Browsing Category

Historia powszechna

Leonhard_Versailles
Historia powszechna, Stosunki międzynarodowe,

Der überforderte Frieden. Versailles und die Welt(...)

  • Autor:  Jörn  Leonhard
  • Wydawca:  C. H. Beck,  München  2019
  • ISBN:  978-3-406-72506-7
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  1531

Wiosną 1919 roku do Paryża przybyli dyplomaci i mężowie stanu z całego świata, aby zakończyć toczącą się od kilku lat I wojnę światową. Prowadzenie rokowań było jednak niezmiernie trudnym zadaniem wobec sprzecznych oczekiwań różnych stron.

W książce Der überforderte Frieden  Jörn Leonhard ukazuje, jak w latach 1918-1923 świat walczył o nowy porządek pokojowy. Odbywało się to pośród wstrząsów i niepowodzeń, rewolucji i zaciętych bitew. Niemiecki historyk nie ukrywa, że sposób, w jaki zakończyła się I wojna światowa, doprowadził do wielu rozczarowań i licznych konfliktów, które ukształtowały dalsze dzieje Europy i świata.

Finnland 1944
Historia powszechna, Książki,

Finnland 1944. Zwischen Hitlers Deutschland und St(...)

  • Autor:  Henrik  Meinander
  • Wydawca:  Scoventa,  Bad Vilbel  2019
  • ISBN:  978-3-942073-49-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  413, [1]

Podczas II wojny światowej Finlandia znajdowała się w szczególnie trudnym położeniu. Państwo graniczące od wschodu z ZSRR, będące obiektem ataku Armii Czerwonej, nie miało możliwości dokonywania dobrych wyborów.

Henrik Meinander w swojej książce podąża chronologicznie za przebiegiem wydarzeń w Finlandii w 1944 roku. Fiński historyk przedstawia fakty z wybranego roku wojny, ukazując je z różnej perspektywy historiograficznej. Autor omawia udział Finów w walkach z ZSRR, a później z Niemcami, nie zapomina też o ludności cywilnej. Opisując trudne życie codzienne w kraju będącym w stanie wojny, Meinander naświetla m.in. kwestię ewakuacji ponad 35 tysięcy fińskich dzieci do Szwecji i problemy, z jakimi musiały się zmierzyć.

1918_Sympozjum_miękka
Historia Polski, Historia powszechna,

1918 – Das letzte Kriegsjahr. Symposium 9.No(...)

  • Redakcja:  Heeresgeschichtliches  Museum  Wien
  • Wydawca:  Republik Österreich – Bundesminister für Landesverteidigung,  Wiedeń  2019
  • Seria:  „Acta Austro-Polonica”,  Bd. 11
  • ISBN:  978-3-902551-89-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  287

Publikacja 1918 – Das letzte Kriegsjahr  prezentuje artykuły napisane na podstawie referatów wygłoszonych podczas sympozjum o tej samej nazwie w listopadzie 2018 r. w  wiedeńskim Heeresgeschichtliches  Museum. Autorzy wystąpień skupili się na wybranych postaciach i wydarzeniach ostatniego roku I wojny światowej w Europie Środkowo-Wschodniej.

W sympozjum uczestniczyli również polscy badacze, którzy przybliżyli słuchaczom wypadki roku 1918 na ziemiach polskich. Ich wystąpienia także opublikowano w tomie pokonferencyjnym, m. in. Jerzy Gaul w swoim referacie ukazał postać Józefa Piłsudskiego – męża stanu i polityka, a Piotr Kubiak z Instytutu Zachodniego w tekście Der Großpolnische Aufstand 1918 – 1919. Ursachen, Verlauf und Folgen  przedstawił dzieje Powstania Wielkopolskiego.

Baltic Sea history
Historia Polski, Historia powszechna,

Baltic Sea history. New perspectives on the histor(...)

  • Redaktorzy:  Anders Fröjmark,  Jörg Hackmann,  Janet Laidla,  Christian Pletzing
  • Wydawca:  Academia Baltica,  Oeversee  2019
  • ISBN:  978-3-00-063023-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  191

Od upadku żelaznej kurtyny mieszkańcy różnych dawniej rozdzielonych regionów szukają wspólnej tożsamości historycznej. Dotyczy to również terenów nadbałtyckich. Wiele miast leżących wokół Morza Bałtyckiego ma wspólne dziedzictwo hanzeatyckie: gotycką architekturę i elementy kultury. Jednak historia tych ziem zawiera w sobie również sprawy, które dzielą obywateli poszczególnych krajów, np. różnorodność języków czy pamięć o działaniach wojennych i konfliktach.

Publikacja  Baltic Sea history  pokazuje, że historia regionu Morza Bałtyckiego jest czymś więcej niż tylko historią państw narodowych. Wychodząc z różnych punktów widzenia i uwzględniając wieloaspektowość badań, autorzy starają się promować zrozumienie różnych sposobów postrzegania historii w krajach leżących nad Bałtykiem.

Miasto utracone_Konigsberg
Historia Niemiec, Historia powszechna,

Miasto utracone. Młodość w Königsbergu w czasa(...)

  • Autor:  Michael Wieck
  • Tłumaczenie:  Magdalena Leszczyńska
  • Wydawca:  Ośrodek  “Karta”,  Warszawa  2018
  • Seria:  „Świadectwa XX Wiek.  Niemcy”
  • ISBN:  978-83-65979-10-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  332, [4] strony, [20] stron tablic

Wspomnienia urodzonego w 1928 roku w Königsbergu niemieckiego muzyka Michaela Wiecka ukazują dzieciństwo i młodość spędzone pod panowaniem Hitlera i Stalina. Jako pochodzący z rodziny niemiecko-żydowskiej, w czasach narodowego socjalizmu został uznany za Żyda, co niosło za sobą liczne prześladowania i niepewność jutra. Po zajęciu miasta przez Sowietów potraktowano go jak Niemca i uwięziono w obozie internowania Rothenstein.

Wśród krewnych autora były nie tylko ofiary Auschwitz i Teresienstadt, ale również oficerowie Wehrmachtu i współpracownicy Hitlera. Ta sytuacja rodzinna, a także zmysł obserwacyjny i wrażliwość Michaela Wiecka sprawiły, że jego opowieść stanowi wyjątkowe świadectwo o życiu i losach ludzi o różnym pochodzeniu, wyznaniu i statusie społecznym, żyjących w wojennym Königsbergu i powojennym Kaliningradzie.

Benedykt XV_nota pokojowa
Historia powszechna, Książki,

Dès le début. Die Friedensnote Papst Benedikts X(...)

  • Redakcja:  Birgit  Aschmann,  Heinz-Gerhard  Justenhoven
  • Wydawca:  Ferdinand  Schöningh,  Paderborn  2019
  • Seria:  „Veröffentlichungen der Kommission für Zeitgeschichte”,  Reihe C,  „Themen der Kirchlichen Zeitgeschichte”,  Bd. 2
  • ISBN:  978-3-506-70272-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  VI, 378

Trzy lata po rozpoczęciu pierwszej wojny światowej, 1 sierpnia 1917 roku, Benedykt XV opublikował notę pokojową skierowaną do walczących stron. Papież ukazywał w niej wojującym narodom drogę wyjścia z „ogólnego szaleństwa”.

Niniejsza antologia przypomina tę na wpół zapomnianą inicjatywę pokojową. W poszczególnych artykułach historycy i teolodzy badają szanse realizacji propozycji wystosowanych przez papieża, zadając pytania o bezpośrednie konsekwencje. Jednocześnie teksty dotyczą kwestii zakresu, w jakim inicjatywa Benedykta XV była później kontynuowana w watykańskiej etyce pokoju.

Der vergessene Sieg
Historia Polski, Historia powszechna,

Der vergessene Sieg. Der Polnisch-Sowjetische Krie(...)

  • Autor:  Stephan Lehnstaedt
  • Tytuł okładkowy: Der vergessene Sieg. Der Polnisch-Sowjetische Krieg 1919-1921 und die Entstehung des modernen Osteuropa
  • Wydawca:  C. H. Beck, München 2019
  • ISBN:  978-3-406-74022-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  217, [4]

Der vergessene Sieg  porusza temat wojny polsko-bolszewickiej z lat 1919-1920 widzianej oczami niemieckiego historyka. Stephan Lehnstaedt ukazuje przebieg walk, w wyniku których powstrzymane zostały imperialne ambicje Rosji. Powstał wówczas kruchy porządek pokojowy w Europie Wschodniej. Ówczesnych napięć nie rozwiązała także II wojna światowa.

Według autora książki kraje Europy Wschodniej do dziś spierają się o historyczne granice i kwestię mniejszości narodowych, włączając w to obecny konflikt na Ukrainie. Zdaniem S. Lehnstaedta konsekwencje wojny 1919-1920 sięgają teraźniejszości, a znajomość jej genezy, przebiegu i wyniku jest istotna dla zrozumienia dzisiejszej Europy Wschodniej.

Vaterlandszeichner
Historia powszechna, Problematyka europejska,

Vaterlandszeichner. Geografen und Grenzen im Zwisc(...)

  • Autor:  Maciej Górny
  • Wydawca:  Fibre, Osnabrück 2019
  • Seria:  „ Einzelveröffentlichungen des Deutschen Historischen Instituts Warschau”, Bd. 39
  • ISBN:  978-3-944870-68-7
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  304

Po zakończeniu I wojny światowej propagowano poglądy o istnieniu terytoriów narodowych, do których należy dostosować granice państwowe. Podczas negocjacji pokojowych w Paryżu w 1919 roku koncepcja ta inspirowała wiele delegacji do prowadzenia sporów na tle etnicznym. Opierano się przy tym na danych spisowych, które zostały przedstawione w postaci map etnograficznych, przygotowanych przez geografów pełniących rolę ekspertów.

Książka  Vaterlandszeichner  jest niemieckim tłumaczeniem publikacji Kreślarze ojczyzn. Geografowie i granice międzywojennej Europy (Warszawa 2017). Autor bada strategie komunikacyjne i argumentacyjne geografów z Europy Środkowo-Wschodniej od początku XX wieku do lat trzydziestych. Maciej Górny analizuje teksty i mapy wybranych polskich, czeskich, serbskich, ukraińskich, węgierskich, rumuńskich i niemieckich geografów, przedstawiając ich twórczość, debaty oraz stosowane przez nich argumentacje.

Lasocki_Polacy w obozach
Historia Polski, Historia powszechna,

Polacy w austriackich obozach barakowych dla uchod(...)

  • Autor:  Zygmunt Lasocki  (1867-1948)
  • Opracowanie naukowe:  Andrzej Aksamitowski,  Henryk Walczak
  • Wydawca:  Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego,  Szczecin 2019
  • ISBN:  978-83-7972-268-6
  • Liczba stron:  460

Problem internowania tysięcy Polaków oraz przedstawicieli innych narodów w obozach na terytorium Austrii w latach 1914-1918 jest rzadko poruszany w polskiej literaturze historycznej. Zygmunt Lasocki, autor książki  Polacy w austriackich obozach barakowych dla uchodźców i internowanych,  jako poseł do parlamentu austriackiego podejmował w okresie I wojny światowej liczne starania o uwolnienie ludzi przetrzymywanych w obozach w okrutnych warunkach. W 1929 roku Lasocki opublikował swoje wspomnienia z lat 1914-1918, w których zamieścił zebrany przez siebie materiał źródłowy na temat Polaków, Rusinów i Żydów nieludzko traktowanych w ramach „opieki rządowej” w Austrii i na Węgrzech.

Obecna edycja  wspomnień Zygmunta Lasockiego przygotowana przez historyków z Uniwersytetu Szczecińskiego została wzbogacona o wiadomości zawarte w Tekach Lasockiego, przechowywanych w Bibliotece PAN i PAU w Krakowie, a także o liczne załączniki i przypisy poszerzające kontekst informacji i przemyśleń zawartych w tekście wspomnień.

Emigracja polityczna
Historia Polski, Historia powszechna,

Z dziejów polskiej emigracji politycznej po 1939 (...)

  • Redaktor:  Patryk  Pleskot
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa  2019
  • ISBN:  978-83-8098-623-7
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  461, [1]

Zbiór tekstów dotyczących polskiej emigracji od wybuchu II wojny światowej do epoki „Solidarności”. Publikacja nie stanowi monografii postawionego zagadnienia, ale odzwierciedla rozmaite zainteresowania naukowe autorów. W artykułach pojawiają się zarówno portrety zbiorowe, jak i indywidualne polskich emigrantów.

Autorzy tekstów omawiają m.in. działalność różnych polskich organizacji powstałych poza granicami kraju po 1939 roku. Część książki poświęcono zagadnieniom kulturalnym, a także niektórym mniej znanym działaczom emigracyjnym. Całość wieńczy rozdział traktujący o polityce rządu Margaret Thatcher wobec polskich emigrantów w okresie stanu wojennego.