Author

Baltic Sea history
Historia Polski, Historia powszechna,

Baltic Sea history. New perspectives on the histor(...)

  • Redaktorzy:  Anders Fröjmark,  Jörg Hackmann,  Janet Laidla,  Christian Pletzing
  • Wydawca:  Academia Baltica,  Oeversee  2019
  • ISBN:  978-3-00-063023-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  191

Od upadku żelaznej kurtyny mieszkańcy różnych dawniej rozdzielonych regionów szukają wspólnej tożsamości historycznej. Dotyczy to również terenów nadbałtyckich. Wiele miast leżących wokół Morza Bałtyckiego ma wspólne dziedzictwo hanzeatyckie: gotycką architekturę i elementy kultury. Jednak historia tych ziem zawiera w sobie również sprawy, które dzielą obywateli poszczególnych krajów, np. różnorodność języków czy pamięć o działaniach wojennych i konfliktach.

Publikacja  Baltic Sea history  pokazuje, że historia regionu Morza Bałtyckiego jest czymś więcej niż tylko historią państw narodowych. Wychodząc z różnych punktów widzenia i uwzględniając wieloaspektowość badań, autorzy starają się promować zrozumienie różnych sposobów postrzegania historii w krajach leżących nad Bałtykiem.

Miasto utracone_Konigsberg
Historia Niemiec, Historia powszechna,

Miasto utracone. Młodość w Königsbergu w czasa(...)

  • Autor:  Michael Wieck
  • Tłumaczenie:  Magdalena Leszczyńska
  • Wydawca:  Ośrodek  “Karta”,  Warszawa  2018
  • Seria:  „Świadectwa XX Wiek.  Niemcy”
  • ISBN:  978-83-65979-10-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  332, [4] strony, [20] stron tablic

Wspomnienia urodzonego w 1928 roku w Königsbergu niemieckiego muzyka Michaela Wiecka ukazują dzieciństwo i młodość spędzone pod panowaniem Hitlera i Stalina. Jako pochodzący z rodziny niemiecko-żydowskiej, w czasach narodowego socjalizmu został uznany za Żyda, co niosło za sobą liczne prześladowania i niepewność jutra. Po zajęciu miasta przez Sowietów potraktowano go jak Niemca i uwięziono w obozie internowania Rothenstein.

Wśród krewnych autora były nie tylko ofiary Auschwitz i Teresienstadt, ale również oficerowie Wehrmachtu i współpracownicy Hitlera. Ta sytuacja rodzinna, a także zmysł obserwacyjny i wrażliwość Michaela Wiecka sprawiły, że jego opowieść stanowi wyjątkowe świadectwo o życiu i losach ludzi o różnym pochodzeniu, wyznaniu i statusie społecznym, żyjących w wojennym Königsbergu i powojennym Kaliningradzie.

Jager Das Ende_miękka
Aktualności, Niemcoznawstwo, Stosunki międzynarodowe,

Das Ende des amerikanischen Zeitalters. Deutschlan(...)

  • Autor:  Thomas  Jäger
  • Wydawca:  Orell  Füssli  Verlag,  Zürich  2019
  • ISBN:  978-3-280-05694-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  191

Zmiany zachodzące w okresie prezydentury Donalda Trumpa w relacjach Stanów Zjednoczonych i Europy mają wpływ także na politykę zagraniczną Niemiec. Autor publikacji Das Ende des amerikanischen Zeitalters. Deutschland und die neue Weltordnung  sugeruje jednak, że sojusz między USA a Unią Europejską jest nadal koniecznością, szczególnie wobec najważniejszych problemów, które wciąż stoją przed Europą.

Relacje z Rosją i Chinami, kwestie migracyjne oraz konflikty na Bliskim Wschodzie nadal pozostają wyzwaniem tak dla Niemiec, jak i dla Unii Europejskiej. Pamiętając o tych problemach, a także o zmianach w polityce USA, państwo niemieckie – jak uważa autor książki – powinno na nowo zdefiniować swoją rolę w polityce europejskiej i światowej.

Wyparte_miękka
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Wyparte – odroczone – odrzucone. Niemiecki dł(...)

  • Autorzy:  Karl  Heinz  Roth,  Hartmut  Rübner
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2020
  • Seria:  „Przekłady  Instytutu  Zachodniego”,  nr  2
  • ISBN:  978-83-66412-01-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  421

Niemiecki dług reparacyjny  (die deutsche Reparationsschuld) to pojęcie stworzone przez dwóch niemieckich badaczy: historyka Karla Heinza Rotha i politologa Hartmuta Rübnera. Frazę tę autorzy umieścili w tytule wspólnej publikacji na temat odszkodowań za II wojnę światową.

Opublikowane przez Instytut Zachodni polskie wydanie niemieckiej książki Verdrängt – Vertagt – Zurückgewiesen. Die deutsche Reparationsschuld (…) (Berlin 2019) ukazuje okupację niemiecką w Polsce w kontekście europejskim, przedstawiając zarazem politykę aliantów wobec reparacji. Autorzy prezentują inne spojrzenie na kwestię odszkodowań wobec ofiar wojny niż oficjalne stanowisko władz RFN. Opierając się na licznych dokumentach zamieszczonych na końcu publikacji, K. H. Roth i H. Rübner przekonują o nierównym traktowaniu roszczeń odszkodowawczych. Uczeni próbują określić wielkość niemieckiego długu reparacyjnego oraz przedstawiają argumenty za zawarciem umowy w sprawie reparacji.

Benedykt XV_nota pokojowa
Historia powszechna, Książki,

Dès le début. Die Friedensnote Papst Benedikts X(...)

  • Redakcja:  Birgit  Aschmann,  Heinz-Gerhard  Justenhoven
  • Wydawca:  Ferdinand  Schöningh,  Paderborn  2019
  • Seria:  „Veröffentlichungen der Kommission für Zeitgeschichte”,  Reihe C,  „Themen der Kirchlichen Zeitgeschichte”,  Bd. 2
  • ISBN:  978-3-506-70272-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  VI, 378

Trzy lata po rozpoczęciu pierwszej wojny światowej, 1 sierpnia 1917 roku, Benedykt XV opublikował notę pokojową skierowaną do walczących stron. Papież ukazywał w niej wojującym narodom drogę wyjścia z „ogólnego szaleństwa”.

Niniejsza antologia przypomina tę na wpół zapomnianą inicjatywę pokojową. W poszczególnych artykułach historycy i teolodzy badają szanse realizacji propozycji wystosowanych przez papieża, zadając pytania o bezpośrednie konsekwencje. Jednocześnie teksty dotyczą kwestii zakresu, w jakim inicjatywa Benedykta XV była później kontynuowana w watykańskiej etyce pokoju.

ZZiP w kinematografii
Historia Polski, Książki,

Ziemie Zachodnie i Północne w polskiej kinematog(...)

  • Redakcja:  Maciej  Kowalski,  Tomasz  Sikorski
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Naukowe  Uniwersytetu  Szczecińskiego,  Szczecin  2019
  • Seria:  „Film. Historia i konteksty”,  t. 3
  • ISBN:  978-83-7972-290-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  252

Obraz Ziem Zachodnich i Północnych prezentowany przez powojenne polskie kino nie jest jednolity. W kolejnych dekadach PRL obraz ten ulegał zmianom, w zależności od polityki ówczesnych władz państwowych. Początkowo stawiały one na integrację i stabilizację nowego poczucia tożsamości, by w latach siedemdziesiątych XX wieku dojść do przekonania, że obecność motywu Ziem Odzyskanych  na ekranie nie jest już konieczna.

Autorzy poszczególnych tekstów zebranych w niniejszym tomie studiów ukazują ewolucję obrazu kinowego Ziem Zachodnich i Północnych – od poetyki socrealistycznej poprzez eksperymenty psychologiczne i warsztatowe lat pięćdziesiątych do swobodniejszej narracji w kolejnych latach, tak w produkcjach fabularnych, jak i dokumentalnych. Bogactwo poruszanej tematyki sprawia, że w publikacji omówiono tylko wybrane problemy, otwierając perspektywy do dalszych badań naukowych.

Der vergessene Sieg
Historia Polski, Historia powszechna,

Der vergessene Sieg. Der Polnisch-Sowjetische Krie(...)

  • Autor:  Stephan Lehnstaedt
  • Tytuł okładkowy: Der vergessene Sieg. Der Polnisch-Sowjetische Krieg 1919-1921 und die Entstehung des modernen Osteuropa
  • Wydawca:  C. H. Beck, München 2019
  • ISBN:  978-3-406-74022-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  217, [4]

Der vergessene Sieg  porusza temat wojny polsko-bolszewickiej z lat 1919-1920 widzianej oczami niemieckiego historyka. Stephan Lehnstaedt ukazuje przebieg walk, w wyniku których powstrzymane zostały imperialne ambicje Rosji. Powstał wówczas kruchy porządek pokojowy w Europie Wschodniej. Ówczesnych napięć nie rozwiązała także II wojna światowa.

Według autora książki kraje Europy Wschodniej do dziś spierają się o historyczne granice i kwestię mniejszości narodowych, włączając w to obecny konflikt na Ukrainie. Zdaniem S. Lehnstaedta konsekwencje wojny 1919-1920 sięgają teraźniejszości, a znajomość jej genezy, przebiegu i wyniku jest istotna dla zrozumienia dzisiejszej Europy Wschodniej.

Pospieszalski
Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

„To wszystko przeżyłem…” Wspomnienia / Ka(...)

  • Autor:  Karol  Marian  Pospieszalski  (1909-2007)
  • Redakcja: Piotr  Grzelczak,  Bogumił  Rudawski,  Maria  Wagińska-Marzec,  Aleksandra Paradowska (wybór ilustracji)
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2019
  • Seria:  „Prace Instytutu Zachodniego” nr 96,  „Z  dziejów  Instytutu  Zachodniego”
  • ISBN:  978-83-61736-98-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  368 stron, [1] karta tablic, [40] stron tablic

Karol Marian Pospieszalski był prawnikiem, historykiem,  profesorem nauk prawnych. W czasie II wojny światowej działał w podziemnej organizacji „Ojczyzna”. Po wojnie należał do grona założycieli Instytutu Zachodniego w Poznaniu, w którym pracował w latach 1945-1966. Równolegle był wykładowcą na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Dokumentalista, wnikliwy badacz, znawca dziejów okupacji niemieckiej w Polsce, inicjator i wydawca serii „Documenta Occupationis”, autor licznych opracowań naukowych z zakresu problematyki okupacyjnej i prawniczej, tym razem ukazany jest od innej strony.

Publikacja „To wszystko przeżyłem…”  zawiera spisywane w różnych latach i miejscach wspomnienia Karola Mariana Pospieszalskiego. Obdarzony znakomitą pamięcią autor przywołuje zdarzenia ze swego długiego życia – a w nich odbijają się czasy, które przeżył. Całość wzbogacają liczne fotografie dobrane starannie przez wnuczkę Profesora oraz bibliografia prac Karola Mariana Pospieszalskiego.

Frohlich Das Ende_twarda
Niemcoznawstwo, Problematyka europejska, Stosunki międzynarodowe,

Das Ende der Selbstfesselung. Deutsche Außenpolit(...)

  • Autor:  Stefan  Fröhlich
  • Wydawca:  Springer,  Wiesbaden  2019
  • ISBN:  978-3-658-25142-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  VIII, 172

Zarówno wewnętrzne problemy Unii Europejskiej związane między innymi z Brexitem, różnicami poglądów na temat reformy strefy euro oraz rozwojem nacjonalizmów w Europie, jak i zewnętrzne wyzwania ze strony Rosji i Chin, a także kwestie migracyjne, mają wpływ na politykę zagraniczną Niemiec. Ponadto do jej destabilizacji przyczynia się w ostatnim czasie zmiana taktyki Stanów Zjednoczonych wobec Europy.

Stefan Fröhlich, politolog i ekspert w dziedzinie niemieckiej polityki zagranicznej, stara się odpowiedzieć na zarzuty kierowane wobec Niemiec przez inne państwa, unikające przywództwa i globalnej odpowiedzialności. Autor książki Das Ende der Selbstfesselung. Deutsche Außenpolitik in einer Welt ohne Führung sugeruje, że w obecnej sytuacji międzynarodowej należałoby dokonać ponownej oceny roli państwa niemieckiego w Europie i na świecie.

Urbanistyka
Historia Niemiec, Historia Polski,

Urbanistyka i architektura okresu III Rzeszy w Pol(...)

  • Redakcja:  Karolina  Jara,  Aleksandra  Paradowska
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Nauka  i  Innowacje,  Poznań  2019
  • ISBN:  978-83-65988-09-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  225

Publikacja zawiera artykuły badaczy z różnych ośrodków naukowych na temat urbanistyki i architektury III Rzeszy realizowanej na ziemiach polskich. W poszczególnych tekstach przedstawiono zagadnienia związane z niemieckim planowaniem, traktowanym jako istotny element polityki okupacyjnej tak na terenie Generalnego Gubernatorstwa, jak i na ziemiach włączonych do Rzeszy.

Rozdział wstępny autorstwa Nielsa Gutschowa (syna Konstantego Gutschowa, niemieckiego architekta III Rzeszy), pozwala zrozumieć mechanizmy powstawania tego zjawiska. W kolejnych artykułach autorzy poszukują śladów planowania totalnego dzieła kolonizacji na polskich  ziemiach okupowanych oraz jego realizacji zgodnie z niemiecką wizją. W książce zaprezentowano niepublikowane dotychczas materiały archiwalne, a całości dopełniają liczne ilustracje.