Author

Odpowiedzialność_Rosenburg
Historia Niemiec, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Niemcoznawstwo,

Odpowiedzialność państwa za zbrodnie międzynar(...)

  • Redakcja:  Magdalena  Bainczyk,  Agnieszka  Kubiak-Cyrul
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2021
  • Seria:  „Prace Instytutu Zachodniego”,  nr 98
  • ISBN:  978-83-66412-20-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron: 315, [1] s., [12] s. tablic

Publikacja powstała w związku z pokazywaną w Polsce wystawą Rosenburg – Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości RFN w cieniu narodowosocjalistycznej przeszłości. Autorzy poszczególnych rozdziałów piszą o zbrodniach popełnionych przez III Rzeszę oraz o przyczynach i tragicznych skutkach braku ich rozliczenia. Badacze przedstawiają analizy z zakresu historii, historii prawa, ale także prawa międzynarodowego publicznego, prawa cywilnego, karnego i filmoznawstwa, ukazując mało znaną w Polsce historię uwikłania elit Niemiec Zachodnich w brunatną przeszłość, co miało znaczący wpływ na brak rozliczenia zbrodni III Rzeszy.

Książka ukazała się również w wersji angielskiej: State’s responsibility for international crimes. Reflections upon the Rosenburg Exhibition, Stuttgart, Franz Steiner Verlag, 2021.

Die Kanzlerin
Aktualności, Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Die Kanzlerin. Porträt einer Epoche

  • Autor:  Ursula  Weidenfeld
  • Wydawca:  Rowohlt  Verlag,  Berlin  2021
  • ISBN:  978-3-7371-0123-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  347, [1]

Ursula Weidenfeld w publikacji  Die Kanzlerin. Porträt einer Epoche  dokonuje bilansu rządów kanclerz Angeli Merkel. Niemiecka dziennikarka ekonomiczna i komentatorka zadaje pytania o przemiany w Republice Federalnej Niemiec w ostatnich 16 latach.

Czy pragmatyzm Angeli Merkel pomógł zmienić Niemcy? Jakie dziedzictwo pozostawia po sobie pierwsza kobieta-kanclerz RFN? Zdaniem autorki wykracza ono poza teraźniejszość, a jego wpływy będą widoczne w przyszłości.

Regionsmacher
Historia powszechna, Problematyka europejska,

Regionsmacher in Ostmitteleuropa

  • Redakcja:  Maria  Cieśla,  Sabine  Jagodzinski,  Aleksandra  Kmak-Pamirska,  Zdeněk  Nebřenský,  Miloš  Řeznik
  • Wydawca:  Fibre,  Osnabrück  2021
  • Seria:  „Einzelveröffentlichungen des Deutschen Historischen Instituts Warschau”,  Bd. 43
  • ISBN:  978-3-944870-76-2
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  313

Regiony to konstrukty ulegające zmianom, których powstawanie, kształtowanie, utrwalanie czy zachowywanie w pamięci zbiorowej zależy od aktywności osób, nazwanych w niniejszej publikacji  twórcami regionów.

Różnorakiej działalności owych twórców regionów przyjrzeli się badacze z Polski, Niemiec, Czech i Węgier zebrani w Niemieckim Instytucie Historycznym w Warszawie na konferencji Regionalność i powstawanie regionów w maju 2019 roku. Autorzy referatów opublikowanych obecnie w książce Regionsmacher in Ostmitteleuropa analizują motywacje, strategie i posunięcia poszczególnych osób oraz naświetlają konsekwencje ich działań w procesach powstawania i dekompozycji regionów w Europie Środkowo-Wschodniej od średniowiecza do połowy XX wieku.

Benedykt XVI
Aktualności, Historia Niemiec, Historia powszechna,

Benedykt XVI. Życie / Peter Seewald

  • Autor:  Peter  Seewald
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Znak,  Kraków  2021
  • ISBN:  978-83-240-6096-2
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  1102, [1] s., [16] s. tablic

Peter Seewald przeprowadzał wcześniej rozmowy z kardynałem Josephem Ratzingerem, a później z papieżem Benedyktem XVI, w wyniku których powstało kilka książek-wywiadów o wierze i Kościele. Tym razem niemiecki dziennikarz i pisarz spotkał się ze świadkami wydarzeń, przyjaciółmi i współpracownikami papieża. W publikacji podsumowującej odbyte rozmowy autor ukazuje portret Benedykta XVI jako wybitnego teologa, odważnego zwierzchnika Kościoła, niezwykle otwartego na drugiego człowieka.

Kiwerska_Sojusz
Aktualności, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Stosunki międzynarodowe,

Sojusz w kryzysie. Prezydentura Donalda Trumpa i r(...)

  • Autor:  Jadwiga  Kiwerska
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2021
  • Seria:  „Prace Instytutu Zachodniego”,  nr 99
  • ISBN:  978-83-66412-22-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  259

Publikacja podsumowuje prezydenturę Donalda Trumpa i jego politykę wobec Europy.  J. Kiwerska analizuje przyczyny kryzysu, w jakim znalazł się istniejący od ponad 70 lat alians transatlantycki, tak ze strony prezydenta Stanów Zjednoczonych, jak i krajów europejskich.

Następca Trumpa zastał wiele problemów wynikających z działań poprzedniej ekipy rządzącej w USA. Autorka książki Sojusz w kryzysie  zastanawia się, jak Joe Biden i jego administracja podejmą dalszą współpracę we wspólnocie transatlantyckiej.

Westbindung
Historia Niemiec, Stosunki międzynarodowe,

Westbindung oder Gleichgewicht? Die nukleare Siche(...)

  • Autor:  Andreas  Lutsch
  • Wydawca:  De  Gruyter  Oldenbourg,  Berlin – Boston  2020
  • Seria:  „Sicherheitspolitik  und  Streitkräfte  der  Bundesrepublik  Deutschland”, 14
  • ISBN:  978-3-11-053577-8
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  VII, [1], 878

Andreas Lutsch, historyk z Uniwersytetu w Würzburgu, stawia pytania o pozycję Republiki Federalnej Niemiec w NATO do końca lat siedemdziesiątych XX wieku. Autor książki  Westbindung oder Gleichgewicht?  zastanawia się,  jaką rolę odegrywał tutaj status Niemiec jako państwa, które nie posiadało broni jądrowej.

Wykorzystując obecnie dostępne dokumenty z archiwów Andreas Lutsch prezentuje strategiczne i wojskowo-polityczne podstawy obrazu wojny w erze nuklearnej od traktatu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej a tzw. podwójną decyzją NATO z końca 1979 roku o dozbrojeniu Europy Zachodniej przez Stany Zjednoczone.

Górnośląskie miasta
Historia Niemiec, Historia Polski,

Górnośląskie miasta w XIX i XX wieku. Powstanie(...)

  • Autor:  Bernard  Linek
  • Wydawca:  Instytut  Śląski,  Opole  2020
  • ISBN:  978-83-7126-367-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  384

Bohaterami wybranych tekstów publikowanych przez Bernarda Linka w ciągu ostatnich 20 lat są mieszkańcy górnośląskich miast, zarówno tych industrialnych, powstałych w XIX wieku, jak i starszych miast lokacyjnych. Przykładowe miasta regionu przejściowego (jak autor chciałby nazywać Górny Śląsk, zamiast używać terminu pogranicze) to Zabrze, Chorzów, Opole i Tarnowskie Góry.

Bernard Linek opisuje zjawiska, w wyniku których w XIX i XX wieku w regionie górnośląskim powstawało nowoczesne społeczeństwo o określonych specyficznych cechach: ze znaczną przewagą robotników, a zarazem osadzone w tradycjonalistycznym systemie wartości.

Mazur_Z badań
Aktualności, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Z badań nad stosunkiem mieszkańców Ziem Zachodn(...)

  • Opracowanie:  Zbigniew  Mazur
  • Przygotowanie do druku:  Maria  Wagińska-Marzec
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2021
  • Seria:  „Ziemie Zachodnie – Studia i Materiały”,  nr 30
  • ISBN:  978-83-66412-21-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  168 s., [40] s. tablic

Przeprowadzone w latach 1995-1996 rozmowy z przedstawicielami lokalnych elit intelektualnych Ziem Zachodnich i Północnych zaangażowanymi w budowanie powojennej rzeczywistości przyniosły wiele interesujących spostrzeżeń dotyczących zagadnień związanych z wielowarstwową spuścizną historyczną tych regionów. Spotkania te ukazały, jak odmienne było podejście różnych grup społecznych wobec zastanego krajobrazu kulturowego, na co składało się wiele czynników.

Opublikowany obecnie raport, będący efektem prac podjętych w ramach zainicjowanego przez Zbigniewa Mazura interdyscyplinarnego projektu badawczego realizowanego w latach 90. w Instytucie Zachodnim w Poznaniu, pozwala lepiej zrozumieć dylematy, przed jakimi stawała wówczas ludność napływowa, a także lokalne władze oraz osoby, które z racji pełnionych funkcji sprawowały pieczę nad przejętą spuścizną.

Hitlers fatal
Historia Niemiec, Historia powszechna,

Hitler’s fatal miscalculation. Why Germany d(...)

  • Autor:  Klaus  H.  Schmider
  • Wydawca:  Cambridge  University  Press,  Cambridge  2021
  • Seria:  „Cambridge  Military  Histories”
  • ISBN:  978-1-108-83491-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  XVII, [1], 595

Dlaczego Hitler w grudniu 1941 roku zdecydował się wypowiedzieć wojnę Stanom Zjednoczonym? Klaus H. Schmider stara się odkryć łańcuch zdarzeń, które doprowadziły do tej decyzji.

Autor książki Hitler’s fatal miscalculation  ukazuje wydarzenia tamtego okresu w kontekście polityki wewnętrznej i wojskowej III Rzeszy. Schmider analizuje czynniki, które jego zdaniem wpłynęły na zmianę polityki Hitlera: wojnę ze Związkiem Radzieckim, niepewne stosunki Niemiec z Japonią, kwestie gospodarcze oraz akt Lend-Lease i odchodzenie przez USA od zasady neutralności.

Armee ohne
Aktualności, Niemcoznawstwo,

Armee ohne Auftrag. Die Bundeswehr und die deutsch(...)

  • Autor:  Wilfried von Bredow
  • Wydawca:  Orell  Füssli  Verlag,  Zürich  2020
  • ISBN:  978-3-280-05728-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  199

Jakie jest miejsce Bundeswehry we współczesnej polityce bezpieczeństwa Niemiec? Nad tym pytaniem pochyla się Wifried von Bredow. Niemiecki politolog zastanawia się, czy armia w RFN ma służyć obronie własnego państwa, czy też stanowić międzynarodową siłę interwencyjną.

Jak stwierdza autor książki Armee ohne Auftrag,  w kwestiach wojskowych Niemcy nadal próbują wykorzystywać wzorce z epoki zimnej wojny do rozwiązywania bieżących wyzwań, balansując między powściągliwością a zdecydowanymi działaniami. Rozwój Bundeswehry utrudniają przy tym cięcia budżetowe, a także brak akceptacji społecznej dla działań zewnętrznych niemieckiej armii wynikający z pamięci o narodowosocjalistycznej przeszłości.

Wifried von Bredow uważa, że w dobie kryzysu demokracji i oddalenia Europy od Ameryki zmiany w armii są konieczne, nawet jeśli w publicznym dyskursie przygłuszają je kwestie walki z pandemią oraz zmianami klimatycznymi na świecie.