Browsing Category

Historia Niemiec

Urbanistyka
Historia Niemiec, Historia Polski,

Urbanistyka i architektura okresu III Rzeszy w Pol(...)

  • Redakcja:  Karolina  Jara,  Aleksandra  Paradowska
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Nauka  i  Innowacje,  Poznań  2019
  • ISBN:  978-83-65988-09-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  225

Publikacja zawiera artykuły badaczy z różnych ośrodków naukowych na temat urbanistyki i architektury III Rzeszy realizowanej na ziemiach polskich. W poszczególnych tekstach przedstawiono zagadnienia związane z niemieckim planowaniem, traktowanym jako istotny element polityki okupacyjnej tak na terenie Generalnego Gubernatorstwa, jak i na ziemiach włączonych do Rzeszy.

Rozdział wstępny autorstwa Nielsa Gutschowa (syna Konstantego Gutschowa, niemieckiego architekta III Rzeszy), pozwala zrozumieć mechanizmy powstawania tego zjawiska. W kolejnych artykułach autorzy poszukują śladów planowania totalnego dzieła kolonizacji na polskich  ziemiach okupowanych oraz jego realizacji zgodnie z niemiecką wizją. W książce zaprezentowano niepublikowane dotychczas materiały archiwalne, a całości dopełniają liczne ilustracje.

Gliwice
Historia Niemiec, Historia Polski,

Gliwice. Biografia miasta / Bogusław Tracz

  • Autor:  Bogusław Tracz
  • Wydawca:  Muzeum w Gliwicach, Gliwice 2019
  • ISBN:  978-83-951199-3-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  591, [1]

Gliwice początkowo były niedużym miasteczkiem usytuowanym na uboczu głównych szlaków i wydarzeń. Wraz z postępem industrializacji przybywało mieszkańców. Gliwice stały się ważnym ośrodkiem regionu przemysłowego, a w 1922 roku – miastem nadgranicznym po niemieckiej stronie granicy. Włączenie do Polski w 1945 roku zapoczątkowało kolejny rozdział w dziejach miejscowości.

Książka wydana przez Muzeum w Gliwicach zawiera zebraną przez Bogusława Tracza historię miasta od pradziejów do początku XXI wieku. Autor skupia się szczególnie na czasach od przejęcia władzy przez Hohenzollernów w połowie XVIII wieku do lat współczesnych, czyli na okresach historycznych dotąd rzadziej omawianych w publikacjach naukowych dotyczących miasta nad Kłodnicą. Całość wzbogacają liczne ilustracje pochodzące głównie ze zbiorów Muzeum w Gliwicach.

Totalitarianism
Historia Niemiec, Historia Polski,

Totalitarianism in the borderland. Ethnicity, poli(...)

  • Redakcja:  Adam  Dziurok,  Adam  Dziuba,  Sebastian  Rosenbaum,  Bogusław  Tracz
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci Narodowej,  Katowice – Warszawa  2019
  • ISBN:  978-83-8098-757-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  284

W 2019 roku ukazał się w języku angielskim numer specjalny katowickiego półrocznika „CzasyPismo” zatytułowany Totalitarianism in the borderland. Zebrano w nim artykuły, których pierwodruki w języku polskim zamieszczono wcześniej na łamach półrocznika.

Autorzy poszczególnych tekstów omawiają charakterystyczne dla ziem pogranicza problemy etniczne, oddziaływanie totalitarnych reżimów na wielu płaszczyznach, a wszystko w kontekście obecności przemysłu na Górnym Śląsku – w dobie III Rzeszy oraz Polski ludowej, czyli w latach 1933-1989.

Rosenburg
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Rosenburg – Federalne Ministerstwo Sprawiedliw(...)

  • Wydawca:  Bundesministerium der Justiz und für Verbraucherschutz,  Berlin [2019]
  • Tłumaczenie:  Magdalena Bainczyk
  • ISBN:  978-83-947075-4-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  [76]

Publikacja towarzyszy wystawie Rosenburg – Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości Niemiec w cieniu narodowosocjalistycznej przeszłości, przygotowanej przez Bundesministerium der Justiz und für Verbraucherschutz.

W 2012 r. Bundesministerium der Justiz und für Verbraucherschutz powołało niezależną komisję naukową, która zbadała podejście tego urzędu do nazistowskiej przeszłości swoich pracowników, do ścigania zbrodni związanych z Holokaustem, do amnestii i przedawnienia tych zbrodni. W wyniku badań jednoznacznie ustalono, że w Ministerstwie Sprawiedliwości Republiki Federalnej Niemiec w latach 50. i 60. XX wieku (które wówczas miało swoją siedzibę w Rosenburgu) pracowało wielu prawników wcześniej związanych z wymiarem sprawiedliwości Rzeszy i uwikłanych w bezprawie tamtych czasów.

Efekty prac komisji przedstawiono w książce Die Akte Rosenburg. Das Bundesministerium der Justiz und die NS-Zeit (wyd. 2016), również dostępnej w Bibliotece Instytutu Zachodniego. Dla szerszej publiczności przygotowano wystawę w różnych wersjach językowych, prezentowaną w Niemczech od 2017 r., w Stanach Zjednoczonych w 1. połowie 2019 r. , w Polsce od jesieni 2019 r. (w tym w Poznaniu od 9 stycznia do 14 lutego 2020 r. ).

Literatura a polityka
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Literatura a polityka kulturalna w Prusach Wschodn(...)

  • Autorka:  Magdalena Kardach
  • Wydawca:  Wydawnictwo Naukowe UAM,  Poznań 2018
  • Seria: Filologia Germańska  –  Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • ISBN:  978-83-232-3336-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  336, [1] strona, [26] stron i [3] karty tablic

Autorka publikacji przedstawia krajobraz kulturowy Prus Wschodnich w latach 1933-1945, analizując oddziaływania między literaturą widzianą jako dziedzinę antropologicznie rozumianej kultury a historią.

Wychodząc z założenia, że literatura stanowi odzwierciedlenie świadomości społeczeństwa, w którym powstaje, Magdalena Kardach bada utwory pisarzy wschodniopruskich, poszukując w nich przejawów mitu niemieckiego wschodu. Według badaczki symbolika wykorzystywana przez twórców oscylowała wokół podstawowych elementów: narodu, ziemi ojczystej, ojcowizny, obowiązku wobec ziemi oraz krajobrazu.

Analiza poszczególnych dzieł ukazuje, w jaki sposób Prusy Wschodnie przekształcały się w mentalności społeczeństwa w bastion i przedmurze niemieckości na Wschodzie. Autorka podkreśla m.in. znaczący wpływ doświadczenia II wojny światowej, odzwierciedlonego w utworach literackich pisarzy wschodniopruskich.

Die vergessene Grenze
Historia Niemiec, Historia Polski,

Die vergessene Grenze. Eine deutsch-polnische Spur(...)

  • Redaktorzy:  Dagmara Jajeśniak-Quast,  Uwe Rada
  • Wydawca:  Be-bra Verlag,  Berlin 2018
  • ISBN:  978-3-86124-718-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  256

W latach 1918-1939 Polska i Niemcy były oddzielone granicą, której przebiegu dziś już prawie nikt nie pamięta. Autorzy z obu krajów postanowili poszukać śladów dawnej prawie 2000-kilometrowej granicy w krajobrazie i w pamięci zbiorowej.

Rezultatem poszukiwań jest książka z wieloma zaskakującymi odkryciami dotyczącymi polsko-niemieckiej historii, która zaprasza czytelnika do własnych podróży odkrywczych. Całość uzupełniają liczne kolorowe ilustracje oraz mapy.

Parkomanie_1
Historia Niemiec, Książki,

Parkomanie. Die Gartenlandschaften des Fürsten P(...)

  • Redakcja:  Agnieszka  Lulińska
  • Wydawca:  Prestel,  München – London – New York  2016
  • ISBN:  978-3-79135529-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  319, [1]

Książę Hermann Ludwig von Pückler-Muskau (1785-1871) to jeden z wielkich niemieckich projektantów krajobrazu. Jego szczególną pasją, którą dzielił z żoną Lucie, była sztuka ogrodowa. Pückler – zwany Zielonym Księciem – przekształcił swoje parki w Bad Muskau i Branitz oraz majątek królewski w Babelsbergu w cudowne ogrody, które fascynują do dziś.

W książce Parkomanie połączono pogłębioną wiedzę i atrakcyjne ilustracje, przedstawiając żywą narrację na temat życia i twórczości Pücklera. Zestawienie historycznych grafik i fotografii z aktualnymi zdjęciami lotniczymi pozwala na nowe spojrzenie na trzy wspaniałe parki krajobrazowe, dzieła Zielonego Księcia: poczdamski Babelsberg, Branitz w Cottbus oraz położony na pograniczu polsko-niemieckim Muskau – Park Mużakowski.

Lebenspfade_Ścieżki
Historia Niemiec, Historia Polski,

Lebenspfade. Ścieżki życia. Polnische Spuren (...)

  • Redakcja:  Peter Oliver Loew, Andrzej Kaluza, Julia Röttje
  • Wydawca:  Deutsches Polen-Institut, Darmstadt, 2019
  • ISBN:  978-3-9820699-0-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron: 224

W ostatnich dziesięcioleciach przybysze z Polski stali się integralną częścią społeczeństwa nad Renem i Menem, ale ich historia w tamtym regionie zaczyna się wcześniej. Publikacja Lebenspfade. Ścieżki życia zawiera teksty o przeszłości i teraźniejszości Polaków żyjących między Bergstraße, Wetterau, Wiesbaden i Hanau. Historyczna mozaika przywołuje pamięć o polskich żołnierzach, politykach, duchownych, pisarzach, muzykach, sportowcach i innych, których losy rzuciły w tamte okolice. Artykuły ilustrują liczne dokumenty i fotografie oraz ryciny przedstawiające bohaterów poszczególnych tekstów.

Publikacja towarzyszyła wystawie “Lebenspfade / Ścieżki życia. Polen in RheinMain”. Ekspozycja przypominająca o obecności Polaków w regionie Ren-Men była prezentowana w Darmstadt od połowy marca do początku maja 2019 roku.

dzieci duchy (Copy)
Historia Niemiec, Książki,

Dzieci duchy : ofiary represji Himmlera / Valerie (...)

  • Oprawa:  twarda
  • Autor:  Riedesel, Valerie (1964- ).
  • Wydawca:  Święty Wojciech Dom Medialny sp. z o.o. – Wydawnictwo, Poznań 2018.
  • ISBN:  978-83-8065-198-2
  • Liczba stron: 348, [2] strony, [32] strony tablic

Po zamachu na Hitlera 20 lipca 1944 roku również w Paryżu doszło do próby przewrotu wojskowego, którego celem było zamknięcie frontu zachodniego i wynegocjowanie zawieszenia broni z Amerykanami i Brytyjczykami. Jednym z organizatorów puczu był podpułkownik Cäsar von Hofacker. Wkrótce po wydarzeniach paryskich został on aresztowany i po kilku miesiącach stracony. Stosowanie odpowiedzialności zbiorowej przez III Rzeszę sprawiło, że represje po zamachu dotknęły także rodziny spiskowców. Żona podpułkownika wraz z dwojgiem starszych dzieci po aresztowaniu przeszła szlak kolejnych więzień i obozów. Trójka młodszych dzieci trafiła do domu dziecka, gdzie pozbawiono je nazwisk i tożsamości, przygotowując do adopcji.

 Wnuczka Hofackera, Valerie Riedesel, historyk i dziennikarz, w książce Dzieci duchy zebrała opowieści  o przeżyciach z lat 1944-1945 spisane przez swoją matkę Anne-Luise i jej siostrę Christę, uzupełniając je zachowaną korespondencją rodzinną oraz źródłami archiwalnymi. Całość wydarzeń autorka przedstawiła w szerszym kontekście, prezentując postać Cäsara von  Hofackera i ewolucję jego poglądów począwszy od I wojny światowej aż do wydarzeń z 1944 roku, a rodzinę podpułkownika i innych aresztowanych w imię zasady odpowiedzialności rodzinnej (Sippenhaft) – do uwolnienia przez wojska amerykańskie w połowie roku 1945. Publikacja zawiera refleksję historyczną na temat wydarzeń wojennych i ich skutków dla zwykłych ludzi ukazaną z mniej znanej polskiemu czytelnikowi perspektywy niemieckiej.

Nowsze
Starsze