Browsing Category

Historia Polski

Sąsiedztwo
Aktualności, Historia Niemiec, Historia Polski,

Sąsiedztwo w ramach. Polacy i Niemcy o sobie nawz(...)

  • Autorzy:  Justyna  Arendarska,  Agnieszka  Łada-Konefał,  Bastian  Sendhardt
  • Wydawca:  Instytut  Spraw  Publicznych,  Warszawa  2022
  • ISBN:  978-83-7689-415-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  328, [4]

Jak wynika z badań prasy ostatnich 20 lat przeprowadzonych przez Instytut Spraw Publicznych (ISP) w Warszawie i Niemiecki Instytut Spraw Polskich (DPI) w Darmstadt, Polacy i Niemcy postrzegają i opisują się nawzajem w pewnych ramach, które mimo upływu czasu pozostają stosunkowo niezmienne. Niemcy to dla Polaków punkt odniesienia i nauczyciel, a Polacy w oczach Niemców – wzorowy lub naganny uczeń, co odzwierciedla asymetryczną relację między obydwoma krajami.

Wszechobecna w komunikacji polsko-niemieckiej jest również metaforyka wojenna. Druga wojna światowa wciąż służy jako tło porównawcze, za pomocą którego aktualne wydarzenia są ukazywane jako powtórzenie tragicznych doświadczeń historycznych. W konsekwencji prowadzi to raczej do zaostrzenia niż rozwiązania nieporozumień w relacjach polsko-niemieckich.

Publikacja jest częścią projektu Aktorzy, obszary, sposoby – komunikacja polsko-niemiecka: ze sobą i o sobie.

Mniejszość niemiecka
Aktualności, Historia Polski,

Mniejszość niemiecka w życiu społeczno-polityc(...)

  • Autor:  Marek  Mazurkiewicz
  • Wydawca:  Instytut  Śląski,  Opole  2022
  • ISBN:  978-83-7126-408-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  297, [3]

Zachodnią granicę województwa opolskiego i granicę polsko-niemiecką dzieli dystans niemal 200 km. Jednak region ten jako część Górnego Śląska stanowi w wymiarze mentalno-kulturowym pogranicze Polski i Niemiec. Decyduje o tym zapewne obecność obywateli polskich niemieckiego pochodzenia.

Książka Marka Mazurkiewicza to zbiór tekstów poświęconych różnym wymiarom działalności mniejszości niemieckiej na Opolszczyźnie. Autor sięga do wydarzeń po przełomie 1989 roku, a także do lat wcześniejszych, aby ukazać proces instytucjonalizacji organizacji mniejszości niemieckiej. Na przykładzie mieszkańców Śląska Opolskiego publikacja przybliża stosunek państwa polskiego do mniejszości narodowych i etnicznych, ich aktywność na polu społeczno-politycznym i niełatwą kwestię poszukiwania własnego nurtu kultury pamięci.

Adel im Grenzraum
Historia Niemiec, Historia Polski,

Adel im Grenzraum. Transkulturelle Verflechtungen (...)

  • Redakcja:  Miłosława  Borzyszkowska-Szewczyk,  Sabine  Jagodzinski,  Miloš  Řeznik
  • Wydawca:  Peter  Lang,  Berlin  2021
  • Seria:  „Studien  zum  Mitteleuropäischen  Adel”,  Bd. 8
  • ISBN:  978-3-631-85020-6
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  293, [5]

Historyczne Prusy od średniowiecza cechowały się konfliktami, koegzystencją i wzajemnym przenikaniem się języków, kultur, wyznań i tradycji. W tych okolicznościach tworzyły się regionalne środowiska szlacheckie. Od XVIII wieku ulegały one silnym przeobrażeniom wskutek rozkładu ustroju stanowego oraz wyłaniania się nowoczesnych państw i narodów. Te burzliwe niekiedy przemiany polityczne i społeczne zderzały się z ukształtowanymi tradycjami regionalnymi, stanowymi i społecznymi.

Zawarte w książce artykuły opisują wzajemne oddziaływanie tradycji i transformacji w kontekście rozmaitych pograniczy, umieszczając temat w kontekście środkowoeuropejskim widzianym z perspektywy historii, historii sztuki i literaturoznawstwa.

Anders
Historia Polski, Historia powszechna,

Generał broni Władysław Anders 1892-1970. Czyny(...)

  • Autorzy:  Jerzy  Kirszak,  Bogusław  Polak,  Michał  Polak
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa  2022
  • ISBN:  978-83-8229-456-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  606, [1]

Generał Władysław Anders zajął trwałe miejsce w panteonie narodowym wśród najwybitniejszych wodzów polskich XX wieku. Sławę przyniosła mu trwająca kilkanaście miesięcy kampania włoska. Droga do chwały wiodła przez I Korpus Polski w Rosji, Powstanie Wielkopolskie, wojnę z bolszewikami i boje Września 1939. Po 1945 roku generał toczył zmagania na emigracji.

Album wydany w ramach projektu Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności dokumentuje m. in. starania generała Andersa zmierzające do przywrócenia Polsce po II wojnie światowej prawa do samostanowienia o swoim losie i całkowitego uniezależnienia się od władzy i wpływów ZSRR. Władysław Anders do końca życia pozostał strażnikiem pamięci ofiar zbrodni katyńskiej, a także jednym z symboli walki i niezłomnego trwania przy idei suwerenności Polski.

Poznań Strasburg
Historia Niemiec, Historia Polski, Historia powszechna,

Poznań – Strasburg. Powinowactwa w czasie i(...)

  • Redakcja:  Hanna  Grzeszczuk-Brendel,  Małgorzata  Praczyk
  • Wydawca:  Wydział  Historii  UAM,  Poznań  2022
  • ISBN:  978-83-67284-05-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  138, [1]

Dwujęzyczna polsko-angielska publikacja powstała w związku z wystawą Poznań – Strasbourg. From Imperial to European Affinities. Ekspozycja ta była jednym z wydarzeń towarzyszących XXIII. Międzynarodowemu Kongresowi Nauk Historycznych, który odbył się w Poznaniu w sierpniu 2022 roku.

Książka podejmuje zagadnienia związane ze wzajemnymi wpływami i interakcjami przestrzeni miejskich Poznania i Strasburga, które pod koniec XIX wieku znajdowały się na przeciwnych krańcach cesarstwa niemieckiego. Autorzy tekstów analizują kwestie dotyczące rozwoju urbanistycznego obu miast, ich architektury, a także dekoracji przestrzeni miejskiej i historycznych paraleli oraz różnic między dwoma ośrodkami.

Aust Erinnerungs
Historia Niemiec, Historia Polski, Historia powszechna,

Erinnerungsverantwortung. Deutschlands Vernichtung(...)

  • Autor:  Martin  Aust
  • Wydawca:  Bundeszentrale  für  politische  Bildung,  Bonn  2021
  • Seria:  „Schriftenreihe  der  Bundeszentrale  für  Politische  Bildung”,  Bd. 10658
  • ISBN:  978-3-7425-0658-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  219 s.,  [3] s. tablic

Niemcy zaatakowały Polskę 1 września 1939 roku, a Związek Radziecki 22 czerwca 1941 roku. Według Martina Austa te dwie daty wyznaczają początek i nasilenie niemieckiej wojny na wyniszczenie w Europie Wschodniej.

W jaki sposób i na jakich ideologicznych podstawach dokonała się radykalizacja narodowosocjalistyczna w Niemczech? Jakie są korzenie przemocy niemieckiej na wschodzie? Jak kształtowały się wspomnienia o tragicznych wydarzeniach wojny? Szukając odpowiedzi na te pytania, historyk oddaje głos m. in. niemieckim krytykom wojny eksterminacyjnej oraz ludziom z krajów okupowanych. Martin Aust podkreśla też kwestię odpowiedzialności Niemiec za pamięć o zbrodniach dokonanych w Polsce, Białorusi, Ukrainie i Rosji i komentuje nowe wyzwania współczesnej kultury pamięci.

Nigdy więcej
Historia Niemiec, Historia Polski,

“Nigdy więcej wojny!” 1 września w k(...)

  • Autorzy:  Waldemar  Czachur,  Peter  Oliver  Loew
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Naukowe  Scholar,  Warszawa  2022
  • Seria:  „Współczesne  Społeczeństwo  Polskie  Wobec  Przeszłości”,  t. 14
  • ISBN:  978-83-66849-80-8
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  375

Hasło „Nigdy więcej wojny” w istotny sposób współtworzyło pamięć o 1 września w Polsce, NRD i RFN. W każdym z tych krajów stało się jednak nośnikiem odmiennych treści.

Autorzy publikacji “Nigdy więcej wojny!” pokazują, jak w Polsce oraz w obu państwach niemieckich od 1945 do 1989 roku media kształtowały pamięć zbiorową o ataku Niemiec na Polskę i o wybuchu II wojny światowej. Badacze poszukują odpowiedzi na pytanie, kto upamiętniał 1 września 1939 roku, jakie rozwijały się rytuały związane z obchodami tej rocznicy, a także co symbolizowała ona w pamięci zbiorowej Polaków i Niemców. Czachur i Loew próbują ustalić, czy upamiętnianie wybuchu II wojny światowej wykorzystywano do rozwijania wspólnej pamięci opartej na dialogu i czy wpłynęło ono na proces zbliżenia między Polakami i Niemcami.

Mit Ziem
Historia Polski, Książki,

Mit Ziem Odzyskanych w literaturze. Postkolonialny(...)

  • Autor:  Arkadiusz  Kalin
  • Wydawca:  Akademia  im.  Jakuba  z  Paradyża,  Gorzów  Wielkopolski  2019
  • ISBN:  978-83-65466-84-6
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  628

Praca habilitacyjna Arkadiusza Kalina poświęcona jest problematyce kulturowej mitu politycznego Ziem Odzyskanych i jego reprezentacji w twórczości literackiej. Po II wojnie światowej mit Ziem Odzyskanych stał się oficjalną narracją. W początkach Polski Ludowej ukazywanie w literaturze procesów kolonizacyjnych odnoszących się do Ziem Odzyskanych miało wywierać istotny wpływ na kształtowanie postaw społecznych w państwie.

Wskazany przez autora przykład Ziemi Lubuskiej reprezentuje założenia politycznego mitu Ziem Odzyskanych. Zagospodarowanie terenów leżących w ujściu Warty i w środkowym biegu Odry wymagało wysiłków w celu kolonizacji kulturowej – procesu budowy świadomości polskości tego regionu, co znalazło swoje odzwierciedlenie m. in. w literaturze.

Historia Ełku
Historia Niemiec, Historia Polski,

Historyczne opisanie miasta Ełku i jego herbów

  • Autor:  Ludewig  Reinhold  von  Werner  (1722-1756)
  • Przekład:  Andrzej  Szymański
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Prymat,  Białystok – Ełk  2021
  • Seria:  „Colloquia  Orientalia  Bialostocensia : literatura,  historia”,  t. 32
  • ISBN:  978-83-7657-423-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  144, [4]

Niemiecko-polska edycja dziełka osiemnastowiecznego autora przedstawia partykularną faktografię, w której współczesny badacz Mazur znajdzie materiał obejmujący dzieje do połowy XVIII stulecia. Niemiecki historyk zebrał dane dotyczące lokalnej geografii, dziejów religii, administracji, gospodarki, szkolnictwa, ruchu wydawniczego, literatury, erudycji warstw wykształconych oraz przedstawicieli innych dziedzin życia społeczno-państwowego, związanych z Ełkiem i Mazurami.

Tom zawiera tłumaczenie dzieła na język polski oraz podobiznę jego niemieckiego pierwodruku, a także szkic o Wernerze i jego uprawianiu historii. Niemiecki historyk zgłębiał przeszłość bez włączania jej w narrację – zamieszczał zestawienia chronologiczne, listy osób pełniących funkcje urzędnicze czy kościelne, daty i kronikarskie opisy wydarzeń oraz stosował piętrowe przypisy. Poruszanie się w gąszczu zebranych przez Wernera faktów ułatwiają indeksy nazw geograficznych i nazwisk.

Zwycięski pokój
Historia Polski, Historia powszechna,

Zwycięski pokój czy rozejm na pokolenie? Traktat(...)

  • Redakcja  naukowa:  Zbigniew  Girzyński,  Jarosław  Kłaczkow
  • Wydawca:  Instytut  De  Republica,  Warszawa  2022
  • Seria:  „Monografie  Instytutu  De  Republica. Historia”
  • ISBN:  978-83-67253-22-2
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  510, [1] s., 1 k. tabl. złożona

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku odrodzone po 123 latach niewoli państwo stanęło przed szeregiem wyzwań. Jednym z nich była wojna z Rosją bolszewicką. Zakończył ją traktat ryski zawarty 18 marca 1921 roku.

Traktat ryski, który stanowił naturalne przedłużenie traktatu wersalskiego z czerwca 1919 roku, miał przede wszystkim charakter graniczny, ale jego skutki polityczne były dalece szersze. Autorzy publikacji  Zwycięski pokój czy rozejm na pokolenie  szukają odpowiedzi na pytania dotyczące traktatu z 1921 r. Jak zapatrywał się na traktat Zachód, a jak odbierano go w Polsce? Czy konsekwencje zawartego wówczas pokoju skończyły się w roku 1939?

Nowsze
Starsze