Author

Der vergessene Sieg. Der Polnisch-Sowjetische Krie(...)

Autor: Stephan Lehnstaedt
Tytuł okładkowy: Der vergessene Sieg. Der Polnisch-Sowjetische Krieg 1919-1921 und die Entstehung des modernen Osteuropa
Wydawca: C. H. Beck, München 2019
ISBN: 978-3-406-74022-0
Oprawa: miękka
Liczba stron: 217, [4]

Der vergessene Sieg porusza temat wojny polsko-bolszewickiej z lat 1919-1920 widzianej oczami niemieckiego historyka. Stephan Lehnstaedt ukazuje przebieg walk, w wyniku których powstrzymane zostały imperialne ambicje Rosji. Powstał wówczas kruchy porządek pokojowy w Europie Wschodniej. Ówczesnych napięć nie rozwiązała także II wojna światowa.

Według autora książki kraje Europy Wschodniej do dziś spierają się o historyczne granice i kwestię mniejszości narodowych, włączając w to obecny konflikt na Ukrainie. Zdaniem S. Lehnstaedta konsekwencje wojny 1919-1920 sięgają teraźniejszości, a znajomość jej genezy, przebiegu i wyniku jest istotna dla zrozumienia dzisiejszej Europy Wschodniej.

Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

„To wszystko przeżyłem…” Wspomnienia / Ka(...)

Autor: Karol Marian Pospieszalski (1909-2007)
Redakcja: Piotr Grzelczak, Bogumił Rudawski, Maria Wagińska-Marzec, Aleksandra Paradowska (wybór ilustracji)
Wydawca: Instytut Zachodni, Poznań 2019
Seria: „Prace Instytutu Zachodniego” nr 96, „Z dziejów Instytutu Zachodniego”
ISBN: 978-83-61736-98-1
Oprawa: twarda
Liczba stron: 368 stron, [1] karta tablic, [40] stron tablic

Karol Marian Pospieszalski był prawnikiem, historykiem, profesorem nauk prawnych. W czasie II wojny światowej działał w podziemnej organizacji „Ojczyzna”. Po wojnie należał do grona założycieli Instytutu Zachodniego w Poznaniu, w którym pracował w latach 1945-1966. Równolegle był wykładowcą na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Dokumentalista, wnikliwy badacz, znawca dziejów okupacji niemieckiej w Polsce, inicjator i wydawca serii „Documenta Occupationis”, autor licznych opracowań naukowych z zakresu problematyki okupacyjnej i prawniczej, tym razem ukazany jest od innej strony.

Publikacja „To wszystko przeżyłem…” zawiera spisywane w różnych latach i miejscach wspomnienia Karola Mariana Pospieszalskiego. Obdarzony znakomitą pamięcią autor przywołuje zdarzenia ze swego długiego życia – a w nich odbijają się czasy, które przeżył. Całość wzbogacają liczne fotografie dobrane starannie przez wnuczkę Profesora oraz bibliografia prac Karola Mariana Pospieszalskiego.

Niemcoznawstwo, Problematyka europejska, Stosunki międzynarodowe,

Das Ende der Selbstfesselung. Deutsche Außenpolit(...)

Autor: Stefan Fröhlich
Wydawca: Springer, Wiesbaden 2019
ISBN: 978-3-658-25142-0
Oprawa: twarda
Liczba stron: VIII, 172

Zarówno wewnętrzne problemy Unii Europejskiej związane między innymi z Brexitem, różnicami poglądów na temat reformy strefy euro oraz rozwojem nacjonalizmów w Europie, jak i zewnętrzne wyzwania ze strony Rosji i Chin, a także kwestie migracyjne, mają wpływ na politykę zagraniczną Niemiec. Ponadto do jej destabilizacji przyczynia się w ostatnim czasie zmiana taktyki Stanów Zjednoczonych wobec Europy.

Stefan Fröhlich, politolog i ekspert w dziedzinie niemieckiej polityki zagranicznej, stara się odpowiedzieć na zarzuty kierowane wobec Niemiec przez inne państwa, unikające przywództwa i globalnej odpowiedzialności. Autor książki Das Ende der Selbstfesselung. Deutsche Außenpolitik in einer Welt ohne Führung sugeruje, że w obecnej sytuacji międzynarodowej należałoby dokonać ponownej oceny roli państwa niemieckiego w Europie i na świecie.

Historia Niemiec, Historia Polski,

Urbanistyka i architektura okresu III Rzeszy w Pol(...)

Redakcja: Karolina Jara, Aleksandra Paradowska
Wydawca: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań 2019
ISBN: 978-83-65988-09-6
Oprawa: miękka
Liczba stron: 225

Publikacja zawiera artykuły badaczy z różnych ośrodków naukowych na temat urbanistyki i architektury III Rzeszy realizowanej na ziemiach polskich. W poszczególnych tekstach przedstawiono zagadnienia związane z niemieckim planowaniem, traktowanym jako istotny element polityki okupacyjnej tak na terenie Generalnego Gubernatorstwa, jak i na ziemiach włączonych do Rzeszy.

Rozdział wstępny autorstwa Nielsa Gutschowa (syna Konstantego Gutschowa, niemieckiego architekta III Rzeszy), pozwala zrozumieć mechanizmy powstawania tego zjawiska. W kolejnych artykułach autorzy poszukują śladów planowania totalnego dzieła kolonizacji na polskich ziemiach okupowanych oraz jego realizacji zgodnie z niemiecką wizją. W książce zaprezentowano niepublikowane dotychczas materiały archiwalne, a całości dopełniają liczne ilustracje.

Historia Polski, Zasoby archiwalne,

Zbiór fotografii Głównej Komisji Badania Zbrodn(...)

Redakcja naukowa: Tomasz Stempowski, Konrad Wiesław Ślusarski
Wydawca: Instytut Pamięci Narodowej, [Warszawa] 2019
ISBN: 978-83-8098-145-4
Oprawa: twarda
Liczba stron: 1109, [3], [40] s. tablic + 286, [2]

Kolekcja fotografii Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu obejmuje około 128 tysięcy zdjęć. Większość z nich dotyczy zbrodniczej polityki III Rzeszy na okupowanych terenach Polski. Wiele z opisanych fotografii od dawna funkcjonuje w obiegu naukowym i kulturalnym, znaleźć je można w licznych publikacjach i na ekspozycjach. Inne jednak pozostają wciąż nieznane, mimo iż posiadają olbrzymie znaczenie dokumentacyjne.

Dwutomowa publikacja Zbiór fotografii Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – Instytutu Pamięci Narodowej jest pierwszym tak szczegółowym omówieniem wymienionej w tytule kolekcji. Praca może służyć jako narzędzie ułatwiające wszystkim zainteresowanym korzystanie z zebranych w niej zdjęć.

Historia powszechna, Problematyka europejska,

Vaterlandszeichner. Geografen und Grenzen im Zwisc(...)

Autor: Maciej Górny
Wydawca: Fibre, Osnabrück 2019
Seria: „ Einzelveröffentlichungen des Deutschen Historischen Instituts Warschau”, Bd. 39
ISBN: 978-3-944870-68-7
Oprawa: twarda
Liczba stron: 304

Po zakończeniu I wojny światowej propagowano poglądy o istnieniu terytoriów narodowych, do których należy dostosować granice państwowe. Podczas negocjacji pokojowych w Paryżu w 1919 roku koncepcja ta inspirowała wiele delegacji do prowadzenia sporów na tle etnicznym. Opierano się przy tym na danych spisowych, które zostały przedstawione w postaci map etnograficznych, przygotowanych przez geografów pełniących rolę ekspertów.

Książka Vaterlandszeichner jest niemieckim tłumaczeniem publikacji Kreślarze ojczyzn. Geografowie i granice międzywojennej Europy (Warszawa 2017). Autor bada strategie komunikacyjne i argumentacyjne geografów z Europy Środkowo-Wschodniej od początku XX wieku do lat trzydziestych. Maciej Górny analizuje teksty i mapy wybranych polskich, czeskich, serbskich, ukraińskich, węgierskich, rumuńskich i niemieckich geografów, przedstawiając ich twórczość, debaty oraz stosowane przez nich argumentacje.

Historia Niemiec, Historia Polski,

Gliwice. Biografia miasta / Bogusław Tracz

Autor: Bogusław Tracz
Wydawca: Muzeum w Gliwicach, Gliwice 2019
ISBN: 978-83-951199-3-4
Oprawa: miękka
Liczba stron: 591, [1]

Gliwice początkowo były niedużym miasteczkiem usytuowanym na uboczu głównych szlaków i wydarzeń. Wraz z postępem industrializacji przybywało mieszkańców. Gliwice stały się ważnym ośrodkiem regionu przemysłowego, a w 1922 roku – miastem nadgranicznym po niemieckiej stronie granicy. Włączenie do Polski w 1945 roku zapoczątkowało kolejny rozdział w dziejach miejscowości.

Książka wydana przez Muzeum w Gliwicach zawiera zebraną przez Bogusława Tracza historię miasta od pradziejów do początku XXI wieku. Autor skupia się szczególnie na czasach od przejęcia władzy przez Hohenzollernów w połowie XVIII wieku do lat współczesnych, czyli na okresach historycznych dotąd rzadziej omawianych w publikacjach naukowych dotyczących miasta nad Kłodnicą. Całość wzbogacają liczne ilustracje pochodzące głównie ze zbiorów Muzeum w Gliwicach.

Historia Polski, Książki,

Życie rzeczy w powojennej Polsce / Agata Zborowsk(...)

Autor: Agata Zborowska
Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2019
Seria: „Communicare”
ISBN: 978-83-235-3956-8
Oprawa: miękka
Liczba stron: 347 stron, [20] stron tablic

Życie rzeczy w powojennej Polsce opowiada o kilku latach po drugiej wojnie światowej z perspektywy codziennych przedmiotów, tak rzeczywistych, jak i wyobrażonych: o poszukiwaniach ukrytego skarbu, o gościnnych przedmiotach na Ziemiach Odzyskanych, o szabrze, o zachodnich darach płynących do Polski (UNRRA), jak również o nowych przedmiotach kształtujących nowy socjalistyczny porządek. To także opowieść o długu zaciągniętym u poprzednich właścicieli przejmowanych przedmiotów, który w okresie powojennego niedoboru staje się częścią polskiej tożsamości.

Agata Zborowska analizuje zróżnicowane materiały (oficjalne dokumenty, pamiętniki i wspomnienia, beletrystykę, filmy, fotografie, plakaty), które traktuje jako źródło wiedzy o sposobach funkcjonowania przedmiotów oraz wyobrażeniach na ich temat. Autorka przedstawia trzy studia przypadku zorganizowane wokół kategorii rzeczy „znalezionych”, „gościnnych” i „nowych”, które oświetlają z różnych perspektyw relacje między przedmiotami a ich właścicielami. A. Zborowska nie rekonstruuje biografii konkretnych przedmiotów, ale próbuje poprzez rzeczy dotrzeć do historii.

Historia Niemiec, Historia Polski,

Totalitarianism in the borderland. Ethnicity, poli(...)

Redakcja: Adam Dziurok, Adam Dziuba, Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz
Wydawca: Instytut Pamięci Narodowej, Katowice – Warszawa 2019
ISBN: 978-83-8098-757-9
Oprawa: miękka
Liczba stron: 284

W 2019 roku ukazał się w języku angielskim numer specjalny katowickiego półrocznika „CzasyPismo” zatytułowany Totalitarianism in the borderland. Zebrano w nim artykuły, których pierwodruki w języku polskim zamieszczono wcześniej na łamach półrocznika.

Autorzy poszczególnych tekstów omawiają charakterystyczne dla ziem pogranicza problemy etniczne, oddziaływanie totalitarnych reżimów na wielu płaszczyznach, a wszystko w kontekście obecności przemysłu na Górnym Śląsku – w dobie III Rzeszy oraz Polski ludowej, czyli w latach 1933-1989.

Historia Polski, Historia powszechna,

Polacy w austriackich obozach barakowych dla uchod(...)

Autor: Zygmunt Lasocki (1867-1948)
Opracowanie naukowe: Andrzej Aksamitowski, Henryk Walczak
Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2019
ISBN: 978-83-7972-268-6
Liczba stron: 460

Problem internowania tysięcy Polaków oraz przedstawicieli innych narodów w obozach na terytorium Austrii w latach 1914-1918 jest rzadko poruszany w polskiej literaturze historycznej. Zygmunt Lasocki, autor książki Polacy w austriackich obozach barakowych dla uchodźców i internowanych, jako poseł do parlamentu austriackiego podejmował w okresie I wojny światowej liczne starania o uwolnienie ludzi przetrzymywanych w obozach w okrutnych warunkach. W 1929 roku Lasocki opublikował swoje wspomnienia z lat 1914-1918, w których zamieścił zebrany przez siebie materiał źródłowy na temat Polaków, Rusinów i Żydów nieludzko traktowanych w ramach „opieki rządowej” w Austrii i na Węgrzech.

Obecna edycja wspomnień Zygmunta Lasockiego przygotowana przez historyków z Uniwersytetu Szczecińskiego została wzbogacona o wiadomości zawarte w Tekach Lasockiego, przechowywanych w Bibliotece PAN i PAU w Krakowie, a także o liczne załączniki i przypisy poszerzające kontekst informacji i przemyśleń zawartych w tekście wspomnień.

Nowsze

Starsze