Browsing Category

Historia Polski

Wydarzenia bydgoskie
Historia Niemiec, Historia Polski,

Wydarzenia bydgoskie 1939 roku

  • Redaktor:  Bogusław  Kopka
  • Wydawca:  Instytut  De  Republica,  Warszawa  2022
  • Seria:  „Monografie  Instytutu  De  Republica.  Historia”  nr 1
  • ISBN:  978-83-67253-03-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  221, [1] strona, [1] karta tablic

W pierwszych miesiącach II wojny światowej Bydgoszcz i Pomorze stały się poligonem doświadczalnym dla ludobójczych działań wojskowych i policyjnych formacji III Rzeszy. W dokonanej wówczas przez hitlerowców zbrodni pomorskiej zginęło co najmniej 30 tys. osób.

Monografia Wydarzenia bydgoskie 1939 roku  powstała jako pokłosie konferencji naukowej zorganizowanej przez Instytut De Republica 3 września 2021 roku, w rocznicę krwawej niedzieli w Bydgoszczy. Publikacja zawiera referaty wygłoszone przez badaczy reprezentujących różne ośrodki naukowe, a także plansze z wystawy oraz fotoreportaż z konferencji, której celem było upamiętnienie tragicznych wydarzeń, określanych przez propagandę wojenną III Rzeszy jako Bromberger Blutsonntag.

Niemiecki zbrodniarz
Historia Polski, Książki,

Niemiecki zbrodniarz przed polskim sądem. Krakows(...)

  • Autor:  Joanna  Lubecka
  • Wydawca:  Ośrodek  Myśli  Politycznej ; Instytut  Pamięci  Narodowej,  Kraków  2021
  • Seria:  „Studia i Analizy”,  t. 37
  • ISBN:  978-83-66112-46-9 ; 978-83-8229-303-6
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  392

Joanna Lubecka przedstawia krakowskie procesy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym, w których po II wojnie światowej sądzono niemieckich zbrodniarzy wojennych. Autorka ukazuje atmosferę panującą  wokół procesów oraz dylematy prawne, z którymi konfrontowani byli polscy prawnicy.

Publikacja przybliża także sylwetki niemieckich oskarżonych oraz kładzie nacisk na zasługi polskich prawników w kwestii uznania działań okupantów za konsekwentnie realizowany plan eksterminacji narodu polskiego.

Wywiad II RP
Historia Polski, Książki,

Wywiad i kontrwywiad II Rzeczpospolitej w walce o (...)

  • Redakcja  naukowa:  Michał  Polak
  • Wydawca:  Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego; Centralny Ośrodek Szkolenia i Edukacji im. gen. dyw. Stefana Roweckiego „Grota”,  Warszawa, Wiązowna  2021
  • ISBN:  978-83-956907-8-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  342

Publikacja ukazuje, w jak niesprzyjających uwarunkowaniach zewnętrznych i wewnętrznych działały nowo powstałe polskie służby wywiadowcze i kontrwywiadowcze oraz formacje graniczne. Źródłem największych trudności były poważne problemy organizacyjno-kadrowe i mocno niestabilna sytuacja polityczna, kształtowana w dużej mierze przez wydarzenia wojny polsko-bolszewickiej.

Autorzy tekstów omawiają szeroki wachlarz zagadnień i tematów: rozwój struktur terenowych polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego, początki funkcjonowania służby kontrwywiadowczej i informacyjnej pierwszych formacji granicznych II RP, wywiadowcze przygotowanie ówczesnych operacji  Wojska Polskiego oraz działania Wywiadu Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce. W kilku rozdziałach badacze poruszają wątki biograficzne – przedstawiona została m. in. działalność w służbie wywiadu i kontrwywiadu podpułkowników Maksymiliana Ciężkiego i Edmunda Charaszkiewicza, byłych powstańców wielkopolskich.

Gauleiter
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Gauleiter Prus Wschodnich. Erich Koch – biog(...)

  • Autor:  Ralf  Meindl
  • Tłumaczenie:  Joanna  Black-Meindl
  • Wydawcy:  Instytut Zachodni,  Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego,  Poznań, Olsztyn  2022
  • Seria:  „Przekłady Instytutu Zachodniego”,  nr 4
  • ISBN:  978-83-66412-30-9 ; 978-83-960760-9-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  419

Postać osławionego gauleitera Prus Wschodnich Ericha Kocha (1896-1986), zbrodniarza wojennego skazanego w Polsce na karę śmierci (wyrok nie został wykonany), jednego z najważniejszych nazistowskich przywódców, do dziś wzbudza duże zainteresowanie. W czasie II wojny światowej podległe mu terytoria rozciągały się od Morza Bałtyckiego do Morza Czarnego. Zarządzał nimi stosując politykę eksterminacji i masowego terroru, która pochłonęła miliony ofiar.

Naukowa biografia tego nazistowskiego prominenta przybliża osobę i przede wszystkim karierę Kocha w strukturach nazistowskiej Rzeszy. Na podstawie gruntownych badań archiwalnych autor w swej rozprawie doktorskiej, będącej podstawą tej książki, po raz pierwszy w historiografii ukazał w tak pełny sposób rolę Ericha Kocha, jego działalność, a także zaangażowanie w zbrodnie wojenne. Biografia Kocha jest jednocześnie historią NSDAP, rządów Hitlera, ważnym fragmentem historii Prus Wschodnich oraz polityki okupacyjnej w Polsce i Ukrainie.

Rok 1919
Historia Polski, Książki,

Rok 1919 na Górnym Śląsku. Czas eskalacji konfl(...)

  • Redakcja:  Krzysztof  Gwóźdź,  Sebastian  Rosenbaum
  • Wydawca:  Muzeum  w  Tarnowskich  Górach,  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa – Katowice, Tarnowskie  Góry  2021
  • ISBN:  978-83-948771-9-4 ; 978-83-8229-344-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  447

Na tom pokonferencyjny  Rok 1919 na Górnym Śląsku  składa się 18 tekstów zawierających m. in. próby syntezy sytuacji politycznej, społecznej i gospodarczej w regionie. Autorzy artykułów, czynni w rozmaitych instytucjach województw śląskiego i opolskiego – muzeach, archiwach, uniwersytetach, Instytucie Śląskim i Instytucie Pamięci Narodowej – ukazują też wydarzenia w perspektywie lokalnej oraz w odniesieniu do wybranych problemów, m. in. szkolnictwa, spraw kościelnych i funkcjonowania granicy. Całość zamyka prezentacja ikonografii i artefaktów dotyczących roku 1919, znajdujących się w Muzeum Czynu Powstańczego w Górze św. Anny.

Obsesja porządku
Historia Niemiec, Historia Polski,

Obsesja porządku. Niemieccy architekci planują w(...)

  • Autor:  Niels  Gutschow
  • Redakcja  naukowa:  Aleksandra  Paradowska,  Annika  Wienert
  • Tłumaczenie:  Małgorzata  Słabicka-Turpeinen
  • Wydawca:  Wydawnictwa  Uniwersytetu  Warszawskiego,  Warszawa  2021
  • ISBN:  978-83-235-5255-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  410

Ślady II wojny światowej są do dziś widoczne w przestrzeni polskich miast nie tylko jako pozostałości walk lub wyburzeń, ale również jako efekt niemieckiego planowania przestrzennego. Niemieccy architekci, urbaniści i projektanci wnętrz podczas okupacji proponowali wprowadzenie określonego ładu, który miał przyczynić się do całkowitej germanizacji terenów opanowanych przez III Rzeszę.

Niels Gutschow pokazuje działalność niemieckich planistów i ich obsesję porządku (Ordnungswahn), poddając analizie moralne aspekty ich pracy oraz aktywne zaangażowanie w politykę okupacyjną. Autor przedstawia losy wybranych specjalistów podczas wojny, a także po jej zakończeniu, kiedy wielu z nich otrzymało prominentne stanowiska przy odbudowie niemieckich miast.

Na uboczu
Historia Niemiec, Historia Polski,

Na uboczu. Lamsdorf w czasie powstań śląskich i(...)

  • Autor:  Piotr  Stanek
  • Wydawca:  Centralne  Muzeum  Jeńców  Wojennych,  Instytut  Śląski,  Opole  2021
  • ISBN:  978-83-61801-42-9;  978-83-7126-405-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  62, [1]

Na uboczu  ukazuje mało znany okres funkcjonowania zespołu poligonowego w Łambinowicach (Lamsdorf). Obszar ten, pierwotnie przeznaczony na bazę treningową śląskich pułków armii pruskiej i cesarskiej, później stał się obozem dla jeńców wojennych z wojen XIX i XX wieku.

W latach 1919-1921 obóz w Łambinowicach pełnił też rolę miejsca odosobnienia dla działaczy śląskich, a także dla cywilów, którzy po podziale Górnego Śląska musieli zdecydować, po której stronie nowej granicy chcą mieszkać.

Hrabina MD
Historia Niemiec, Historia Polski, Prasa niemiecka,

Życie dla innych Niemiec. Hrabina Marion Dönhoff(...)

  • Autor:  Gunter  Hofmann
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Nauka  i  Innowacje,  Poznań  2021
  • Seria:  „Studia  Brandtiana.  Translationes”,  vol. 7
  • ISBN:  978-83-65988-56-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  465, [1] s., [16] s. tablic

Pochodząca z arystokratycznej rodziny z Prus Wschodnich hrabina Marion Dönhoff  po II wojnie światowej zamieszkała w Hamburgu. Tam przez wiele lat współtworzyła pismo „Die Zeit”. Biografię polityczną hrabiny spisał Gunter Hofmann, który współpracował z nią na łamach pisma.

Dziennikarz „Die Zeit” sięga do lat sprzed 1945 r., jednak główną treścią jego książki są czasy powojenne. Marion Dönhoff jako wybitna publicystka o dużym autorytecie utrzymywała kontakty z politykami i intelektualistami w Niemczech i nie tylko. Postać niemieckiej hrabiny dążącej do przybliżania się Polaków i Niemców ukazana została przez Guntera Hofmanna na tle historii Republiki Federalnej Niemiec, a także dziejów hamburskiego tygodnika i jego ewolucji ideologicznej.

Obóz Soldau
Historia Niemiec, Historia Polski,

Wielofunkcyjny niemiecki obóz Soldau 1939-1945. P(...)

  • Autor:  Radosław  Wiśniewski
  • Wydawcy:  Muzeum  Pogranicza,  Działdowo; Instytut  Północny  im. W. Kętrzyńskiego,  Olsztyn,  2021
  • ISBN:  978-83-958423-3-7 ; 978-83-954536-3-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  352

W zajętym w 1939 roku Działdowie hitlerowski okupant utworzył „Wielofunkcyjny niemiecki obóz Soldau”, działający do początku 1945 roku. Miejsce to zostało zdobyte przez Armię Czerwoną, a następnie zmienione w Nakazowo Rozdzielczy Obóz NKWD (styczeń – październik 1945 roku).

Radosław Wiśniewski z Muzeum Pogranicza w Działdowie, opierając się na badaniach źródłowych oraz wynikach prac ekshumacyjnych, przybliża dzieje tego mało znanego niemieckiego nazistowskiego obozu. Autor ukazuje specyfikę tego miejsca, wielofunkcyjny charakter oraz warunki w nim panujące, przedstawia również dalsze funkcjonowanie obozu pod rządami NKWD.

Żołnierze zapomniani
Historia Polski, Książki,

Żołnierze zapomniani. Wojsko Ochotnicze Ziem Zac(...)

  • Autor:  Bolesław  Rejer-Tarłowski
  • Wydawca:  Agencja  Wydawnicza „Torpress”,  Poznań  2021
  • ISBN:  978-83-960689-0-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  346

Bolesław Rejer-Tarłowski odtwarza historię powstania i działalności wielkopolskiej konspiracyjnej organizacji wojskowej, utworzonej 8 grudnia 1939 r. po zjednoczeniu pięciu organizacji  działających wcześniej w Poznaniu.

Autor, oficer Września 1939, po ucieczce z transportu jenieckiego podjął działalność konspiracyjną, stając się jednym z pięciu założycieli Wojska Ochotniczego Ziem Zachodnich. Po latach Rejer-Tarłowski sięga nie tylko do własnych wspomnień, ale także do relacji swoich współtowarzyszy oraz do niemieckich dokumentów sądowych. Uczestnik tamtych wydarzeń przypomina różne formy działania członków organizacji liczącej ponad 1500 konspiratorów oraz ukazuje ich dalsze losy: aresztowania, wyroki, egzekucje, przywracając pamięć o tych, którzy zginęli za Ojczyznę.

Nowsze
Starsze