Author

30 Jahre
Aktualności, Historia Niemiec, Historia Polski, Stosunki międzynarodowe,

Von der Versöhnung zur Alltäglichkeit? 30 Jahre (...)

  • Redakcja:  Martin  Dahl,  Magdalena  Lemańczyk,  Peter  Oliver  Loew,  Agnieszka  Łada-Konefał
  • Wydawca:  Harrassowitz  Verlag,  Wiesbaden  2022
  • Seria:  „Veröffentlichungen  des  Deutschen  Polen-Instituts  Darmstadt”,  Bd. 39
  • ISBN:  978-3-447-11902-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  VIII, 348

Ponad trzy dekady temu Rzeczpospolita Polska i Republika Federalna Niemiec podpisały Traktat o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy. Jak dziś układają się stosunki między obydwoma krajami? Zebrani w 2021 roku na konferencji naukowej badacze z Polski i Niemiec analizowali to zagadnienie na różnych płaszczyznach: gospodarki, współpracy przygranicznej, społeczeństwa obywatelskiego, historii, kultury pamięci, polityki bezpieczeństwa i spraw mniejszości.

Teksty wygłoszone na  międzynarodowej konferencji wydano w tomie Von der Versöhnung zur Alltäglichkeit? 30 Jahre deutsch-polnische Nachbarschaft. W podsumowaniu antologii redaktorzy sugerują, że wzajemne stosunki muszą być stale kultywowane, rozszerzane i pogłębiane, gdyż leży to w interesie obu krajów.

Ukazała się też polska wersja publikacji: Od pojednania do codzienności? 30 lat polsko-niemieckiego sąsiedztwa (tłum. Monika Rodkiewicz, Warszawa-Darmstadt 2022).

Region czy regiony
Historia Polski, Książki,

Region czy regiony? Ziemie Zachodnie i Północne,(...)

  • Redakcja  naukowa:  Wojciech  Kucharski,  Adam  Makowski,  Andrzej  Sakson,  Brygida  Solga,  Grzegorz  Strauchold,  Ryszard  Tomkiewicz
  • Wydawca:  Ośrodek  „Pamięć  i  Przyszłość”,  Wrocław  2022
  • ISBN:  978-83-963893-9-8
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  717, [2]

Ziemie Zachodnie i Północne wiąże wewnętrznie jedno z najbardziej kluczowych wydarzeń dziejowych, jakim była II wojna światowa. W jej wyniku dokonały się znaczące procesy, których następstwa trwają do dzisiaj: zmiana przynależności państwowej tych terenów, niemal całkowita wymiana ludności, zmiana struktury etnicznej i wyznaniowej, a zatem również zmiana języka, kodów kulturowych oraz strategii politycznych. Przerwana została wówczas ciągłość pamięci. Pozostał krajobraz przyrodniczy i kulturowy, dziedzictwo nierzadko sięgające korzeniami średniowiecza, a także, mimo zniszczeń, dość duży potencjał gospodarczy.

Publikacja nie daje ostatecznej odpowiedzi na tytułowe pytanie: Region czy regiony. Jest to raczej próba zmierzenia się z tym zagadnieniem przez 37 autorów reprezentujących różne ośrodki badawcze, w tym Instytut Zachodni. Celem jest dostarczenie różnorodnych danych, także statystycznych, do analizy wskazanego problemu i przedstawienie możliwych odpowiedzi.

Vom Hoffnungstrager
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Vom Hoffnungsträger zum Prügelknaben. Die Treuha(...)

  • Autor:  Andreas  Malycha
  • Wydawca:  Christoph  Links  Verlag,  Berlin  2022
  • Seria:  „Studien  zur  Geschichte  der  Treuhandanstalt”
  • ISBN:  978-3-96289-153-4
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  749

Jakie oczekiwania i idee polityki gospodarczej wiązały się z założeniem Treuhandanstalt? Jaka była polityka personalna, struktura organizacyjna i sposób pracy? Andreas Malycha przedstawia strukturę, rozwój i rolę niemieckiej agencji państwowej, która w Niemczech wschodnich przejmowała własność państwową w celu jej prywatyzacji.

Autor ukazuje działalność badanej instytucji, istniejące możliwości i ograniczenia, relacje z ministerstwami federalnymi w Bonn, a także kontakty z różnymi siłami politycznymi. Malycha analizuje okres od jesieni 1989 roku, przez fazę restrukturyzacji następującej po unii gospodarczej, walutowej i społecznej, aż do grudnia 1994 roku.

Morozowski
Aktualności, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Niemcoznawstwo, Stosunki międzynarodowe,

Współkształtowanie globalizacji. Polityka Repub(...)

  • Autor:  Tomasz  Morozowski
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2022
  • Seria:  „Studium  Niemcoznawcze  Instytutu  Zachodniego”,  nr 101
  • ISBN:  978-83-66412-50-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  462

Postępująca od początku XXI wieku dynamiczna transformacja globalnego porządku przejawiała się w spadku znaczenia dotychczasowych ośrodków siły, przede wszystkim USA i Europy, przy jednoczesnym wzroście znaczenia nowych aktorów – szerokiej grupy państw określanych jako mocarstwa wschodzące. Niemcy odpowiedziały na globalne przemiany, angażując się na rzecz intensyfikacji stosunków z nowymi partnerami, określanymi w terminologii niemieckiej jako mocarstwa modelujące.

Tomasz Morozowski podjął rozważania na temat współczesnej polityki RFN w wymiarze globalnym: powstawania jej fundamentów koncepcyjnych od lat 90. XX wieku, wewnętrznego procesu wypracowywania interesów, uwarunkowań polityczno-gospodarczych oraz sposobów realizacji założeń koncepcyjnych w praktyce. Autor dokonał także analizy porównawczej przykładów współpracy Niemiec z wybranymi mocarstwami wschodzącymi: Arabią Saudyjską, Brazylią, Chinami, Indiami, Indonezją, Meksykiem, Nigerią, Republiką Południowej Afryki, Wietnamem i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi.

Książka powstała na podstawie pracy doktorskiej, nagrodzonej w konkursie Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych jako najlepsza praca doktorska z zakresu nauki o stosunkach międzynarodowych obroniona w 2021 r.

Zwischen
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Zwischen Aufschwung und Anpassung. Eine kleine Ges(...)

  • Autorzy:  Marcus  Böick,  Christoph  Lorke
  • Wydawca:  Bundeszentrale  für  politische  Bildung,  Bonn  2022
  • Seria:  „Schriftenreihe  der  Bundeszentrale  für  Politische  Bildung”,  Bd. 10798
  • ISBN:  978-3-7425-0798-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  140

Od 1990 roku w Republice Federalnej Niemiec stosowano różne środki w celu dostosowania warunków życia we wschodnich Niemczech do warunków na Zachodzie. Jednak ten proces nie przebiegał tak łatwo, jak tego oczekiwano po ustanowieniu formalnej jedności prawnej.

Marcus Böick i Christoph Lorke śledzą restrukturyzację gospodarczą, próby społecznej integracji i kulturową reorientację NRD po zjednoczeniu Niemiec. Historycy ukazują Aufbau Ost jako sprzeczny, często bardzo ostrożny i niepewny proces poszukiwania oraz uczenia się, który trwa do dziś.

Fuhrung
Aktualności, Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Führung und Verantwortung. Angela Merkels Außenp(...)

  • Autor:  Christoph  Heusgen
  • Wydawca:  Siedler  Verlag,  München  2023
  • ISBN:  978-3-8275-0169-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  251

Christoph Heusgen, były doradca Angeli Merkel ds. bezpieczeństwa i ambasador Niemiec przy ONZ w latach 2017-2021, uczestniczył w niemieckiej polityce zagranicznej przez ostatnich kilkanaście lat. Teraz Heusgen, od lutego 2022 roku szef Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa, przedstawia w swojej książce nowe kierunki działań, które jego zdaniem umożliwią Niemcom odgrywanie aktywnej roli we współczesnym świecie.

Autor opisuje działania pod rządami kanclerz Angeli Merkel, a jednocześnie prognozuje obraz przyszłej polityki, sugerując konieczność zmian w czasach, gdy rywalizacja nie odbywa się już między Zachodem i Wschodem, ale między praworządnością i siłą. W obliczu przełomu spowodowanego wojną w Ukrainie Heusgen wzywa Niemcy do obrania nowego kursu w polityce zagranicznej.

Raport o stratach
Historia Polski, Historia powszechna,

Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyn(...)

  • Redakcja:  Konrad  Wnęk (cz. 1-3),  Adam Pleskaczyński (cz. 2)
  • Wydawca:  Polska  Fundacja  Narodowa,  Warszawa  2022
  • ISBN:  978-83-954388-2-0 ; 978-83-954388-3-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  532, [2] + 441, [1] + 335, [1]

Raport zawiera najnowszą rekonstrukcję strat wojennych Polski poniesionych w wyniku drugiej wojny światowej. Informacje zebrano w trzech obszernych tomach:

I. Opracowanie – opis oraz oszacowanie strat materialnych i niematerialnych;

II. Dokumentacja fotograficzna – wybór ilustracji z okresu II wojny światowej (zaprezentowano w nim również fotografie ze zbiorów archiwalnych Instytutu Zachodniego);

III. Lista miejsc zbrodni – zestawienie miejsc zbrodni dokonanych przez okupanta na ludności cywilnej.

Publikacja jest dostępna również w wersji cyfrowej zarówno w języku polskim, jak i angielskim.

Sąsiedztwo
Aktualności, Historia Niemiec, Historia Polski,

Sąsiedztwo w ramach. Polacy i Niemcy o sobie nawz(...)

  • Autorzy:  Justyna  Arendarska,  Agnieszka  Łada-Konefał,  Bastian  Sendhardt
  • Wydawca:  Instytut  Spraw  Publicznych,  Warszawa  2022
  • ISBN:  978-83-7689-415-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  328, [4]

Jak wynika z badań prasy ostatnich 20 lat przeprowadzonych przez Instytut Spraw Publicznych (ISP) w Warszawie i Niemiecki Instytut Spraw Polskich (DPI) w Darmstadt, Polacy i Niemcy postrzegają i opisują się nawzajem w pewnych ramach, które mimo upływu czasu pozostają stosunkowo niezmienne. Niemcy to dla Polaków punkt odniesienia i nauczyciel, a Polacy w oczach Niemców – wzorowy lub naganny uczeń, co odzwierciedla asymetryczną relację między obydwoma krajami.

Wszechobecna w komunikacji polsko-niemieckiej jest również metaforyka wojenna. Druga wojna światowa wciąż służy jako tło porównawcze, za pomocą którego aktualne wydarzenia są ukazywane jako powtórzenie tragicznych doświadczeń historycznych. W konsekwencji prowadzi to raczej do zaostrzenia niż rozwiązania nieporozumień w relacjach polsko-niemieckich.

Publikacja jest częścią projektu Aktorzy, obszary, sposoby – komunikacja polsko-niemiecka: ze sobą i o sobie.

Ende des Merkel-Jahre
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Das Ende der Merkel-Jahre. Eine Bilanz der Regieru(...)

  • Redakcja:  Reimut  Zohlnhöfer,  Fabian  Engler
  • Wydawca:  Springer VS,  Wiesbaden  2022
  • ISBN:  978-3-658-38001-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  XI, [1], 500

Antologia przedstawia kompleksowy bilans czwartego rządu Angeli Merkel z lat 2018-2021. Eksperci analizują ramowe warunki rządzenia przez wielką koalicję CDU/CSU i SPD, m. in. relacje z partiami opozycyjnymi, zarządzanie koalicją, współpracę krajów związkowych oraz działania Bundestagu.

Autorzy oceniają również aktywność rządu kanclerz Merkel w obszarach takich jak polityka finansowa, społeczna, środowiskowa, integracyjna czy polityka zagraniczna i europejska, które w drugiej połowie okresu legislacyjnego zostały zdominowane przez kryzys związany z pandemią.

Mniejszość niemiecka
Aktualności, Historia Polski,

Mniejszość niemiecka w życiu społeczno-polityc(...)

  • Autor:  Marek  Mazurkiewicz
  • Wydawca:  Instytut  Śląski,  Opole  2022
  • ISBN:  978-83-7126-408-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  297, [3]

Zachodnią granicę województwa opolskiego i granicę polsko-niemiecką dzieli dystans niemal 200 km. Jednak region ten jako część Górnego Śląska stanowi w wymiarze mentalno-kulturowym pogranicze Polski i Niemiec. Decyduje o tym zapewne obecność obywateli polskich niemieckiego pochodzenia.

Książka Marka Mazurkiewicza to zbiór tekstów poświęconych różnym wymiarom działalności mniejszości niemieckiej na Opolszczyźnie. Autor sięga do wydarzeń po przełomie 1989 roku, a także do lat wcześniejszych, aby ukazać proces instytucjonalizacji organizacji mniejszości niemieckiej. Na przykładzie mieszkańców Śląska Opolskiego publikacja przybliża stosunek państwa polskiego do mniejszości narodowych i etnicznych, ich aktywność na polu społeczno-politycznym i niełatwą kwestię poszukiwania własnego nurtu kultury pamięci.

Nowsze
Starsze