Browsing Category

Historia powszechna

Back channel
Historia powszechna, Stosunki międzynarodowe,

The Back Channel. A memoir of American diplomacy a(...)

  • Autor:  William  J.  Burns
  • Wydawca:  Random  House,  New  York  2019
  • ISBN:  978-0-525-50886-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  501, [2] s., [8] s. tablic

William Joseph Burns, wybitny amerykański dyplomata, w ciągu prawie czterech dekad odgrywał kluczową rolę w najważniejszych epizodach dyplomatycznych USA, od bezkrwawego końca zimnej wojny po stosunki z Putinowską Rosją.

W książce The Back Channel  William J. Burns wspomina najważniejsze momenty swojej kariery dyplomatycznej, czerpiąc ze zbioru niedawno odtajnionych depesz i notatek. Opowiadając o życiu spędzonym w służbie amerykańskich interesów za granicą, autor szkicuje kontury skutecznego amerykańskiego przywództwa w świecie oraz przypomina o znaczącej roli dyplomacji w stosunkach międzynarodowych.

W cieniu Norymbergi
Historia Niemiec, Historia powszechna,

W cieniu Norymbergi. Transnarodowe ściganie zbrod(...)

  • Redakcja:  Robert  Traba,  Katarzyna  Woniak,  Enrico  Heitzer,  Günter  Morsch
  • Wydawca:  Instytut  Studiów  Politycznych  PAN,  Warszawa;  Centrum  Badań  Historycznych  PAN,  Berlin  2019
  • Seria:  „Publikacje Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie”,  t. 6
  • ISBN:  978-83-65972-73-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  429, [1]

Rok po ogłoszeniu wyroków w Norymberdze, w ratuszu berlińskiej dzielnicy Pankow miał miejsce proces wytoczony przez sowiecki trybunał wojskowy 16 niemieckim zbrodniarzom z obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen (tzw. Proces Berliński, 23.10-1.11.1947). Nawiązując do tamtych wydarzeń, w 2016 r. Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie we współpracy z Muzeum Pamięci Sachsenhausen zorganizowało międzynarodową konferencję naukową „W cieniu Norymbergi. Transnarodowe ściganie zbrodni nazistowskich”.

Pokłosiem konferencji jest książka W cieniu Norymbergi  ukazująca różnorodny kontekst ścigania zbrodni nazistowskich w pierwszych latach po wojnie w Polsce i w Niemczech. Dzięki połączeniu perspektywy badaczy z Polski, Niemiec i innych krajów uzyskano szerokie, ponadnarodowe spojrzenie na problematykę ścigania zbrodni nazistowskich z perspektywy prawniczej, politycznej oraz psychologiczno-antropologicznej.

Kiwerska_Ucieczki
Historia Niemiec, Historia Polski, Historia powszechna, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Przez Budapeszt, Pragę i Warszawę na Zachód. Uc(...)

  • Autor:  Jadwiga  Kiwerska
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2020
  • Seria:  „Prace  Instytutu  Zachodniego”,  nr 97
  • ISBN:  978-83-66412-02-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  106, [20]

Latem 1989 roku Niemiecką Republikę Demokratyczną ogarnęła fala ucieczek. Tysiące mieszkańców Niemiec Wschodnich próbowało przedostać się na Zachód, wybierając drogę poprzez placówki dyplomatyczne RFN znajdujące się w trzech państwach bloku komunistycznego.

Publikacja  Przez Budapeszt, Pragę i Warszawę na Zachód  ukazuje przyczyny masowych ucieczek obywateli NRD oraz opisuje ich okrężną drogę ku wolności. Autorka książki przedstawia podobieństwa i różnice w traktowaniu problemu uchodźców z Niemiec Wschodnich przez władze Węgier, Czechosłowacji i Polski. J. Kiwerska podkreśla też wielkie zaangażowanie obywateli tych trzech państw w pomoc ponad 120 tysiącom uciekinierów z NRD.

Książka została wydana również w wersji niemieckiej pt. Über Budapest, Prag und Warschau in den Westen. Die Flucht von DDR-Bürgern im Jahre 1989  (Instytut Zachodni, Poznań 2020).

Historia wizualna
Historia Niemiec, Historia powszechna,

Historia wizualna. Obrazy w dyskusjach niemieckich(...)

  • Redakcja naukowa:  Magdalena  Saryusz-Wolska
  • Wydawca:  Niemiecki  Instytut  Historyczny,  Wydawnictwo  Naukowe  Scholar,  Warszawa  2020
  • Seria:  „Klio  w  Niemczech”,  t. 25
  • ISBN:  978-83-65390-56-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  411,  [1]

W jaki sposób dostępność źródeł wizualnych wpływa na pracę historyków? Jakie możliwości otwierają przed nimi fotografie, filmy, archiwa cyfrowe? Czy obrazy mają wpływ na narracje historyczne?

Antologia Historia wizualna  przedstawia teksty 10 przedstawicieli różnych pokoleń niemieckiej historiografii, którzy próbują znaleźć odpowiedź na powyższe pytania. Przyglądając się wykorzystywaniu obrazów w pracy historyków, autorzy poszczególnych rozdziałów wskazują na potencjał historii wizualnej i związane z nią zagrożenia.

Leonhard_Versailles
Historia powszechna, Stosunki międzynarodowe,

Der überforderte Frieden. Versailles und die Welt(...)

  • Autor:  Jörn  Leonhard
  • Wydawca:  C. H. Beck,  München  2019
  • ISBN:  978-3-406-72506-7
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  1531

Wiosną 1919 roku do Paryża przybyli dyplomaci i mężowie stanu z całego świata, aby zakończyć toczącą się od kilku lat I wojnę światową. Prowadzenie rokowań było jednak niezmiernie trudnym zadaniem wobec sprzecznych oczekiwań różnych stron.

W książce Der überforderte Frieden  Jörn Leonhard ukazuje, jak w latach 1918-1923 świat walczył o nowy porządek pokojowy. Odbywało się to pośród wstrząsów i niepowodzeń, rewolucji i zaciętych bitew. Niemiecki historyk nie ukrywa, że sposób, w jaki zakończyła się I wojna światowa, doprowadził do wielu rozczarowań i licznych konfliktów, które ukształtowały dalsze dzieje Europy i świata.

Finnland 1944
Historia powszechna, Książki,

Finnland 1944. Zwischen Hitlers Deutschland und St(...)

  • Autor:  Henrik  Meinander
  • Wydawca:  Scoventa,  Bad Vilbel  2019
  • ISBN:  978-3-942073-49-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  413, [1]

Podczas II wojny światowej Finlandia znajdowała się w szczególnie trudnym położeniu. Państwo graniczące od wschodu z ZSRR, będące obiektem ataku Armii Czerwonej, nie miało możliwości dokonywania dobrych wyborów.

Henrik Meinander w swojej książce podąża chronologicznie za przebiegiem wydarzeń w Finlandii w 1944 roku. Fiński historyk przedstawia fakty z wybranego roku wojny, ukazując je z różnej perspektywy historiograficznej. Autor omawia udział Finów w walkach z ZSRR, a później z Niemcami, nie zapomina też o ludności cywilnej. Opisując trudne życie codzienne w kraju będącym w stanie wojny, Meinander naświetla m.in. kwestię ewakuacji ponad 35 tysięcy fińskich dzieci do Szwecji i problemy, z jakimi musiały się zmierzyć.

1918_Sympozjum_miękka
Historia Polski, Historia powszechna,

1918 – Das letzte Kriegsjahr. Symposium 9.No(...)

  • Redakcja:  Heeresgeschichtliches  Museum  Wien
  • Wydawca:  Republik Österreich – Bundesminister für Landesverteidigung,  Wiedeń  2019
  • Seria:  „Acta Austro-Polonica”,  Bd. 11
  • ISBN:  978-3-902551-89-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  287

Publikacja 1918 – Das letzte Kriegsjahr  prezentuje artykuły napisane na podstawie referatów wygłoszonych podczas sympozjum o tej samej nazwie w listopadzie 2018 r. w  wiedeńskim Heeresgeschichtliches  Museum. Autorzy wystąpień skupili się na wybranych postaciach i wydarzeniach ostatniego roku I wojny światowej w Europie Środkowo-Wschodniej.

W sympozjum uczestniczyli również polscy badacze, którzy przybliżyli słuchaczom wypadki roku 1918 na ziemiach polskich. Ich wystąpienia także opublikowano w tomie pokonferencyjnym, m. in. Jerzy Gaul w swoim referacie ukazał postać Józefa Piłsudskiego – męża stanu i polityka, a Piotr Kubiak z Instytutu Zachodniego w tekście Der Großpolnische Aufstand 1918 – 1919. Ursachen, Verlauf und Folgen  przedstawił dzieje Powstania Wielkopolskiego.

Baltic Sea history
Historia Polski, Historia powszechna,

Baltic Sea history. New perspectives on the histor(...)

  • Redaktorzy:  Anders Fröjmark,  Jörg Hackmann,  Janet Laidla,  Christian Pletzing
  • Wydawca:  Academia Baltica,  Oeversee  2019
  • ISBN:  978-3-00-063023-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  191

Od upadku żelaznej kurtyny mieszkańcy różnych dawniej rozdzielonych regionów szukają wspólnej tożsamości historycznej. Dotyczy to również terenów nadbałtyckich. Wiele miast leżących wokół Morza Bałtyckiego ma wspólne dziedzictwo hanzeatyckie: gotycką architekturę i elementy kultury. Jednak historia tych ziem zawiera w sobie również sprawy, które dzielą obywateli poszczególnych krajów, np. różnorodność języków czy pamięć o działaniach wojennych i konfliktach.

Publikacja  Baltic Sea history  pokazuje, że historia regionu Morza Bałtyckiego jest czymś więcej niż tylko historią państw narodowych. Wychodząc z różnych punktów widzenia i uwzględniając wieloaspektowość badań, autorzy starają się promować zrozumienie różnych sposobów postrzegania historii w krajach leżących nad Bałtykiem.

Miasto utracone_Konigsberg
Historia Niemiec, Historia powszechna,

Miasto utracone. Młodość w Königsbergu w czasa(...)

  • Autor:  Michael Wieck
  • Tłumaczenie:  Magdalena Leszczyńska
  • Wydawca:  Ośrodek  “Karta”,  Warszawa  2018
  • Seria:  „Świadectwa XX Wiek.  Niemcy”
  • ISBN:  978-83-65979-10-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  332, [4] strony, [20] stron tablic

Wspomnienia urodzonego w 1928 roku w Königsbergu niemieckiego muzyka Michaela Wiecka ukazują dzieciństwo i młodość spędzone pod panowaniem Hitlera i Stalina. Jako pochodzący z rodziny niemiecko-żydowskiej, w czasach narodowego socjalizmu został uznany za Żyda, co niosło za sobą liczne prześladowania i niepewność jutra. Po zajęciu miasta przez Sowietów potraktowano go jak Niemca i uwięziono w obozie internowania Rothenstein.

Wśród krewnych autora były nie tylko ofiary Auschwitz i Teresienstadt, ale również oficerowie Wehrmachtu i współpracownicy Hitlera. Ta sytuacja rodzinna, a także zmysł obserwacyjny i wrażliwość Michaela Wiecka sprawiły, że jego opowieść stanowi wyjątkowe świadectwo o życiu i losach ludzi o różnym pochodzeniu, wyznaniu i statusie społecznym, żyjących w wojennym Königsbergu i powojennym Kaliningradzie.

Benedykt XV_nota pokojowa
Historia powszechna, Książki,

Dès le début. Die Friedensnote Papst Benedikts X(...)

  • Redakcja:  Birgit  Aschmann,  Heinz-Gerhard  Justenhoven
  • Wydawca:  Ferdinand  Schöningh,  Paderborn  2019
  • Seria:  „Veröffentlichungen der Kommission für Zeitgeschichte”,  Reihe C,  „Themen der Kirchlichen Zeitgeschichte”,  Bd. 2
  • ISBN:  978-3-506-70272-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  VI, 378

Trzy lata po rozpoczęciu pierwszej wojny światowej, 1 sierpnia 1917 roku, Benedykt XV opublikował notę pokojową skierowaną do walczących stron. Papież ukazywał w niej wojującym narodom drogę wyjścia z „ogólnego szaleństwa”.

Niniejsza antologia przypomina tę na wpół zapomnianą inicjatywę pokojową. W poszczególnych artykułach historycy i teolodzy badają szanse realizacji propozycji wystosowanych przez papieża, zadając pytania o bezpośrednie konsekwencje. Jednocześnie teksty dotyczą kwestii zakresu, w jakim inicjatywa Benedykta XV była później kontynuowana w watykańskiej etyce pokoju.