Author

Wieczny początek
Aktualności, Historia Niemiec, Historia Polski,

Wieczny początek. Warmia i Mazury / Beata Szady

  • Autor:  Beata  Szady
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Czarne,  Wołowiec  2020
  • Seria:  „Sulina”
  • ISBN:  978-83-8049-984-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  403, [3]

Gdy po II wojnie światowej Warmia i Mazury wróciły do Polski, mieszkańcy tych ziem, będący wcześniej obywatelami Niemiec,  musieli odnaleźć się w nowej, polskiej rzeczywistości.

Autorka Wiecznego początku, dziennikarka i wykładowczyni akademicka Beata Szady przemierza Warmię i Mazury, szukając odpowiedzi na pytanie o tożsamość. Rozmawia z różnymi ludźmi, których łączy jedno – wciąż muszą zaczynać od nowa.

Mutter sprechen
Aktualności, Książki,

Mütter sprechen – Erziehung mit Herkunftssprach(...)

  • Autor:  Hanna  Pułaczewska  unter  Mitarbeit  von  Rupert  Hochholzer
  • Wydawca:  Verlag  Dr.  Kovač,  Hamburg  2018
  • Seria:  „Philologia : Sprachwissenschaftliche Forschungsergebnisse”,  Bd. 231
  • ISBN:  978-3-8300-9965-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  273

Kwestia osób dorastających w rodzinach dwujęzycznych była już przedstawiana w różnych opracowaniach z dziedziny socjolingwistyki, psycholingwistyki i psychologii wychowawczej. Autorzy tych prac zwykle kładli nacisk na sytuację wielojęzycznego dziecka i jego umiejętności językowe, nie zajmując się problemami wychowania dwujęzycznego z perspektywy rodziców.

Hanna Pułaczewska przedstawia wyniki badań nad przekazywaniem języka polskiego w rodzinach z perspektywy matek polskojęzycznych. Badanie opiera się na serii wywiadów z matkami, które uczyły swoje dzieci języka polskiego. Chociaż autorka skupia się na sytuacji Polaków w Ratyzbonie, wyciągnięte wnioski mogą służyć jako punkt wyjścia do bardziej ogólnych koncepcji przekazywania języków pochodzenia w rodzinie.

Książka Mütter sprechen  jest niemiecką wersją publikacji Wychowanie do języka polskiego w Niemczech na przykładzie Ratyzbony. Dwujęzyczność dzieci z perspektywy rodziców (Wydawnictwo Primum Verbum, Łódź 2017).

Kryzys uchodźczy
Aktualności, Problematyka europejska,

Kryzys uchodźczy – przyczyny, skutki, konflikty(...)

  • Autor:  Stefan  Luft
  • Tłumaczenie:  Tomasz  Gabiś
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Nauka  i  Innowacje,  Poznań  2019
  • Seria:  „Studia Brandtiana. Translationes”,  vol. 8
  • ISBN:  978-83-65988-20-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  153

Kryzys migracyjny w Europie stał się w ostatnich latach czynnikiem, który pogłębił inne procesy kryzysowe w Unii Europejskiej, przynosząc kolejne podziały i hamując integrację państw UE. Stefan Luft, wykładowca nauk politycznych na Uniwersytecie w Bremie, w swojej publikacji podjął próbę syntetycznego opisu kryzysu uchodźczego i ruchów migracyjnych do Europy.

Wykorzystując dane zbierane przez urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców autor Kryzysu uchodźczego  szuka motywów migracji i przyczyn wyboru konkretnego jej kierunku. Stefan Luft opisuje obecną sytuację dotyczącą zarządzania granicami Unii Europejskiej, w tym politykę poszczególnych państw członkowskich, a zarazem zastanawia się nad możliwościami efektywnego sterowania imigracją oraz skuteczną integracją imigrantów w nowych środowiskach.

Helmut Kohl
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Helmut Kohl, przywódca polityczny / Monika Maria (...)

  • Autor:  Monika  Maria  Brzezińska
  • Wydawca:  CeDeWu,  Warszawa  2020
  • ISBN:  978-83-8102-350-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  124

Dzieło wybitnego przywódcy jest ponadczasowe, a jego dziedzictwo trwa, gdy jego samego już zabraknie. Do takich skutecznych polityków niewątpliwie można zaliczyć Helmuta Kohla (1930-2017).

Autorka książki Helmut Kohl  poddaje analizie przywództwo polityczne byłego niemieckiego kanclerza, rozpatrując je tak w ujęciu teoretycznym, jak i empirycznym. Monika M. Brzezińska skupia się na trzech płaszczyznach: odniesieniu do jednostki, państwa oraz struktur międzynarodowych. Nie przedstawiając biografii politycznej kanclerza ani kalendarium jego partyjnej kariery, politolog szuka odpowiedzi na pytanie, w jakim zakresie różne czynniki i uwarunkowania wewnętrzne oraz zewnętrzne wpłynęły na styl, charakter i rodzaj przywództwa reprezentowanego przez Helmuta Kohla.

Back channel
Historia powszechna, Stosunki międzynarodowe,

The Back Channel. A memoir of American diplomacy a(...)

  • Autor:  William  J.  Burns
  • Wydawca:  Random  House,  New  York  2019
  • ISBN:  978-0-525-50886-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  501, [2] s., [8] s. tablic

William Joseph Burns, wybitny amerykański dyplomata, w ciągu prawie czterech dekad odgrywał kluczową rolę w najważniejszych epizodach dyplomatycznych USA, od bezkrwawego końca zimnej wojny po stosunki z Putinowską Rosją.

W książce The Back Channel  William J. Burns wspomina najważniejsze momenty swojej kariery dyplomatycznej, czerpiąc ze zbioru niedawno odtajnionych depesz i notatek. Opowiadając o życiu spędzonym w służbie amerykańskich interesów za granicą, autor szkicuje kontury skutecznego amerykańskiego przywództwa w świecie oraz przypomina o znaczącej roli dyplomacji w stosunkach międzynarodowych.

W cieniu Norymbergi
Historia Niemiec, Historia powszechna,

W cieniu Norymbergi. Transnarodowe ściganie zbrod(...)

  • Redakcja:  Robert  Traba,  Katarzyna  Woniak,  Enrico  Heitzer,  Günter  Morsch
  • Wydawca:  Instytut  Studiów  Politycznych  PAN,  Warszawa;  Centrum  Badań  Historycznych  PAN,  Berlin  2019
  • Seria:  „Publikacje Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie”,  t. 6
  • ISBN:  978-83-65972-73-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  429, [1]

Rok po ogłoszeniu wyroków w Norymberdze, w ratuszu berlińskiej dzielnicy Pankow miał miejsce proces wytoczony przez sowiecki trybunał wojskowy 16 niemieckim zbrodniarzom z obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen (tzw. Proces Berliński, 23.10-1.11.1947). Nawiązując do tamtych wydarzeń, w 2016 r. Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie we współpracy z Muzeum Pamięci Sachsenhausen zorganizowało międzynarodową konferencję naukową „W cieniu Norymbergi. Transnarodowe ściganie zbrodni nazistowskich”.

Pokłosiem konferencji jest książka W cieniu Norymbergi  ukazująca różnorodny kontekst ścigania zbrodni nazistowskich w pierwszych latach po wojnie w Polsce i w Niemczech. Dzięki połączeniu perspektywy badaczy z Polski, Niemiec i innych krajów uzyskano szerokie, ponadnarodowe spojrzenie na problematykę ścigania zbrodni nazistowskich z perspektywy prawniczej, politycznej oraz psychologiczno-antropologicznej.

Trójkąt Weimarski
Problematyka europejska, Stosunki międzynarodowe,

Trójkąt Weimarski. Geneza i działalność na rz(...)

  • Autorzy:  Józef  M. Fiszer,  Mateusz  Czasak
  • Wydawca:  Instytut  Studiów  Politycznych  PAN,  Warszawa; Polsko-Niemiecka  Fundacja  na rzecz  Nauki, Frankfurt nad Odrą  2019
  • ISBN:  978-83-65972-75-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  485

Najważniejszym celem polskiej polityki zagranicznej na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku było zapewnienie Polsce suwerenności i bezpieczeństwa poprzez włączenie do NATO i Unii Europejskiej. Dzięki utworzeniu w 1991 roku Trójkąta Weimarskiego Polska uzyskała możliwość spotkań trilateralnych z przedstawicielami Niemiec i Francji – dwu dominujących sił Zachodniej Europy, co ułatwiło późniejsze procesy integracyjne.

Publikacja  Józefa M. Fiszera i Mariusza Czasaka omawia przesłanki utworzenia Trójkąta Weimarskiego po przemianach politycznych i ustrojowych w Polsce i w Niemczech w latach 1989-1990, a także jego działalność na rzecz integracji Europy. Autorzy odnotowują kolejne wzrosty i spadki aktywności Trójkąta Weimarskiego oraz szukają ich przyczyn m. in. w kryzysach europejskich: politycznym, imigracyjnym i finansowo-gospodarczym.

Dzwony
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Dzwony pożyczone. Studia historyczne i prawne nad(...)

  • Autor:  Marceli  Tureczek
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2020
  • Seria:  „Ziemie  Zachodnie – Studia i Materiały”, nr 28
  • ISBN:  978-83-66412-03-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  249

Dzwony to nie tylko zabytki ludwisarstwa, ale przede wszystkim dobra kultury. Autor pracy Dzwony pożyczone skupia się na aspekcie historyczno-prawnym strat wojennych w dziedzinie kultury na obszarze dawnych niemieckich prowincji wschodnich.

Na przykładzie dzwonów Marceli Tureczek ukazuje spór w relacjach polsko-niemieckich co do prawnego statusu dóbr kultury pochodzących z terenów zachodniej Polski. Strona polska, powołując się na konwencję haską, pozostaje na stanowisku, iż dobra kultury wywiezione stąd w okresie II wojny światowej  przez osoby i instytucje niemieckie przynależą do tego obszaru. Strona niemiecka stoi na gruncie zasady podążania dóbr kultury za ludnością, co ma potwierdzać prawo własności byłych niemieckich mieszkańców tych obszarów do obiektów przemieszczonych w czasie wojny i tuż po jej zakończeniu.

Lutten Klein
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Lütten Klein. Leben in der ostdeutschen Transform(...)

  • Autor:  Steffen  Mau
  • Wydawca:  Suhrkamp,  Berlin  2019
  • ISBN:  978-3-518-42894-8
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  284, [2]

Lütten Klein, obecnie dzielnica Rostoku, osiedle z prefabrykatów powstałe w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku, zasiedlone było przez około 40 tysięcy mieszkańców. Miejsce to miało stanowić przykład socjalistycznego stylu życia obywateli NRD.

Steffen Mau, który dorastał w Lütten Klein, analizuje życie mieszkańców tej dzielnicy w latach przed i po upadku Muru Berlińskiego. Socjolog wykorzystuje swoje wspomnienia z dzieciństwa i młodości, aby ukazać zmiany, jakie dokonały się w tym wzorcowym osiedlu po zjednoczeniu Niemiec. Autor książki na przykładzie tytułowego Lütten Klein ukazuje społeczne skutki przemian politycznych w Niemczech oraz zmiany w mentalności społeczeństwa idące w kierunku nie tyle zasypywania różnic, co pogłębiania pęknięć.

Kucharczyk_Długi Kulturkampf
Historia Niemiec, Historia Polski,

Długi kulturkampf. Pruskie i niemieckie wojny kul(...)

  • Autor:  Grzegorz  Kucharczyk
  • Wydawca:  Narodowe  Centrum  Kultury,  Warszawa  2020
  • Seria:  „Wojny  Kulturowe  przeciw  Polsce”
  • ISBN:  978-83-7982-406-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  301,  [3]

Pojęcie  Kulturkampf  kojarzone jest zazwyczaj z epoką rządów kanclerza Ottona Bismarcka. W publikacji Długi kulturkampf  Grzegorz Kucharczyk wykazuje, że walka z polską kulturą rozpoczęła się w Prusach znacznie wcześniej i była realizowana przez władze zaborcze aż do zakończenia I wojny światowej i odzyskania niepodległości przez Polskę.

Już pod koniec XVIII wieku wśród niemieckich elit kształtowało się przekonanie o kulturalnej i cywilizacyjnej niższości Polaków. Według zaborców wcielenie ziem i ludności Rzeczypospolitej do Prus czy Austrii miało być dla nich szansą na postęp kulturowy. Konieczność misji cywilizacyjnej głoszona w licznych ideach historiozoficznych skutkowała wojną kulturową skierowaną przeciwko polskości. Autor książki ukazuje głoszone przez elity niemieckie poglądy na temat Polaków i polskiej kultury oraz wynikające z nich strategie działania władz zaborczych mające doprowadzić do stopienia (Verschmelzung)  ziem polskich z resztą monarchii Hohenzollernów.