Browsing Category

Historia Polski

Baltic Sea history
Historia Polski, Historia powszechna,

Baltic Sea history. New perspectives on the histor(...)

  • Redaktorzy:  Anders Fröjmark,  Jörg Hackmann,  Janet Laidla,  Christian Pletzing
  • Wydawca:  Academia Baltica,  Oeversee  2019
  • ISBN:  978-3-00-063023-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  191

Od upadku żelaznej kurtyny mieszkańcy różnych dawniej rozdzielonych regionów szukają wspólnej tożsamości historycznej. Dotyczy to również terenów nadbałtyckich. Wiele miast leżących wokół Morza Bałtyckiego ma wspólne dziedzictwo hanzeatyckie: gotycką architekturę i elementy kultury. Jednak historia tych ziem zawiera w sobie również sprawy, które dzielą obywateli poszczególnych krajów, np. różnorodność języków czy pamięć o działaniach wojennych i konfliktach.

Publikacja  Baltic Sea history  pokazuje, że historia regionu Morza Bałtyckiego jest czymś więcej niż tylko historią państw narodowych. Wychodząc z różnych punktów widzenia i uwzględniając wieloaspektowość badań, autorzy starają się promować zrozumienie różnych sposobów postrzegania historii w krajach leżących nad Bałtykiem.

Wyparte_miękka
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Wyparte – odroczone – odrzucone. Niemiecki dł(...)

  • Autorzy:  Karl  Heinz  Roth,  Hartmut  Rübner
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2020
  • Seria:  „Przekłady  Instytutu  Zachodniego”,  nr  2
  • ISBN:  978-83-66412-01-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  421

Niemiecki dług reparacyjny  (die deutsche Reparationsschuld) to pojęcie stworzone przez dwóch niemieckich badaczy: historyka Karla Heinza Rotha i politologa Hartmuta Rübnera. Frazę tę autorzy umieścili w tytule wspólnej publikacji na temat odszkodowań za II wojnę światową.

Opublikowane przez Instytut Zachodni polskie wydanie niemieckiej książki Verdrängt – Vertagt – Zurückgewiesen. Die deutsche Reparationsschuld (…) (Berlin 2019) ukazuje okupację niemiecką w Polsce w kontekście europejskim, przedstawiając zarazem politykę aliantów wobec reparacji. Autorzy prezentują inne spojrzenie na kwestię odszkodowań wobec ofiar wojny niż oficjalne stanowisko władz RFN. Opierając się na licznych dokumentach zamieszczonych na końcu publikacji, K. H. Roth i H. Rübner przekonują o nierównym traktowaniu roszczeń odszkodowawczych. Uczeni próbują określić wielkość niemieckiego długu reparacyjnego oraz przedstawiają argumenty za zawarciem umowy w sprawie reparacji.

ZZiP w kinematografii
Historia Polski, Książki,

Ziemie Zachodnie i Północne w polskiej kinematog(...)

  • Redakcja:  Maciej  Kowalski,  Tomasz  Sikorski
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Naukowe  Uniwersytetu  Szczecińskiego,  Szczecin  2019
  • Seria:  „Film. Historia i konteksty”,  t. 3
  • ISBN:  978-83-7972-290-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  252

Obraz Ziem Zachodnich i Północnych prezentowany przez powojenne polskie kino nie jest jednolity. W kolejnych dekadach PRL obraz ten ulegał zmianom, w zależności od polityki ówczesnych władz państwowych. Początkowo stawiały one na integrację i stabilizację nowego poczucia tożsamości, by w latach siedemdziesiątych XX wieku dojść do przekonania, że obecność motywu Ziem Odzyskanych  na ekranie nie jest już konieczna.

Autorzy poszczególnych tekstów zebranych w niniejszym tomie studiów ukazują ewolucję obrazu kinowego Ziem Zachodnich i Północnych – od poetyki socrealistycznej poprzez eksperymenty psychologiczne i warsztatowe lat pięćdziesiątych do swobodniejszej narracji w kolejnych latach, tak w produkcjach fabularnych, jak i dokumentalnych. Bogactwo poruszanej tematyki sprawia, że w publikacji omówiono tylko wybrane problemy, otwierając perspektywy do dalszych badań naukowych.

Der vergessene Sieg
Historia Polski, Historia powszechna,

Der vergessene Sieg. Der Polnisch-Sowjetische Krie(...)

  • Autor:  Stephan Lehnstaedt
  • Tytuł okładkowy: Der vergessene Sieg. Der Polnisch-Sowjetische Krieg 1919-1921 und die Entstehung des modernen Osteuropa
  • Wydawca:  C. H. Beck, München 2019
  • ISBN:  978-3-406-74022-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  217, [4]

Der vergessene Sieg  porusza temat wojny polsko-bolszewickiej z lat 1919-1920 widzianej oczami niemieckiego historyka. Stephan Lehnstaedt ukazuje przebieg walk, w wyniku których powstrzymane zostały imperialne ambicje Rosji. Powstał wówczas kruchy porządek pokojowy w Europie Wschodniej. Ówczesnych napięć nie rozwiązała także II wojna światowa.

Według autora książki kraje Europy Wschodniej do dziś spierają się o historyczne granice i kwestię mniejszości narodowych, włączając w to obecny konflikt na Ukrainie. Zdaniem S. Lehnstaedta konsekwencje wojny 1919-1920 sięgają teraźniejszości, a znajomość jej genezy, przebiegu i wyniku jest istotna dla zrozumienia dzisiejszej Europy Wschodniej.

Pospieszalski
Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

„To wszystko przeżyłem…” Wspomnienia / Ka(...)

  • Autor:  Karol  Marian  Pospieszalski  (1909-2007)
  • Redakcja: Piotr  Grzelczak,  Bogumił  Rudawski,  Maria  Wagińska-Marzec,  Aleksandra Paradowska (wybór ilustracji)
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2019
  • Seria:  „Prace Instytutu Zachodniego” nr 96,  „Z  dziejów  Instytutu  Zachodniego”
  • ISBN:  978-83-61736-98-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  368 stron, [1] karta tablic, [40] stron tablic

Karol Marian Pospieszalski był prawnikiem, historykiem,  profesorem nauk prawnych. W czasie II wojny światowej działał w podziemnej organizacji „Ojczyzna”. Po wojnie należał do grona założycieli Instytutu Zachodniego w Poznaniu, w którym pracował w latach 1945-1966. Równolegle był wykładowcą na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Dokumentalista, wnikliwy badacz, znawca dziejów okupacji niemieckiej w Polsce, inicjator i wydawca serii „Documenta Occupationis”, autor licznych opracowań naukowych z zakresu problematyki okupacyjnej i prawniczej, tym razem ukazany jest od innej strony.

Publikacja „To wszystko przeżyłem…”  zawiera spisywane w różnych latach i miejscach wspomnienia Karola Mariana Pospieszalskiego. Obdarzony znakomitą pamięcią autor przywołuje zdarzenia ze swego długiego życia – a w nich odbijają się czasy, które przeżył. Całość wzbogacają liczne fotografie dobrane starannie przez wnuczkę Profesora oraz bibliografia prac Karola Mariana Pospieszalskiego.

Urbanistyka
Historia Niemiec, Historia Polski,

Urbanistyka i architektura okresu III Rzeszy w Pol(...)

  • Redakcja:  Karolina  Jara,  Aleksandra  Paradowska
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Nauka  i  Innowacje,  Poznań  2019
  • ISBN:  978-83-65988-09-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  225

Publikacja zawiera artykuły badaczy z różnych ośrodków naukowych na temat urbanistyki i architektury III Rzeszy realizowanej na ziemiach polskich. W poszczególnych tekstach przedstawiono zagadnienia związane z niemieckim planowaniem, traktowanym jako istotny element polityki okupacyjnej tak na terenie Generalnego Gubernatorstwa, jak i na ziemiach włączonych do Rzeszy.

Rozdział wstępny autorstwa Nielsa Gutschowa (syna Konstantego Gutschowa, niemieckiego architekta III Rzeszy), pozwala zrozumieć mechanizmy powstawania tego zjawiska. W kolejnych artykułach autorzy poszukują śladów planowania totalnego dzieła kolonizacji na polskich  ziemiach okupowanych oraz jego realizacji zgodnie z niemiecką wizją. W książce zaprezentowano niepublikowane dotychczas materiały archiwalne, a całości dopełniają liczne ilustracje.

Fotografie IPN
Historia Polski, Zasoby archiwalne,

Zbiór fotografii Głównej Komisji Badania Zbrodn(...)

  • Redakcja naukowa:  Tomasz  Stempowski,  Konrad  Wiesław  Ślusarski
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  [Warszawa]  2019
  • ISBN:  978-83-8098-145-4
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  1109, [3], [40] s. tablic  +  286, [2]

Kolekcja fotografii Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu obejmuje około 128 tysięcy zdjęć. Większość z nich dotyczy zbrodniczej polityki III Rzeszy na okupowanych terenach Polski. Wiele z opisanych fotografii od dawna funkcjonuje w obiegu naukowym i kulturalnym, znaleźć je można w licznych publikacjach i na ekspozycjach. Inne jednak pozostają wciąż  nieznane, mimo iż posiadają olbrzymie znaczenie dokumentacyjne.

Dwutomowa publikacja  Zbiór fotografii Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – Instytutu Pamięci Narodowej  jest pierwszym tak szczegółowym omówieniem wymienionej w tytule kolekcji. Praca może służyć jako narzędzie ułatwiające wszystkim zainteresowanym korzystanie z zebranych w niej zdjęć.

Gliwice
Historia Niemiec, Historia Polski,

Gliwice. Biografia miasta / Bogusław Tracz

  • Autor:  Bogusław Tracz
  • Wydawca:  Muzeum w Gliwicach, Gliwice 2019
  • ISBN:  978-83-951199-3-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  591, [1]

Gliwice początkowo były niedużym miasteczkiem usytuowanym na uboczu głównych szlaków i wydarzeń. Wraz z postępem industrializacji przybywało mieszkańców. Gliwice stały się ważnym ośrodkiem regionu przemysłowego, a w 1922 roku – miastem nadgranicznym po niemieckiej stronie granicy. Włączenie do Polski w 1945 roku zapoczątkowało kolejny rozdział w dziejach miejscowości.

Książka wydana przez Muzeum w Gliwicach zawiera zebraną przez Bogusława Tracza historię miasta od pradziejów do początku XXI wieku. Autor skupia się szczególnie na czasach od przejęcia władzy przez Hohenzollernów w połowie XVIII wieku do lat współczesnych, czyli na okresach historycznych dotąd rzadziej omawianych w publikacjach naukowych dotyczących miasta nad Kłodnicą. Całość wzbogacają liczne ilustracje pochodzące głównie ze zbiorów Muzeum w Gliwicach.

Życie rzeczy
Historia Polski, Książki,

Życie rzeczy w powojennej Polsce / Agata Zborowsk(...)

  • Autor:  Agata  Zborowska
  • Wydawca:  Wydawnictwa  Uniwersytetu  Warszawskiego,  Warszawa  2019
  • Seria:  „Communicare”
  • ISBN:  978-83-235-3956-8
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  347 stron, [20] stron tablic

Życie rzeczy w powojennej Polsce opowiada o kilku latach po drugiej wojnie światowej z perspektywy codziennych przedmiotów, tak rzeczywistych, jak i wyobrażonych: o poszukiwaniach ukrytego skarbu, o gościnnych przedmiotach na Ziemiach Odzyskanych, o szabrze, o zachodnich darach płynących do Polski (UNRRA), jak również o nowych przedmiotach kształtujących nowy socjalistyczny porządek. To także opowieść o długu zaciągniętym u poprzednich właścicieli przejmowanych przedmiotów, który w okresie powojennego niedoboru staje się częścią polskiej tożsamości.

Agata Zborowska analizuje zróżnicowane materiały (oficjalne dokumenty, pamiętniki i wspomnienia, beletrystykę, filmy, fotografie, plakaty), które traktuje jako źródło wiedzy o sposobach funkcjonowania przedmiotów oraz wyobrażeniach na ich temat. Autorka przedstawia trzy studia przypadku zorganizowane wokół kategorii rzeczy „znalezionych”, „gościnnych” i „nowych”, które oświetlają z różnych perspektyw relacje między przedmiotami a ich właścicielami. A. Zborowska nie rekonstruuje biografii konkretnych przedmiotów, ale próbuje poprzez rzeczy dotrzeć do historii.

Totalitarianism
Historia Niemiec, Historia Polski,

Totalitarianism in the borderland. Ethnicity, poli(...)

  • Redakcja:  Adam  Dziurok,  Adam  Dziuba,  Sebastian  Rosenbaum,  Bogusław  Tracz
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci Narodowej,  Katowice – Warszawa  2019
  • ISBN:  978-83-8098-757-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  284

W 2019 roku ukazał się w języku angielskim numer specjalny katowickiego półrocznika „CzasyPismo” zatytułowany Totalitarianism in the borderland. Zebrano w nim artykuły, których pierwodruki w języku polskim zamieszczono wcześniej na łamach półrocznika.

Autorzy poszczególnych tekstów omawiają charakterystyczne dla ziem pogranicza problemy etniczne, oddziaływanie totalitarnych reżimów na wielu płaszczyznach, a wszystko w kontekście obecności przemysłu na Górnym Śląsku – w dobie III Rzeszy oraz Polski ludowej, czyli w latach 1933-1989.

Nowsze
Starsze