Browsing Category

Historia powszechna

Raport_Ekthesi_1
Aktualności, Historia powszechna,

Ekthesī tīs Diakommatikīs Koinovouleutikīs Epi(...)

  • Wydawca:  Voulī tōn Ellīnōn (Parlament Greków), Athīna (Ateny) 2016
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  [358]
  • Forma:  wydruk komputerowy

Sprawa uzyskania reparacji wojennych od Niemiec po II wojnie światowej powraca w różnych krajach, m.in. w Grecji. W parlamencie greckim powstał raport na ten temat, przygotowany przez Wielostronny Komitet Parlamentarny.

Oprócz samego tekstu stworzonego przez greckich parlamentarzystów publikacja zawiera wiele załączonych dokumentów w języku greckim oraz angielskim.

Do raportu wydawca dołączył także wydrukowany skan książki o niemieckiej okupacji w Grecji, której treść jest zapisana równolegle w językach greckim i niemieckim: Ī maurī vivlos tīs katochīs = Schwarzbuch der Besatzung, Athīna = Athen 2012 (ISBN załączonej książki: 978-960-89102-1-8).

Konsulat RP Londyn
Historia Polski, Historia powszechna,

Działalność Konsulatu Generalnego Rzeczypospoli(...)

  • Autor:  Dagmara Grajczak
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej,  Lublin – Warszawa  2019
  • ISBN:  978-83-8098-647-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  247

Dwudziestolecie międzywojenne było czasem spokojnym dla Konsulatu Generalnego RP w Londynie. Zmienił to wybuch II wojny światowej, który przyniósł znaczne poszerzenie wachlarza obowiązków. Podczas wojny, zwłaszcza w latach 1941-1945, Wielka Brytania i Londyn były dla Polaków miejscem szczególnym. Przebywało tam nie tylko wielu obywateli polskich, ale także przedstawiciele władz, w tym premier, wódz naczelny i minister spraw zagranicznych. Mimo obecności władz polskich w Londynie sprawami obywateli polskich, zgodnie z regulacjami prawa międzynarodowego, zajmowała się służba konsularna.

Opieka nad tysiącami polskich uchodźców, organizacja oświaty, pobór do wojska na terenie Wielkiej Brytanii, koordynacja prac i nadzór nad konsulatami honorowymi to tylko niektóre z zadań pełnionych przez pracowników polskiego urzędu. Kwestie te omawia szczegółowo Dagmara Grajczak w publikacji będącej poprawioną wersją rozprawy doktorskiej. Autorka analizuje zasadnicze obszary aktywności konsulatu podczas II wojny światowej zestawione w układzie problemowym. Tekst uzupełniają aneksy przedstawiające m.in. obsady personalne Konsulatu Generalnego RP w Londynie w poszczególnych latach oraz biogramy konsulów generalnych odpowiedzialnych za działanie tej placówki.

Germanisierung1
Historia Polski, Historia powszechna,

Germanisierung im besetzten Ostoberschlesien währ(...)

  • Redaktor:  Hans-Werner Retterath
  • Wydawca:  Waxmann, Münster – New York 2018
  • Seria:  Schriftenreihe des Instituts für Volkskunde der Deutschen des östlichen Europa,  Bd. 20
  • ISBN:  978-3-8309-3828-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron: 307

Publikacja Germanisierung im besetzten Ostoberschlesien während des Zweiten Weltkriegs powstała jako pokłosie konferencji z jesieni 2014 r. Niemieccy uczeni we współpracy z polskimi badaczami zajęli się sytuacją we wschodniej części Górnego Śląska podczas II wojny światowej. Po ogólnym omówieniu kwestii przesiedleń, autorzy tekstów analizują germanizację na płaszczyźnie biopolityki, kontroli ludności, nakładania sankcji oraz zarządzania tożsamością. Skupiają się również na tematyce polskiej prasy podziemnej, miejscach pobytu wypędzonych Polaków, a także kulturze pamięci o przesiedlonych.

Szczególnym odnotowanym w książce przykładem jest Aktion Saybusch – wysiedlenie kilkunastu tysięcy Polaków z Żywiecczyzny do Generalnej Guberni, dokonane przez hitlerowców jesienią 1940 roku, a następnie zasiedlenie Żywca i okolic przez niemieckie rodziny sprowadzone głównie z Galicji Wschodniej i północnej Bukowiny.

Gen_Roman_Szymański
Historia Polski, Historia powszechna,

Generał Roman Szymański. Żołnierz Pierwszej K(...)

  • Autor:  Jerzy Kirszak
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2019
  • ISBN:  978-83-8098-599-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  535, [1] s., CCLXIV s. tablic

Generał brygady Roman Władysław Szymański (1895–1974) w dziejach Wojska Polskiego był jedynym oficerem, który nie tylko przeszedł na froncie przez wszystkie szczeble dowodzenia: od dowódcy drużyny, plutonu i kompanii (podczas I wojny światowej w Legionach Polskich), batalionu (w wojnie z bolszewicką Rosją w 1920 r.), pułku (w kampanii polskiej 1939 r.), po brygadę i zgrupowanie odpowiadające sile dywizji piechoty (w kampanii włoskiej 1944 r.), lecz także pełnił odpowiedzialne funkcje w sztabach i szkolnictwie wojskowym różnych szczebli, czego zwieńczeniem było stanowisko komendanta Wyższej Szkoły Wojennej w Wielkiej Brytanii w latach 1944–1946. Wiele lat po wojnie został na emigracji szefem Sztabu Głównego i zastępcą Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (choć bez wojska) oraz kanclerzem kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari w Londynie. Mimo to postać gen. Romana Szymańskiego znana była dotąd nielicznej grupie historyków.

Książka jest biografią pretekstową, w której autor, prowadząc Czytelnika przez meandry życia bohatera i jego rodziny, chciał ukazać historię walki Polaków o wolną ojczyznę w ciągu niemal siedmiu dekad XX wieku. Publikacja zawiera kilkaset fotografii, skanów dokumentów i zdjęć artefaktów ilustrujących koleje losu jej bohatera, a także przedstawiających towarzyszy broni Szymańskiego oraz osoby, z którymi zetknął się podczas swojego życia.

źródło: materiały wydawcy

Stanisław_Taczak
Historia Polski, Historia powszechna, Książki,

Generał Stanisław Taczak 1874-1960 / Bogusław P(...)

  • Autorzy:  Bogusław Polak,  Michał Polak
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej, Poznań – Warszawa 2019
  • ISBN:  978-83-8098-606-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  350

Album  Generał Stanisław Taczak 1874-1960  przybliża postać pierwszego dowódcy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Autorzy publikacji w rozdziale biograficznym ukazali całe życie urodzonego w wielkopolskim Mieszkowie Stanisława Taczaka: jego edukację i drogę do armii, udział w Powstaniu i wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920, służbę wojskową do 1930 roku, losy podczas II wojny światowej, działalność społeczną oraz wysiłki podejmowane na rzecz zachowania pamięci o Powstaniu Wielkopolskim.

Książka ukazuje także bliskich generała i ich losy oraz przedstawia różne starania o upamiętnienie Stanisława Taczaka, w tym sprowadzenie jego prochów do Poznania w 1988 roku. Część albumowa zawiera wiele niepublikowanych dotąd zdjęć i dokumentów pochodzących ze zbiorów rodzinnych, ponadto zgromadzonych przez muzea, archiwa oraz prywatnych kolekcjonerów.

Paderewski
Historia Polski, Historia powszechna,

Paderewski / Aleksander Laskowski, Sylwia Wachow(...)

  • Autorzy:  Aleksander Laskowski, Sylwia Wachowska
  • Wydawca:  Dom Spotkań z Historią, Warszawa 2018
  • Tłumacz:  Julia Kozakiewicz
  • ISBN:  978-83-66068-02-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  43, [1]

Jednym z wydarzeń obchodów stulecia niepodległości w 2018 roku była przygotowana przez Dom Spotkań z Historią w Warszawie wystawa poświęcona współtwórcy niepodległej Polski – Ignacemu Janowi Paderewskiemu. Ekspozycji towarzyszył drukowany katalog zatytułowany Paderewski.

W publikacji zgromadzono pochodzący z wielu źródeł, bogaty materiał ikonograficzny, dotyczący wielkiego artysty, a zarazem polityka i orędownika niepodległości Polski. Poszczególne zagadnienia oraz fragmenty biografii Paderewskiego i jego najbliższych przedstawiono w krótkich tekstach, zamieszczonych w językach polskim i angielskim. Książka, której przeznaczeniem było towarzyszenie wystawie, stała się samodzielnym albumem, w ciekawy sposób przybliżającym postać wielkiego Polaka.

Wersal
Historia powszechna, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Wersal 1919. Nowa kultura bezpieczeństwa dla Pols(...)

  • Autor:   Grzegorz Kucharczyk
  • Wydawca:  Instytut Zachodni, Poznań 2019
  • ISBN:  978-83-61736-92-9
  • Seria:  Studia Europejskie, nr 21
  • Liczba stron:  209
  • Oprawa:  miękka
  • Format:   14,5 x 20,5 cm

Wielka Wojna, jak do 1939 roku nazywano pierwszą wojnę światową, była konfliktem, który pod względem zasięgu geograficznego, wysiłku militarnego oraz oddziaływania na społeczeństwa i gospodarkę zaangażowanych w nią państw, a przede wszystkim wielomilionową liczbę ofiar przekroczył wszelkie ówczesne wyobrażenia. Oczekiwano zatem, że toczący się w Paryżu od stycznia do czerwca 1919 roku proces pokojowy przyniesie rozstrzygnięcia, które na trwale położą kres dalszym wojnom.

Prezentowana monografia przynosi nowatorskie spojrzenie na kształtowanie się powojennego ładu światowego. Jest to spojrzenie wielostronne – od wilsonowskiego projektu nowej Europy poczynając, poprzez stanowisko wobec niego Brytyjczyków i Niemców, ale też strony japońskiej, aż po bolszewickie wizje środowiska międzynarodowego czy propozycje pokojowe Benedykta XV. Na tym tle wieloaspektowo przedstawione zostały wysiłki zmierzające do odrodzenia się państwa polskiego.

Niezwykle inspirujące są te fragmenty książki, które przedstawiają międzynarodowe reakcje na podpisanie traktatu wersalskiego oraz dalekosiężne skutki wejścia w życie jego postanowień. To w nich autor upatruje genezy narodzin faszyzmu i negatywnych następstw dla stosunków polsko-niemieckich.

Pierwsza niemiecka okupacja
Historia Polski, Historia powszechna, Niemcoznawstwo,

Pierwsza niemiecka okupacja. Królestwo Polskie i (...)

  • Redakcja naukowa:   Grzegorz Kucharczyk
  • Wydawca:  Instytut Historii PAN, Warszawa 2019
  • ISBN:  978-83-65880-58-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  872

Po zakończeniu ofensywy armii niemieckiej i austro-węgierskiej na froncie wschodnim w połowie 1915 roku Rzesza Niemiecka okupowała znaczną część ziem dawnej Rzeczypospolitej. Pod władzą państw centralnych znalazły się wówczas tereny od wschodniej Wielkopolski po Dźwinę i Wołyń, dołączając do wcześniej zajętych ziem zaboru pruskiego i austriackiego.

Polityka stosowana przez niemieckie władze okupacyjne nie była jednolita. Na terenach zajętych podczas walk w 1915 roku mieszkańców traktowano inaczej niż pozostających pod władzą Berlina przed wybuchem I wojny światowej. Celem pracy zbiorowej Pierwsza niemiecka okupacja. Królestwo Polskie i kresy wschodnie pod okupacją mocarstw centralnych 1914-1918 jest m.in. przedstawienie tych różnic. Autorzy tekstów, wykorzystując liczne źródła archiwalne,  przedstawiają trzy sposoby funkcjonowania niemieckiego aparatu okupacyjnego na poszczególnych terenach: żadnych zmian w zaborze pruskim, politykę ustępstw w Warszawskim Generalnym Gubernatorstwie oraz dyktaturę wojskową na kresach wschodnich.

Dokonane porównanie wydarzeń pierwszej i drugiej wojny światowej na ziemiach polskich prowadzi autorów do wniosku, że wymieniona w tytule książki pierwsza okupacja niemiecka nie była totalitaryzmem. Prowadziła jednak do przemian w kulturze i myśli politycznej Niemiec, które miały w przyszłości skutkować totalitaryzmem II wojny.

Instytut J_Piłsudskiego
Historia Polski, Historia powszechna,

„O honor i sztandar, który nas skupia”. Insty(...)

  • Autor:  Krzysztof  Langowski
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2018
  • ISBN:  978-83-8098-422-6
  • Seria:  Monografie, t. 136
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  700, [4] s., [32] s. tablic

W 2013 roku Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce obchodził siedemdziesięciolecie swej działalności. Książka Krzysztofa Langowskiego „O honor i sztandar, który nas skupia”. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce (1943-2013) ukazuje najważniejsze aspekty aktywności Instytutu w tamtym okresie. Prowadzona działalność biblioteczna, archiwalna, wydawnicza, naukowa oraz popularyzatorska skupiała i organizowała środowisko polskiego uchodźstwa w Ameryce.

K. Langowski próbuje określić znaczenie Instytutu w środowisku naukowym oraz u przedstawicieli Polonii amerykańskiej. Zastosowanie kryterium chronologicznego pozwoliło na ukazanie zmian, jakim podlegał Instytut w kolejnych latach. Autor sięgnął również do dziejów poprzednika Instytutu Józefa Piłsudskiego, którym był założony w roku 1923, istniejący do początku II wojny światowej, Instytut Badania Najnowszej Historii Polski w Warszawie.

W książce przypomniano także inne polskie organizacje utworzone w Ameryce w dwudziestym wieku: m.in. Komitet Obrony Narodowej (1912), Złączone Komitety Józefa Piłsudskiego (1925) oraz Komitet Narodowy Amerykanów Polskiego Pochodzenia w Ameryce (1942). Całość publikacji uzupełniają włączone do przypisów biogramy oraz fotografie współpracowników Instytutu Józefa Piłsudskiego, a także aneks zawierający zestaw najważniejszych dokumentów z dziejów Instytutu.

Estonias war Children
Historia powszechna, Książki,

Estonia’s war children: a fractured generati(...)

  • Oprawa:  miękka
  • Autor:  Maddisson, Mai
  • Wydawca:  Brolga Publishing, Melbourne 2017
  • ISBN:  978-1-925367-96-6
  • Liczba stron: 552

Estonia’s war children: a fractured generation porusza mało znaną tematykę losu estońskich dzieci podczas II wojny światowej. Autorka, Mai Maddisson, pochodzi z rodziny uchodźców wojennych z Estonii, która podczas wojny wyemigrowała do Australii. Po wielu latach przepracowanych jako psycholog, Maddisson zebrała opowieści swoich rodaków, którzy jako dzieci podczas wojny trafili w różne miejsca. Niektórych zesłano na Syberię, inni na statkach opuścili Europę, część pozostała w swoim kraju. Każde z tych miejsc miało inny wpływ na życie estońskich dzieci z „podzielonej generacji”.

Książkę wzbogacają unikatowe materiały ilustracyjne pozyskane przez autorkę z prywatnych zbiorów jej rozmówców, podobnie jak i drugą pracę Maddisson: From here began the journey to far off lands. Hats off to Estonian war parents (Melbourne 2017), również dostępną w Bibliotece Instytutu Zachodniego. Obie publikacje, nieobecne w innych polskich książnicach, stanowią rzadkość w bibliotekach europejskich.