Browsing Category

Historia Polski

Sakson_Nowe społeczeństwo
Aktualności, Historia Polski, Książki,

Nowe społeczeństwo Ziem Zachodnich i Północnyc(...)

  • Autor:  Andrzej  Sakson
  • Wydawca:  Wydawnictwo Naukowe Wydziału  Nauk  Politycznych  i  Dziennikarstwa  UAM,  Poznań  2020
  • ISBN:  978-83-65817-29-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  225, [1]

Autor publikacji analizuje 75 lat tworzenia się społeczeństwa Ziem Zachodnich i Północnych, począwszy od migracji przez powstawanie polskiej administracji i zagospodarowanie, aż po kwestię rodzenia się nowego społeczeństwa postmigracyjnego. Andrzej Sakson przedstawia specyfikę przemian społecznych poszczególnych ziem pogranicza, uwzględniając też odmienności wynikające z różnego sąsiedztwa: Niemiec, Czech i Rosji (Obwodu Kaliningradzkiego). Książka nawiązuje do pamięci o przeszłości i polityki historycznej, w tym rozrachunków z II wojną światową, a także prezentuje przemiany etosu Ziem Odzyskanych od 1945 roku do dziś.

1918_Sympozjum_miękka
Historia Polski, Historia powszechna,

1918 – Das letzte Kriegsjahr. Symposium 9.No(...)

  • Redakcja:  Heeresgeschichtliches  Museum  Wien
  • Wydawca:  Republik Österreich – Bundesminister für Landesverteidigung,  Wiedeń  2019
  • Seria:  „Acta Austro-Polonica”,  Bd. 11
  • ISBN:  978-3-902551-89-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  287

Publikacja 1918 – Das letzte Kriegsjahr  prezentuje artykuły napisane na podstawie referatów wygłoszonych podczas sympozjum o tej samej nazwie w listopadzie 2018 r. w  wiedeńskim Heeresgeschichtliches  Museum. Autorzy wystąpień skupili się na wybranych postaciach i wydarzeniach ostatniego roku I wojny światowej w Europie Środkowo-Wschodniej.

W sympozjum uczestniczyli również polscy badacze, którzy przybliżyli słuchaczom wypadki roku 1918 na ziemiach polskich. Ich wystąpienia także opublikowano w tomie pokonferencyjnym, m. in. Jerzy Gaul w swoim referacie ukazał postać Józefa Piłsudskiego – męża stanu i polityka, a Piotr Kubiak z Instytutu Zachodniego w tekście Der Großpolnische Aufstand 1918 – 1919. Ursachen, Verlauf und Folgen  przedstawił dzieje Powstania Wielkopolskiego.

W_Kocka_miękka
Historia Niemiec, Historia Polski, Zasoby archiwalne,

Wojciech Kóčka w serbołużyckim ruchu narodowym(...)

  • Opracowanie:  Piotr  Pałys
  • Wydawca:  Instytut Śląski,  Opole  2019
  • ISBN:  978-83-7126-346-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  143

Wybitny antropolog i archeolog pochodzenia serbołużyckiego profesor Wojciech Kóčka (1911-1965), przed II wojną światową pionier wykorzystania fotografii lotniczej w badaniach archeologicznych, w latach 1945-1950 odgrywał ważną rolę w łużyckim ruchu narodowym. Ten badacz wczesnego średniowiecza i etnogenezy Słowian był w drugiej połowie lat czterdziestych XX wieku sekretarzem Związku Serbów Łużyckich Domowina, działającym na rzecz Łużyczan w Polsce.

Publikacja opracowana przez Piotra Pałysa przypomina biografię Wojciecha Kóčki i jego zaangażowanie w obronie interesów łużyckich. Zgromadzone w książce dokumenty, w większości w języku górnołużyckim, ukazują działania na rzecz autonomii Łużyczan oraz polsko-łużyckie stosunki polityczne w latach powojennych.

Procesy_twarda
Historia Polski, Książki,

Procesy osób oskarżonych o popełnienie zbrodni (...)

  • Autor:  Artur  Pawlicki
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Poznań – Warszawa  2019
  • ISBN:  978-83-8098-375-5 ;  978-83-8098-521-6
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  439  +  840

Publikacja autorstwa Artura Pawlickiego omawia kształtowanie się polskiego ustawodawstwa w dziedzinie ścigania i karania zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości, w ramach których mieściły się zbrodnie niemieckie.

W tomie 1. zamieszczono szczegółowe przykłady procesów odbywających się w omawianym okresie przed polskimi sądami specjalnymi, w tym proces Arthura Greisera przed Najwyższym Trybunałem Narodowym. W tabelach zebrano nazwiska konkretnych osób oskarżonych o popełnienie zbrodni niemieckich w poszczególnych powiatach Kraju Warty z uwzględnieniem wymiaru zasądzonej kary. Biogramy tych osób z uwzględnieniem podstawy źródłowej umieszczono w  tomie 2. publikacji. Treść książki ilustrują liczne fotografie pochodzące w większości ze zbiorów IPN, a także z kolekcji prywatnych.

Baltic Sea history
Historia Polski, Historia powszechna,

Baltic Sea history. New perspectives on the histor(...)

  • Redaktorzy:  Anders Fröjmark,  Jörg Hackmann,  Janet Laidla,  Christian Pletzing
  • Wydawca:  Academia Baltica,  Oeversee  2019
  • ISBN:  978-3-00-063023-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  191

Od upadku żelaznej kurtyny mieszkańcy różnych dawniej rozdzielonych regionów szukają wspólnej tożsamości historycznej. Dotyczy to również terenów nadbałtyckich. Wiele miast leżących wokół Morza Bałtyckiego ma wspólne dziedzictwo hanzeatyckie: gotycką architekturę i elementy kultury. Jednak historia tych ziem zawiera w sobie również sprawy, które dzielą obywateli poszczególnych krajów, np. różnorodność języków czy pamięć o działaniach wojennych i konfliktach.

Publikacja  Baltic Sea history  pokazuje, że historia regionu Morza Bałtyckiego jest czymś więcej niż tylko historią państw narodowych. Wychodząc z różnych punktów widzenia i uwzględniając wieloaspektowość badań, autorzy starają się promować zrozumienie różnych sposobów postrzegania historii w krajach leżących nad Bałtykiem.

Wyparte_miękka
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Wyparte – odroczone – odrzucone. Niemiecki dł(...)

  • Autorzy:  Karl  Heinz  Roth,  Hartmut  Rübner
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2020
  • Seria:  „Przekłady  Instytutu  Zachodniego”,  nr  2
  • ISBN:  978-83-66412-01-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  421

Niemiecki dług reparacyjny  (die deutsche Reparationsschuld) to pojęcie stworzone przez dwóch niemieckich badaczy: historyka Karla Heinza Rotha i politologa Hartmuta Rübnera. Frazę tę autorzy umieścili w tytule wspólnej publikacji na temat odszkodowań za II wojnę światową.

Opublikowane przez Instytut Zachodni polskie wydanie niemieckiej książki Verdrängt – Vertagt – Zurückgewiesen. Die deutsche Reparationsschuld (…) (Berlin 2019) ukazuje okupację niemiecką w Polsce w kontekście europejskim, przedstawiając zarazem politykę aliantów wobec reparacji. Autorzy prezentują inne spojrzenie na kwestię odszkodowań wobec ofiar wojny niż oficjalne stanowisko władz RFN. Opierając się na licznych dokumentach zamieszczonych na końcu publikacji, K. H. Roth i H. Rübner przekonują o nierównym traktowaniu roszczeń odszkodowawczych. Uczeni próbują określić wielkość niemieckiego długu reparacyjnego oraz przedstawiają argumenty za zawarciem umowy w sprawie reparacji.

ZZiP w kinematografii
Historia Polski, Książki,

Ziemie Zachodnie i Północne w polskiej kinematog(...)

  • Redakcja:  Maciej  Kowalski,  Tomasz  Sikorski
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Naukowe  Uniwersytetu  Szczecińskiego,  Szczecin  2019
  • Seria:  „Film. Historia i konteksty”,  t. 3
  • ISBN:  978-83-7972-290-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  252

Obraz Ziem Zachodnich i Północnych prezentowany przez powojenne polskie kino nie jest jednolity. W kolejnych dekadach PRL obraz ten ulegał zmianom, w zależności od polityki ówczesnych władz państwowych. Początkowo stawiały one na integrację i stabilizację nowego poczucia tożsamości, by w latach siedemdziesiątych XX wieku dojść do przekonania, że obecność motywu Ziem Odzyskanych  na ekranie nie jest już konieczna.

Autorzy poszczególnych tekstów zebranych w niniejszym tomie studiów ukazują ewolucję obrazu kinowego Ziem Zachodnich i Północnych – od poetyki socrealistycznej poprzez eksperymenty psychologiczne i warsztatowe lat pięćdziesiątych do swobodniejszej narracji w kolejnych latach, tak w produkcjach fabularnych, jak i dokumentalnych. Bogactwo poruszanej tematyki sprawia, że w publikacji omówiono tylko wybrane problemy, otwierając perspektywy do dalszych badań naukowych.

Der vergessene Sieg
Historia Polski, Historia powszechna,

Der vergessene Sieg. Der Polnisch-Sowjetische Krie(...)

  • Autor:  Stephan Lehnstaedt
  • Tytuł okładkowy: Der vergessene Sieg. Der Polnisch-Sowjetische Krieg 1919-1921 und die Entstehung des modernen Osteuropa
  • Wydawca:  C. H. Beck, München 2019
  • ISBN:  978-3-406-74022-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  217, [4]

Der vergessene Sieg  porusza temat wojny polsko-bolszewickiej z lat 1919-1920 widzianej oczami niemieckiego historyka. Stephan Lehnstaedt ukazuje przebieg walk, w wyniku których powstrzymane zostały imperialne ambicje Rosji. Powstał wówczas kruchy porządek pokojowy w Europie Wschodniej. Ówczesnych napięć nie rozwiązała także II wojna światowa.

Według autora książki kraje Europy Wschodniej do dziś spierają się o historyczne granice i kwestię mniejszości narodowych, włączając w to obecny konflikt na Ukrainie. Zdaniem S. Lehnstaedta konsekwencje wojny 1919-1920 sięgają teraźniejszości, a znajomość jej genezy, przebiegu i wyniku jest istotna dla zrozumienia dzisiejszej Europy Wschodniej.

Pospieszalski
Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

„To wszystko przeżyłem…” Wspomnienia / Ka(...)

  • Autor:  Karol  Marian  Pospieszalski  (1909-2007)
  • Redakcja: Piotr  Grzelczak,  Bogumił  Rudawski,  Maria  Wagińska-Marzec,  Aleksandra Paradowska (wybór ilustracji)
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2019
  • Seria:  „Prace Instytutu Zachodniego” nr 96,  „Z  dziejów  Instytutu  Zachodniego”
  • ISBN:  978-83-61736-98-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  368 stron, [1] karta tablic, [40] stron tablic

Karol Marian Pospieszalski był prawnikiem, historykiem,  profesorem nauk prawnych. W czasie II wojny światowej działał w podziemnej organizacji „Ojczyzna”. Po wojnie należał do grona założycieli Instytutu Zachodniego w Poznaniu, w którym pracował w latach 1945-1966. Równolegle był wykładowcą na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Dokumentalista, wnikliwy badacz, znawca dziejów okupacji niemieckiej w Polsce, inicjator i wydawca serii „Documenta Occupationis”, autor licznych opracowań naukowych z zakresu problematyki okupacyjnej i prawniczej, tym razem ukazany jest od innej strony.

Publikacja „To wszystko przeżyłem…”  zawiera spisywane w różnych latach i miejscach wspomnienia Karola Mariana Pospieszalskiego. Obdarzony znakomitą pamięcią autor przywołuje zdarzenia ze swego długiego życia – a w nich odbijają się czasy, które przeżył. Całość wzbogacają liczne fotografie dobrane starannie przez wnuczkę Profesora oraz bibliografia prac Karola Mariana Pospieszalskiego.

Urbanistyka
Historia Niemiec, Historia Polski,

Urbanistyka i architektura okresu III Rzeszy w Pol(...)

  • Redakcja:  Karolina  Jara,  Aleksandra  Paradowska
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Nauka  i  Innowacje,  Poznań  2019
  • ISBN:  978-83-65988-09-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  225

Publikacja zawiera artykuły badaczy z różnych ośrodków naukowych na temat urbanistyki i architektury III Rzeszy realizowanej na ziemiach polskich. W poszczególnych tekstach przedstawiono zagadnienia związane z niemieckim planowaniem, traktowanym jako istotny element polityki okupacyjnej tak na terenie Generalnego Gubernatorstwa, jak i na ziemiach włączonych do Rzeszy.

Rozdział wstępny autorstwa Nielsa Gutschowa (syna Konstantego Gutschowa, niemieckiego architekta III Rzeszy), pozwala zrozumieć mechanizmy powstawania tego zjawiska. W kolejnych artykułach autorzy poszukują śladów planowania totalnego dzieła kolonizacji na polskich  ziemiach okupowanych oraz jego realizacji zgodnie z niemiecką wizją. W książce zaprezentowano niepublikowane dotychczas materiały archiwalne, a całości dopełniają liczne ilustracje.

Nowsze
Starsze