Browsing Category

Historia Polski

Mensebach
Historia Niemiec, Historia Polski,

Nazista – architekt – fotograf. Fotografie z k(...)

  • Redakcja  merytoryczna:  Artur  Michalak,  Bogumił  Rudawski
  • Wydawcy:  Instytut  Zachodni,  Muzeum  Okręgowe  w  Lesznie,  Poznań,  Leszno  2024
  • Seria:  „Documenta  Occupationis”,  XIX
  • ISBN:  978-83-66412-81-1; 978-83-61701-51-4
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  137, [2]

Alfred Mensebach, który jako członek Technische Nothilfe we wrześniu 1944 roku brał udział w burzeniu Warszawy, fotografował na bieżąco niszczycielską działalność swojego oddziału. Fotografie ze stolicy stały się ważną częścią archiwum gromadzonego w biurze architektonicznym Mensebacha w okupowanym Lesznie. W skład prywatnego archiwum Mensebacha wchodziły też zdjęcia jego projektów architektonicznych oraz różnych nazistowskich uroczystości w Kraju Warty.

Artur Michalak z Muzeum Okręgowego w Lesznie i Bogumił Rudawski z Instytutu Zachodniego usystematyzowali fotograficzną spuściznę Mensebacha, dokonując wyboru ponad 100 ilustracji do opublikowanego tomu. Ponadto we wprowadzeniu do książki autorzy opisali losy nazistowskiego architekta tworzącego dokumentację fotograficzną swojej działalności.

Polen zwischen Archangelsk
Historia Polski, Historia powszechna,

Polen zwischen Archangelsk und Magadan. Erinnerung(...)

  • Redakcja:  Małgorzata  Ruchniewicz
  • Wydawca:  Harrassowitz  Verlag,  Wiesbaden  2024
  • Seria:  „Polnische Profile – Deutsches Polen-Institut”,  Bd. 16
  • ISBN:  978-3-447-12112-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  V, [1], 331, [3]

W XX wieku wiele setek tysięcy Polaków było ofiarami represji sowieckich. Antologia Polen zwischen Archangelsk und Magadan prezentuje wybrane świadectwa, które dają wgląd w losy różnych grup prześladowanych: Polaków przed 1939 rokiem żyjących na terenie ZSRR, obywateli polskich, którzy dostali się w 1939 roku pod panowanie sowieckie oraz Polaków poddanych terrorowi sowieckiemu w latach 1944-1956. Publikacja przybliża życie ludności polskiej w łagrach i na zesłaniu na terenie ZSRR, a także późniejsze przesiedlenia i repatriacje do Polski.

Bastion niemczyzny
Historia Niemiec, Historia Polski,

Bastion niemczyzny na nowym pograniczu. Powiat mi(...)

  • Autor:  Grzegorz  Urbanek
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Wojewódzkiej  i  Miejskiej  Biblioteki  Publicznej im.  Zbigniewa  Herberta,  Gorzów  Wielkopolski  2024
  • ISBN:  978-83-63404-63-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  422

W wyniku postanowień traktatu wersalskiego z 1919 roku oraz prac Komisji Granicznej w 1920 roku na pograniczu polsko-niemieckim wytworzyła się nowa rzeczywistość terytorialna i polityczna. Powiat międzyrzecki, jako powiat graniczny Niemiec, otrzymał wówczas zadanie bycia bastionem niemczyzny na nowym pograniczu.

Analizując funkcjonowanie powiatu międzyrzeckiego po I wojnie światowej Grzegorz Urbanek zauważa, że Międzyrzecz stał się w tym okresie drugim po Pile ośrodkiem pamięci o wielkiej wojnie, konflikcie granicznym i utraconym niemieckim wschodzie. Materialnym świadectwem tych reminiscencji stały się liczne przedsięwzięcia komemoratywne – tablice, pomniki, kamienie pamięci i inskrypcje na dzwonach, mające nawoływać do wspomnień o zmarłych i zagrzewać społeczeństwo do walki o odzyskanie ziem utraconych przez Niemcy w wyniku I wojny światowej.

Dawne Szczytno
Historia Niemiec, Historia Polski,

Dawne Szczytno w stu ilustrowanych opowieściach

  • Autor:  Witold  Olbryś
  • Wydawca:  Oficyna  Retman,  Dąbrówno  2024
  • Seria:  „Moja  Biblioteka  Mazurska”,  nr 49
  • Seria:  „Miasta  dawnych  Prus  Wschodnich  w  stu  ilustrowanych  opowieściach”
  • ISBN:  978-83-62552-71-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  112

Kolejna pozycja z cyklu „Miasta dawnych Prus Wschodnich w stu ilustrowanych opowieściach” zawiera sto ciekawych ilustracji przedstawiających Szczytno przed 1945 rokiem. Każdej ilustracji towarzyszy interesująca opowieść o dawnym mieście i jego mieszkańcach. Wszystkie historie zebrał i opisał Witold Olbryś – historyk, nauczyciel, regionalista i kolekcjoner.

80 lat PZ
Aktualności, Czasopisma, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

80 lat „Przeglądu Zachodniego”. Antologia, T.(...)

  • Redakcja:  Natalia  Jackowska,  Krzysztof  Malinowski
  • Wybór tekstów:  Radosław  Grodzki,  Natalia  Jackowska,  Jadwiga  Kiwerska,  Piotr  Kubiak,  Krzysztof  Malinowski,  Maria  Wagińska-Marzec
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Instytutu  Zachodniego,  Poznań  2024
  • Seria:  Biblioteka  „Przeglądu  Zachodniego”,  nr 23
  • ISBN:  978-83-66412-84-2 (T. 1-2)
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  605 + 707

Pierwszy numer „Przeglądu Zachodniego” – z lipca 1945 roku – był poświęcony w całości tematyce Ziem Zachodnich, co wskazywało ówczesny kierunek zainteresowań badawczych młodej placówki naukowej. Po przełomie politycznym w 1956 roku w czasopiśmie nastąpił zwrot ku problematyce niemieckiej, w tym ku relacjom polsko-niemieckim. Przełom demokratyczny roku 1989 pozwolił na dalsze rozszerzenie tematyki badań już bez krępującej wolność cenzury.

Dwutomowa antologia 80 lat „Przeglądu Zachodniego” zawiera subiektywny skrót dziejów czasopisma wydawanego od dziesięcioleci przez Instytut Zachodni. Autorzy obecnego wyboru tekstów zapraszają do odkrywania na kartach „Przeglądu Zachodniego” zawiłości minionych dekad.

Hoffmann Czego_pol
Historia Niemiec, Historia Polski, Książki,

Czego nie pamiętamy. Pieszo śladami ucieczki ojc(...)

  • Autor:  Christiane  Hoffmann
  • Wydawca:  Fundacja  Ośrodka  Karta,  Warszawa  2024
  • ISBN:  978-83-66707-98-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  267, [5]

22 stycznia 2020 roku Christiane Hoffmann wyruszyła ze wsi Różyna na Dolnym Śląsku. Zamierzała przebyć pieszo drogę, którą odbył jako dziecko jej ojciec, uciekając przed Armią Czerwoną zimą 1945 roku. W drodze Hoffmann prowadziła rozmowy z napotkanymi ludźmi.

Po przebyciu zaplanowanej 550-kilometrowej trasy na zachód Christiane Hoffmann dzieli się swoimi przemyśleniami w publikacji Czego nie pamiętamy. Niemiecka polityk i publicystka przedstawia dzieje swojej rodziny na tle historii oraz przytacza relacje naocznych świadków wydarzeń wojennych i ludzi spotkanych po drodze, obrazując nieszczęścia spowodowane przez wojnę.

Niezłomni czy realiści
Historia Polski, Książki,

Niezłomni czy realiści? Polskie podziemie antyko(...)

  • Autorzy:  Rafał  Wnuk,  Sławomir  Poleszak
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Literackie,  Kraków  2024
  • ISBN:  978-83-08-08422-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  862, [9]

Historia antykomunistycznego podziemia to jeden z najbardziej zmitologizowanych wątków powojennych dziejów Polski. W 1945 roku z antykomunistyczną konspiracją związanych było ponad 100 tysięcy kobiet i mężczyzn, a w oddziałach biło się 15-17 tysięcy zbrojnych. Dlaczego po wkroczeniu sowietów do Polski nie złożyli broni? Jak wyglądało ich życie codzienne? Jak zakończyła się walka? Autorzy odpowiadają na te pytania w oparciu o historie konkretnych ludzi, zarówno dowódców, jak i zwykłych leśnych.

Ksiądz z Dachau
Historia Niemiec, Historia Polski,

Ksiądz z Dachau. Wspomnienia więźnia niemieckic(...)

  • Autor:  Ludwik  Walkowiak
  • Redakcja:  Magdalena  Chrobok
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Replika,  Poznań  2024
  • ISBN:  978-83-67867-06-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  302, [1]

Autor wspomnień, ksiądz Ludwik Walkowiak, na początku II wojny światowej został wraz ze współbraćmi aresztowany i wywieziony przez gestapo. Najpierw trafił do poznańskiego Fortu VII, a potem do Dachau, do Gusen, i znów do Dachau.

Kapłan archidiecezji poznańskiej, naoczny świadek okrucieństw w niemieckich nazistowskich obozach koncentracyjnych, przekazuje wstrząsającą relację o ludziach i zdarzeniach osadzonych w obozowych realiach.

Regionalitat
Historia Niemiec, Historia Polski,

Regionalität im Fluss. Die kaschubische Bewegung (...)

  • Autor:  Miloš  Řezník
  • Wydawca:  Fibre  Verlag,  Osnabrück  2024
  • Seria:  „Einzelveröffentlichungen des Deutschen Historischen Instituts Warschau”,  Bd. 48
  • ISBN:  978-3-944870-88-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  316

Od XIX wieku powstawanie narodów stanowiło jeden z najważniejszych procesów społecznych i kulturowych w Europie Środkowej. W tej samej epoce nastąpiła też nowa faza powstawania i przekształcania się struktur regionalnych na różnych płaszczyznach.

Miloš Řezník w swojej książce Regionalität im Fluss uznaje przemiany na Kaszubach za modelowy przypadek odnoszący się do nowoczesnej regionalności w Europie. Posługując się przykładem Kaszub autor szuka odpowiedzi na pytanie, jak formowały się regiony jako płaszczyzny identyfikacji. W jakich ramach przedstawiciele ruchu kaszubskiego umiejscawiali swój kraj i kulturę? Jak różnicowano tę kaszubską ojczyznę dalej do „wewnątrz”, na poszczególne regiony?

Ambulans
Historia Polski, Książki,

Ambulans jedzie na wieś. Śladami wędrownych wyr(...)

  • Autor:  Aleksandra  Kozłowska
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Znak,  Kraków  2024
  • ISBN:  978-83-240-6693-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  397, [3]

Aleksandra Kozłowska, która wyrusza śladami wędrownych stomatologów z czasów wczesnego PRL-u, przybliża portret powojennej wsi, obyczajów, przesądów oraz warunków zdrowotnych, w jakich żyli ludzie m. in. na Ziemiach Odzyskanych. W pierwszych latach po II wojnie światowej ambulanse stomatologiczne wyposażone w podstawowy sprzęt medyczny docierały do odległych miejsc, w których nie funkcjonowały ośrodki zdrowia.

Reportaż ukazuje, jak wyglądała wówczas praca młodych stomatologów w małych miejscowościach. Świeżo upieczeni dentyści byli tam jedynymi przedstawicielami zawodów medycznych, dlatego nieraz musieli się wcielić w rolę chirurga lub położnika, a także uczyć mieszkańców podstawowych zasad higieny.

Starsze