Browsing Category

Historia Niemiec

Niemiecki materiał_Katyń
Historia Niemiec, Historia Polski, Historia powszechna, Zasoby archiwalne,

Niemiecki urzędowy materiał w sprawie masowego m(...)

  • Redakcja:  Adam  Bosiacki
  • Przekład:   Przemysław  Bentkowski
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa  2020
  • ISBN:  978-83-8098-875-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  478, [1]

Istotnym materiałem dla badania zbrodni katyńskiej jest zbiór niemieckich dokumentów powstałych po ekshumacjach wiosną 1943 r. i w tym samym roku wydanych drukiem przez centralne wydawnictwo NSDAP. W owej publikacji jeden z systemów totalitarnych oskarżał drugi o dokonanie masowej zbrodni ludobójstwa.

Opublikowane wówczas dokumenty zostały obecnie przetłumaczone w całości na język polski i wydane w książce Niemiecki urzędowy materiał w sprawie masowego mordu w Katyniu. Oprócz raportów i protokołów niemieckich komisji oraz zespołów badawczych zbiór zawiera również zeznania rosyjskich i polskich świadków dokonanej zbrodni, a także listę ponad 4 tysięcy ofiar zidentyfikowanych do 7 czerwca 1943 r. Całość uzupełnia bogata dokumentacja fotograficzna.

Aufsteiger
Historia Niemiec, Historia powszechna, Niemcoznawstwo, Stosunki międzynarodowe,

Der Aufsteiger. Eine Geschichte Deutschlands von 1(...)

  • Autor:  Edgar  Wolfrum
  • Wydawca:  Klett-Cotta,  Stuttgart 2020
  • ISBN:  978-3-608-98317-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  368

Republika Federalna Niemiec znacznie zmieniła się od zjednoczenia w 1990 roku. Nie tylko zwiększyło się terytorium i wzrosła liczba ludności, ale Niemcy zaczęły być postrzegane przez inne kraje jako państwo o wielkim znaczeniu politycznym w świecie, a przez migrantów jako wymarzony punkt docelowy.

Edgar Wolfrum, historyk i politolog z Uniwersytetu w Heidelbergu, podsumowuje wydarzenia ostatnich 30 lat historii Niemiec. Autor książki Der Aufsteiger  odnotowuje wzrost znaczenia RFN w polityce światowej, ale zauważa również problemy podzielonego społeczeństwa i rozprzestrzeniający się pesymizm. Wolfrum zadaje pytanie, czy RFN jest nadal „udaną demokracją”, oraz ukazuje nowe wyzwania stojące przed państwem niemieckim we współczesnym świecie.

Proskrypcja
Historia Niemiec, Historia Polski,

Proskrypcja w nowej odsłonie. Niemieckie listy go(...)

  • Autor:  Grzegorz  Bębnik
  • Wydawca:  Instytut  Pileckiego,  Warszawa  2020
  • ISBN:  978-83-66340-34-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  359

Przed II wojną światową funkcjonariusze służb bezpieczeństwa III Rzeszy stworzyli wykaz nazwisk Polaków potencjalnie groźnych dla przyszłej władzy okupacyjnej, przeznaczonych do szybkiego aresztowania i likwidacji. Spis ten przetrwał w formie Sonderfahndungsbuch Polen, czyli Specjalnej księgi gończej dla Polski.

Grzegorz  Bębnik ukazuje rozwój list proskrypcyjnych w Niemczech do czasów nazistowskich oraz ich zastosowanie na potrzeby polityki okupacyjnej. Autor Proskrypcji w nowej odsłonie analizuje zachowaną księgę gończą dla Polski i porównując ją z analogicznymi publikacjami przygotowanymi na wypadek podboju krajów Europy Zachodniej, porządkuje i doprecyzowuje informacje o niemieckich listach gończych.

Raporty Stasi
Historia Niemiec, Historia Polski,

Raporty polskie Stasi. T.1 : W przededniu stanu wo(...)

  • Autorzy:  Tytus Jaskułowski,  Filip Gańczak,  Konrad Knoch,  Piotr Abryszeński,  Ewa Pejaś
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Szczecin – Warszawa 2020
  • ISBN:  978-83-8098-922-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  583

Kierownictwo partyjno-państwowe Niemieckiej Republiki Demokratycznej w latach osiemdziesiątych XX wieku było informowane  przez Stasi o najważniejszych wydarzeniach w Polsce. Na ile były to informacje rzetelne – próbują odpowiedzieć autorzy, konfrontując publikowane raporty z obecnym stanem wiedzy na temat historii PRL.

W tomie 1. Raportów polskich Stasi  zebrano 27 tygodniowych ocen wewnętrznej sytuacji w Polsce sporządzanych przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego NRD w 2. połowie 1981 roku.

Żerko
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Stosunki polsko-niemieckie 1938-1939 / Stanisław (...)

  • Autor:  Stanisław  Żerko
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2020  (wyd. II poprawione)
  • Seria:  „Studium Niemcoznawcze Instytutu Zachodniego”,  nr 96
  • ISBN:  978-83-66412-04-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  502, [1]

Wznawiana po ponad dwudziestu latach publikacja zawiera analizę relacji między Warszawą a Berlinem w roku poprzedzającym agresję hitlerowskiej Rzeszy na Polskę. Autor nawiązuje również do wydarzeń z lat wcześniejszych (1933-1938), ukazując m. in. politykę Piłsudskiego i Becka wobec Niemiec, zabiegi Hitlera o pozyskanie Polski jako sojusznika-juniora oraz polską „politykę balansowania” podczas kryzysu czechosłowackiego w 1938 roku.

Praca została oparta na obszernej literaturze przedmiotu oraz na podstawie licznych niepublikowanych dokumentów z archiwów polskich, niemieckich i brytyjskich.

Wieczny początek
Aktualności, Historia Niemiec, Historia Polski,

Wieczny początek. Warmia i Mazury / Beata Szady

  • Autor:  Beata  Szady
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Czarne,  Wołowiec  2020
  • Seria:  „Sulina”
  • ISBN:  978-83-8049-984-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  403, [3]

Gdy po II wojnie światowej Warmia i Mazury wróciły do Polski, mieszkańcy tych ziem, będący wcześniej obywatelami Niemiec,  musieli odnaleźć się w nowej, polskiej rzeczywistości.

Autorka Wiecznego początku, dziennikarka i wykładowczyni akademicka Beata Szady przemierza Warmię i Mazury, szukając odpowiedzi na pytanie o tożsamość. Rozmawia z różnymi ludźmi, których łączy jedno – wciąż muszą zaczynać od nowa.

Helmut Kohl
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Helmut Kohl, przywódca polityczny / Monika Maria (...)

  • Autor:  Monika  Maria  Brzezińska
  • Wydawca:  CeDeWu,  Warszawa  2020
  • ISBN:  978-83-8102-350-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  124

Dzieło wybitnego przywódcy jest ponadczasowe, a jego dziedzictwo trwa, gdy jego samego już zabraknie. Do takich skutecznych polityków niewątpliwie można zaliczyć Helmuta Kohla (1930-2017).

Autorka książki Helmut Kohl  poddaje analizie przywództwo polityczne byłego niemieckiego kanclerza, rozpatrując je tak w ujęciu teoretycznym, jak i empirycznym. Monika M. Brzezińska skupia się na trzech płaszczyznach: odniesieniu do jednostki, państwa oraz struktur międzynarodowych. Nie przedstawiając biografii politycznej kanclerza ani kalendarium jego partyjnej kariery, politolog szuka odpowiedzi na pytanie, w jakim zakresie różne czynniki i uwarunkowania wewnętrzne oraz zewnętrzne wpłynęły na styl, charakter i rodzaj przywództwa reprezentowanego przez Helmuta Kohla.

W cieniu Norymbergi
Historia Niemiec, Historia powszechna,

W cieniu Norymbergi. Transnarodowe ściganie zbrod(...)

  • Redakcja:  Robert  Traba,  Katarzyna  Woniak,  Enrico  Heitzer,  Günter  Morsch
  • Wydawca:  Instytut  Studiów  Politycznych  PAN,  Warszawa;  Centrum  Badań  Historycznych  PAN,  Berlin  2019
  • Seria:  „Publikacje Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie”,  t. 6
  • ISBN:  978-83-65972-73-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  429, [1]

Rok po ogłoszeniu wyroków w Norymberdze, w ratuszu berlińskiej dzielnicy Pankow miał miejsce proces wytoczony przez sowiecki trybunał wojskowy 16 niemieckim zbrodniarzom z obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen (tzw. Proces Berliński, 23.10-1.11.1947). Nawiązując do tamtych wydarzeń, w 2016 r. Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie we współpracy z Muzeum Pamięci Sachsenhausen zorganizowało międzynarodową konferencję naukową „W cieniu Norymbergi. Transnarodowe ściganie zbrodni nazistowskich”.

Pokłosiem konferencji jest książka W cieniu Norymbergi  ukazująca różnorodny kontekst ścigania zbrodni nazistowskich w pierwszych latach po wojnie w Polsce i w Niemczech. Dzięki połączeniu perspektywy badaczy z Polski, Niemiec i innych krajów uzyskano szerokie, ponadnarodowe spojrzenie na problematykę ścigania zbrodni nazistowskich z perspektywy prawniczej, politycznej oraz psychologiczno-antropologicznej.

Dzwony
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Dzwony pożyczone. Studia historyczne i prawne nad(...)

  • Autor:  Marceli  Tureczek
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2020
  • Seria:  „Ziemie  Zachodnie – Studia i Materiały”, nr 28
  • ISBN:  978-83-66412-03-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  249

Dzwony to nie tylko zabytki ludwisarstwa, ale przede wszystkim dobra kultury. Autor pracy Dzwony pożyczone skupia się na aspekcie historyczno-prawnym strat wojennych w dziedzinie kultury na obszarze dawnych niemieckich prowincji wschodnich.

Na przykładzie dzwonów Marceli Tureczek ukazuje spór w relacjach polsko-niemieckich co do prawnego statusu dóbr kultury pochodzących z terenów zachodniej Polski. Strona polska, powołując się na konwencję haską, pozostaje na stanowisku, iż dobra kultury wywiezione stąd w okresie II wojny światowej  przez osoby i instytucje niemieckie przynależą do tego obszaru. Strona niemiecka stoi na gruncie zasady podążania dóbr kultury za ludnością, co ma potwierdzać prawo własności byłych niemieckich mieszkańców tych obszarów do obiektów przemieszczonych w czasie wojny i tuż po jej zakończeniu.

Lutten Klein
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Lütten Klein. Leben in der ostdeutschen Transform(...)

  • Autor:  Steffen  Mau
  • Wydawca:  Suhrkamp,  Berlin  2019
  • ISBN:  978-3-518-42894-8
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  284, [2]

Lütten Klein, obecnie dzielnica Rostoku, osiedle z prefabrykatów powstałe w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku, zasiedlone było przez około 40 tysięcy mieszkańców. Miejsce to miało stanowić przykład socjalistycznego stylu życia obywateli NRD.

Steffen Mau, który dorastał w Lütten Klein, analizuje życie mieszkańców tej dzielnicy w latach przed i po upadku Muru Berlińskiego. Socjolog wykorzystuje swoje wspomnienia z dzieciństwa i młodości, aby ukazać zmiany, jakie dokonały się w tym wzorcowym osiedlu po zjednoczeniu Niemiec. Autor książki na przykładzie tytułowego Lütten Klein ukazuje społeczne skutki przemian politycznych w Niemczech oraz zmiany w mentalności społeczeństwa idące w kierunku nie tyle zasypywania różnic, co pogłębiania pęknięć.

Nowsze
Starsze