu, który miał przyczynić się do całkowitej germanizacji terenów opanowanych przez III Rzeszę.

Niels Gutschow pokazuje działalność niemieckich planistów i ich obsesję porządku (Ordnungswahn), poddając analizie moralne aspekty ich pracy oraz aktywne zaangażowanie w politykę okupacyjną. Autor przedstawia losy wybranych specjalistów podczas wojny, a także po jej zakończeniu, kiedy wielu z nich otrzymało prominentne stanowiska przy odbudowie niemieckich miast.

Na uboczu
Historia Niemiec, Historia Polski,

Na uboczu. Lamsdorf w czasie powstań śląskich i(...)

  • Autor:  Piotr  Stanek
  • Wydawca:  Centralne  Muzeum  Jeńców  Wojennych,  Instytut  Śląski,  Opole  2021
  • ISBN:  978-83-61801-42-9;  978-83-7126-405-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  62, [1]

Na uboczu  ukazuje mało znany okres funkcjonowania zespołu poligonowego w Łambinowicach (Lamsdorf). Obszar ten, pierwotnie przeznaczony na bazę treningową śląskich pułków armii pruskiej i cesarskiej, później stał się obozem dla jeńców wojennych z wojen XIX i XX wieku.

W latach 1919-1921 obóz w Łambinowicach pełnił też rolę miejsca odosobnienia dla działaczy śląskich, a także dla cywilów, którzy po podziale Górnego Śląska musieli zdecydować, po której stronie nowej granicy chcą mieszkać.

Cancel Culture
Aktualności, Książki,

Cancel culture. Demokratie in Gefahr

  • Autor:  Kolja  Zydatiss
  • Wydawca:  Solibro  Verlag,  Münster  2021
  • Seria:  „Klarschiff”,  Bd. 17
  • ISBN:  978-3-96079-086-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  175

Kolja Zydatiss ukazuje genezę zjawiska cancel culture. Autor książki przedstawia różnorodność stosowanych metod zastraszania, a także ogrom osób, organizacji i dziedzin życia, których ten problem dotyka. Publicysta i psycholog pokazuje, w jaki sposób wykluczenie lub wyciszanie kontrowersyjnych, choć prawnie dopuszczalnych wypowiedzi, przyczynia się w Niemczech do powstawania atmosfery strachu.

Zdaniem autora kultura anulowania (unieważniania) ogranicza wolność wypowiedzi i zachęca do nietolerancji. Zydatiss opowiada się za powrotem do swobodnego przepływu idei i argumentów, uznając go za fundament demokratycznego społeczeństwa.

Hrabina MD
Historia Niemiec, Historia Polski, Prasa niemiecka,

Życie dla innych Niemiec. Hrabina Marion Dönhoff(...)

  • Autor:  Gunter  Hofmann
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Nauka  i  Innowacje,  Poznań  2021
  • Seria:  „Studia  Brandtiana.  Translationes”,  vol. 7
  • ISBN:  978-83-65988-56-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  465, [1] s., [16] s. tablic

Pochodząca z arystokratycznej rodziny z Prus Wschodnich hrabina Marion Dönhoff  po II wojnie światowej zamieszkała w Hamburgu. Tam przez wiele lat współtworzyła pismo „Die Zeit”. Biografię polityczną hrabiny spisał Gunter Hofmann, który współpracował z nią na łamach pisma.

Dziennikarz „Die Zeit” sięga do lat sprzed 1945 r., jednak główną treścią jego książki są czasy powojenne. Marion Dönhoff jako wybitna publicystka o dużym autorytecie utrzymywała kontakty z politykami i intelektualistami w Niemczech i nie tylko. Postać niemieckiej hrabiny dążącej do przybliżania się Polaków i Niemców ukazana została przez Guntera Hofmanna na tle historii Republiki Federalnej Niemiec, a także dziejów hamburskiego tygodnika i jego ewolucji ideologicznej.