Author

Entnazifizierungs
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Entnazifizierungsgeschichten. Die Auseinandersetzu(...)

  • Autor:  Hanne  Leßau
  • Wydawca:  Wallstein  Verlag, Göttingen  2020
  • ISBN:  978-3-8353-3514-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  526

Po 1945 roku alianci zażądali od milionów Niemców informacji o ich nazistowskiej przeszłości. Celem denazyfikacji było usunięcie ze stanowisk kierowniczych tych, którzy mogliby utrudniać ustanowienie powojennego porządku demokratycznego.

Niemiecka historyk  Hanne Lessau analizuje tamte próby rozliczenia się z przeszłością, opierając się na bogatych źródłach: aktach, pamiętnikach, notatkach, listach i artykułach prasowych. Autorka ukazuje, w jaki sposób opowiadanie o własnym życiu stało się dla wielu Niemców sposobem na zdystansowanie się od narodowego socjalizmu.

Lider w zadyszce
Aktualności, Niemcoznawstwo, Problematyka europejska,

Lider w zadyszce. Polityka klimatyczna Niemiec

  • Autorzy:  Michał  Kędzierski,  Rafał  Bajczuk
  • Wydawca:  Ośrodek  Studiów  Wschodnich  im.  Marka  Karpia,  Warszawa  2020
  • Współwydane w kierunku przeciwstawnym:The lider is gasping for breth. Germany’s climate policy
  • Seria:  „Raport OSW”
  • ISBN:  978-83-7972-290-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  33, [1], 33, [1]

Przez lata Niemcy, kojarzone na całym świecie z zaawansowaną transformacją ku odnawialnym źródłom energii, pretendowały do roli lidera światowej polityki klimatycznej. Michał Kędzierski i Rafał Bajczuk  zauważają jednak, że w ostatnich latach realizacja ambitnych celów została spowolniona przez brak determinacji we wdrażaniu niezbędnych rozwiązań.

Według autorów publikacji Lider w zadyszce asekuracyjna postawa władz RFN kosztowała Niemcy utratę przewodnictwa w międzynarodowej polityce klimatycznej. Warunkiem niezbędnym do odzyskania pozycji lidera będzie uporanie się z problemami Energiewende i powrót na ścieżkę redukcji emisji zgodnie z przyjętymi wcześniej założeniami.

300 lat Bambrów
Historia Polski, Historia powszechna,

300 lat Bambrów w Poznaniu. Wkład małych wspól(...)

  • Redakcja:  Anna Weronika  Brzezińska, Agnieszka  Szczepaniak-Kroll,  Anna  Szymoszyn
  • Wydawca:  Wydawnictwo Miejskie  Posnania,  Instytut  Archeologii  i  Etnologii  PAN,  Poznań  2019
  • ISBN:  978-83-7768-234-0 ; 978-83-66463-02-8
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  233, [2]

Publikacja 300 lat Bambrów w Poznaniu  jest wyrazem pamięci kulturowej o trwaniu lokalnych wspólnot. Autorzy nie ograniczyli się do dziedzictwa Bambrów, którzy od trzech wieków współtworzą społeczność Poznania. W książce przypomniano też inne grupy o podobnym doświadczeniu migracji z zachodniej Europy na wschód, jak Wilamowianie, Kosznajdrzy i Olędrzy.

Wilamowianie przybyli na ziemie polskie już w początkach XIV w. i zamieszkali na pograniczu małopolsko-śląskim, gdzie do dziś ich potomkowie zachowują swoje odrębne tradycje. Także w XIV w. dotarli z Niemiec Kosznajdrzy, funkcjonujący do zakończenia II wojny światowej we wsiach na obrzeżach Borów Tucholskich. Osadnictwo Olędrów od XVI w. skupiało się wzdłuż Wisły i jej dopływów. Bambrzy, którzy przybyli w okolice Poznania w XVIII w., zintegrowali się z lokalną społecznością. Wszystkie te grupy wniosły swój ślad do wspólnego dziedzictwa materialnego i kulturowego.

Rok 1918
Historia Polski, Historia powszechna,

Rok 1918 na Górnym Śląsku. Przełom społeczno-(...)

  • Redakcja:  Sebastian  Rosenbaum
  • Wydawca:  Muzeum  w  Gliwicach – Gliwice,  Instytut  Pamięci  Narodowej –  Warszawa,  Katowice  2020
  • ISBN:  978-83-8229-047-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  376

Przełomowy dla dziejów Polski rok 1918 wzbudza nadal zainteresowanie historyków polskich i niemieckich, którzy spotkali się w 2018 r. w Gliwicach na międzynarodowej konferencji zorganizowanej przez katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej oraz Muzeum w Gliwicach. Jako pokłosie konferencji powstała publikacja Rok 1918 na Górnym Śląsku…. Autorzy 16 tekstów analizują ówczesne położenie regionu górnośląskiego w różnych aspektach: od sytuacji geopolitycznej i kwestii dyplomatycznych, przez zmiany polityczne i radykalizację społeczną, po warunki socjalne i postawy mieszkańców wobec zachodzących zmian. Wybiegając poza wydarzenia roku 1918 badacze podkreślają, że rok ów stanowi ważny moment szerszego zjawiska transformacji politycznej i społecznej na Górnym Śląsku.

Fotos aus Sobibor
Historia Niemiec, Historia Polski,

Fotos aus Sobibor. Die Niemann-Sammlung zu Holocau(...)

  • Autorzy tekstów:  Martin Cüppers,  Annett Gerhardt,  Karin Graf,  Steffen Hänschen,  Andreas Kahrs,  Anne Lepper,  Florian Ross
  • Redakcja:  Bildungswerk  Stanisław  Hantz  e.V. ; Forschungsstelle  Ludwigsburg,  Universität  Stuttgart
  • Wydawca:  Metropol-Verlag,  Berlin  2020
  • ISBN:  978-3-86331-506-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  382

Johann Niemann, zastępca komendanta hitlerowskiego obozu zagłady w Sobiborze, zginął 14 października 1943 r. w powstaniu więźniów. Niemann pozostawił po sobie bogatą kolekcję zdjęć, które wykonał lub zgromadził służąc w szeregach SS, w tym podczas udziału w akcji T4 oraz służby w obozach zagłady w Bełżcu i Sobiborze.

W 2015 roku wnuk Niemanna przekazał przechowywaną w rodzinie kolekcję zdjęć niemieckiemu stowarzyszeniu „Bildungswerk Stanislaw Hantz”. Dzięki współpracy stowarzyszenia z naukowcami z centrum badawczego w Ludwigsburgu Uniwersytetu w Stuttgarcie powstał album Fotos aus Sobibor obrazujący masowe mordy dokonywane przez hitlerowców na wschodnich ziemiach Polski.

Polityka rynku pracy
Historia Niemiec, Książki,

Polityka rynku pracy w Społecznej Gospodarce Rynk(...)

  • Autorzy:  Michał  Moszyński,  Zenon  Wiśniewski
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Naukowe  Uniwersytetu  Mikołaja  Kopernika,  Toruń  2020
  • ISBN:  978-83-231-4415-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  268

Po II wojnie światowej Niemcy Zachodnie, odchodząc od dużej ingerencji państwa w życie gospodarcze, zwróciły się ku rozwiązaniom liberalnym. Celem wprowadzanej wówczas Społecznej Gospodarki Rynkowej było odtworzenie konkurencyjnych struktur rynku i odrodzenie klasy średniej wspierane przez demokratyzację struktur politycznych, stabilizację cen i utrzymywanie równowagi gospodarczej, przy jednoczesnej ochronie socjalnej najuboższych.

Michał Moszyński i Zenon Wiśniewski w swojej publikacji analizują zmiany polityki rynku pracy w niemieckiej koncepcji Społecznej Gospodarki Rynkowej – ideologicznego rozwinięcia ordoliberalizmu. Autorzy ukazują niemiecki model SGR na tle innych rodzajów kapitalizmu, jego ewolucję i znaczenie w procesie transformacji gospodarki wschodnioniemieckiej po 1990 roku, przejście od koncepcji aktywnej do aktywizującej oraz uzyskane efekty w postaci gospodarczych sukcesów Niemiec w 2. połowie XX i na początku XXI wieku.

Kolpingsarbeit
Historia Niemiec, Książki,

Kolpingsarbeit in der SBZ und DDR 1945-1990

  • Autor:  Petra  Heinicker
  • Wydawca:  Brill,  Ferdinand Schöningh,  Paderborn  2020
  • Seria:  „Veröffentlichungen der Kommission für Zeitgeschichte”,  Reihe B, „Forschungen”, Band 139
  • ISBN:  978-3-506-70286-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  XIV, 390

W połowie XIX wieku katolicki ksiądz Adolph Kolping, wikary w katedrze w Kolonii, założył Koloński Związek Katolickich Czeladników, który stał się zalążkiem działającej do dziś w wielu krajach organizacji Dzieło Kolpinga (Kolpingwerk).

Autorka książki Kolpingsarbeit in der SBZ und DDR 1945-1990  porusza kwestię działalności stowarzyszenia po II wojnie światowej w Niemczech Wschodnich, szukając odpowiedzi na pytanie, jak możliwe było istnienie katolickiej organizacji społecznej w radzieckiej strefie okupacyjnej, a później w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Petra  Heinicker bada, jak warunki istnienia w socjalistycznej dyktaturze wpłynęły na program tamtejszych struktur Dzieła Kolpinga, ich zakres działania oraz utrzymywanie więzi z Kościołem powszechnym.

Szreniawa
Historia Polski, Książki,

Streng verboten. Wielkopolska wieś w latach 1939-(...)

  • Autorzy:  Małgorzata  Pietrzak,  Mariusz  Niestrawski
  • Wydawca:  Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego,  Szreniawa  2020
  • ISBN:  978-83-64119-67-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  193, [1]

Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie w 2020 roku przygotowało wystawę czasową poświęconą dziejom wsi i rolnictwa wielkopolskiego w latach okupacji niemieckiej 1939–1945. Ekspozycja – dostępna obecnie w wersji cyfrowej na stronie Muzeum – ukazuje zmiany zachodzące na całym obszarze Kraju Warty (Reichsgau Wartheland). Dla nazistów Kraj Warty miał być spichlerzem Rzeszy, krainą niemieckich chłopów, społeczności jednolitej rasowo, duchowo i politycznie. Na polskich mieszkańców wsi spadły: terror, represyjne prawo, egzekucje, zsyłki do obozów koncentracyjnych, praca przymusowa, trudne warunki egzystencji i związane z tym choroby, wysiedlenia i przesiedlenia, a przede wszystkim pozbawienie wszelkiej własności nieruchomej i ruchomej.

Liczne fotografie z ekspozycji, w tym również pochodzące ze zbiorów Instytutu Zachodniego, zamieszczono na 140 stronach katalogu wystawy Streng verboten. Wielkopolska wieś w latach 1939-1945. Udostępniony w książce spis eksponatów zebranych na wystawie zawiera wiele nieznanych obiektów ze zbiorów muzealnych, archiwalnych oraz prywatnych. Część tekstowa  autorstwa Małgorzaty Pietrzak i Mariusza Niestrawskiego podsumowuje losy ludności wiejskiej pod rządami nazistów. Publikacja, w zamierzeniu katalog wystawy czasowej, dzięki bogactwu zamieszczonych materiałów stała się obszernym albumem ukazującym dzieje wsi w Kraju Warty podczas II wojny światowej.

Skrajna prawica
Aktualności, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Niemcoznawstwo,

Skrajna prawica we współczesnych Niemczech. Uję(...)

  • Autor:  Agata  Kałabunowska
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2021
  • Seria:  „Studium  Niemcoznawcze”,  nr  97
  • ISBN:  978-83-66412-13-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  429

Współczesna niemiecka myśl skrajnie prawicowa tworzy spójną strukturę ideologiczną. Dostrzegalne są w niej powiązania pomiędzy poszczególnymi ideami oraz wynikanie konkretnych propozycji politycznych z przyjętych idei. Autorka książki Skrajna prawica we współczesnych Niemczech. Ujęcie ideologiczne podjęła się systematyzacji wiedzy na temat ekstremizmu prawicowego we współczesnych Niemczech zarówno w systemie administracyjno-prawnym, jak i w obszarze nauk o polityce.

Agata Kałabunowska analizuje programy ideowo-polityczne pięciu wybranych organizacji skrajnie prawicowych, działających w Niemczech w okresie kryzysu migracyjnego (NPD, Die Rechte, Pro Bewegung, Identitäre Bewegung, AfD). Autorka ukazuje ich wizję państwa i społeczeństwa, a także potencjał do aktywizacji szerszych grup społecznych, głównie ze względu na zdolność do przeobrażania wyznawanych przez siebie poglądów w chwytliwe tematy, odpowiadające potrzebom aktualnej dyskusji politycznej.

Zaproponowane ujęcie badawcze pozwoliło na zerwanie z rozpatrywaniem skrajnej prawicy w odniesieniu do politycznego centrum lub do innych skrajności oraz na objęcie w jednym badaniu ugrupowań o odmiennych formach organizacyjnych – zarówno partii, jak i ruchów społecznych.

Loth_Europas Einigung
Aktualności, Historia powszechna, Problematyka europejska,

Europas Einigung. Eine unvollendete Geschichte

  • Autor:  Wilfried  Loth
  • Wydawca:  Campus  Verlag,  Frankfurt am Main,  New York  2020
  • Wydanie:  2., aktualisierte und erweiterte Auflage
  • ISBN:  978-3-593-51302-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  572

Brexit zakończył burzliwą dekadę w historii integracji europejskiej. Kryzys grecki, kryzys uchodźczy i wzrost populizmu zasadniczo zmieniły Unię Europejską.

Zmiany te odnotowuje Wilfried Loth, badacz historii najnowszej, który analizuje wydarzenia w Europie w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. W wydanej w 2020 r. zaktualizowanej i rozszerzonej edycji książki Europas Einigung. Eine unvollendete Geschichte  autor śledzi rozwój Unii Europejskiej od jej początków aż do chwili obecnej. Loth uważa, że procesy zjednoczeniowe w Europie są wciąż sprawą otwartą – zasugerowaną w tytule niedokończoną historią.

Nowsze
Starsze