Browsing Category

Książki

Wielkopolanie 44
Historia Polski, Książki,

Wielkopolanie ’44. Jak mieszkańcy Wielkopol(...)

  • Autor:  Agnieszka  Cubała
  • Wydawca:  Dom  Wydawniczy  Rebis,  Poznań  2022
  • ISBN:  978-83-8188-547-8
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  421

Podczas II wojny światowej wielu mieszkańców Kraju Warty, którzy zostali wysiedleni lub zmuszeni do ucieczki, przedostało się do stolicy, gdzie włączali się w działalność konspiracyjną, a w 1944 roku stanęli do walki w Godzinie „W”.

Agnieszka Cubała w swojej książce zebrała informacje o Wielkopolanach – uczestnikach powstania warszawskiego (w tym o Edwardzie Serwańskim, po II wojnie światowej związanym z Instytutem Zachodnim). Obszerny aneks publikacji zawiera alfabetycznie uszeregowane krótkie biogramy 1041 mieszkańców Wielkopolski, którzy zaangażowali się w ten narodowy zryw.

Kościoły Żary
Historia Polski, Książki,

Kościoły i ich wyposażenie na terenie miasta or(...)

  • Autorzy:  Anna  Polak,  Paweł  Karp
  • Wydawca:  Muzeum  Pogranicza  Śląsko-Łużyckiego,  Żary  2022
  • ISBN:  978-83-951920-4-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  115

Publikacja wydana przez Muzeum Pogranicza Śląsko-Łużyckiego w Żarach włącza się w nurt badań nad dziedzictwem kulturowym ziem przyłączonych do Polski po 1945 roku. Na potrzeby realizowanego projektu autorzy wykonali badania terenowe, dokumentując obecny stan i straty poniesione w wyposażeniu świątyń na terenie miasta i gminy Żary.

Anna Polak i Paweł Karp pokrótce przybliżają proces włączania Żar i okolic do Polski po II wojnie światowej, a następnie ukazują wybrane obiekty sakralne, począwszy od tych, które utraciły swoje wyposażenie. Odrębne miejsce poświęcono świątyniom obecnie nieistniejącym lub pozostającym w stanie ruiny. Całość wzbogaca obszerny materiał fotograficzny, obejmujący zarówno zdjęcia archiwalne – m. in. ze zbiorów Instytutu Zachodniego –  jak i wykonane współcześnie przez autorów.

Region czy regiony
Historia Polski, Książki,

Region czy regiony? Ziemie Zachodnie i Północne,(...)

  • Redakcja  naukowa:  Wojciech  Kucharski,  Adam  Makowski,  Andrzej  Sakson,  Brygida  Solga,  Grzegorz  Strauchold,  Ryszard  Tomkiewicz
  • Wydawca:  Ośrodek  „Pamięć  i  Przyszłość”,  Wrocław  2022
  • ISBN:  978-83-963893-9-8
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  717, [2]

Ziemie Zachodnie i Północne wiąże wewnętrznie jedno z najbardziej kluczowych wydarzeń dziejowych, jakim była II wojna światowa. W jej wyniku dokonały się znaczące procesy, których następstwa trwają do dzisiaj: zmiana przynależności państwowej tych terenów, niemal całkowita wymiana ludności, zmiana struktury etnicznej i wyznaniowej, a zatem również zmiana języka, kodów kulturowych oraz strategii politycznych. Przerwana została wówczas ciągłość pamięci. Pozostał krajobraz przyrodniczy i kulturowy, dziedzictwo nierzadko sięgające korzeniami średniowiecza, a także, mimo zniszczeń, dość duży potencjał gospodarczy.

Publikacja nie daje ostatecznej odpowiedzi na tytułowe pytanie: Region czy regiony. Jest to raczej próba zmierzenia się z tym zagadnieniem przez 37 autorów reprezentujących różne ośrodki badawcze, w tym Instytut Zachodni. Celem jest dostarczenie różnorodnych danych, także statystycznych, do analizy wskazanego problemu i przedstawienie możliwych odpowiedzi.

Mit Ziem
Historia Polski, Książki,

Mit Ziem Odzyskanych w literaturze. Postkolonialny(...)

  • Autor:  Arkadiusz  Kalin
  • Wydawca:  Akademia  im.  Jakuba  z  Paradyża,  Gorzów  Wielkopolski  2019
  • ISBN:  978-83-65466-84-6
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  628

Praca habilitacyjna Arkadiusza Kalina poświęcona jest problematyce kulturowej mitu politycznego Ziem Odzyskanych i jego reprezentacji w twórczości literackiej. Po II wojnie światowej mit Ziem Odzyskanych stał się oficjalną narracją. W początkach Polski Ludowej ukazywanie w literaturze procesów kolonizacyjnych odnoszących się do Ziem Odzyskanych miało wywierać istotny wpływ na kształtowanie postaw społecznych w państwie.

Wskazany przez autora przykład Ziemi Lubuskiej reprezentuje założenia politycznego mitu Ziem Odzyskanych. Zagospodarowanie terenów leżących w ujściu Warty i w środkowym biegu Odry wymagało wysiłków w celu kolonizacji kulturowej – procesu budowy świadomości polskości tego regionu, co znalazło swoje odzwierciedlenie m. in. w literaturze.

Słupsk
Historia Polski, Książki,

Słupsk i ziemia słupska od średniowiecza do wsp(...)

  • Redakcja:  Wojciech  Skóra,  Agnieszka  Teterycz-Puzio
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Naukowe  Akademii  Pomorskiej  w  Słupsku,  Słupsk  2021
  • ISBN:  978-83-7467-343-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  473

Słupsk (Stolp) z 1944 r. i Słupsk obecny to dwa całkowicie odmienne miasta. Wymiana ludności objęła niemal 100%, zaś przekształcenia urbanistyczne nieodwracalnie zmieniły charakter miejscowości.

W  monografii  Słupsk i ziemia słupska  – na okładce której zamieszczono czarno-białe zdjęcie ze zbiorów Instytutu Zachodniego – w 20 tekstach poruszono zróżnicowane tematy poświęcone ziemi słupskiej od średniowiecza do współczesności. Szczególnie uwypuklone zostały powojenne losy miasta i powiatu. Zebrane artykuły są próbą utrwalenia przeszłości w czasach dynamicznych przemian, odzwierciedlając stan badań nad przeszłością regionu.

Niemiecki zbrodniarz
Historia Polski, Książki,

Niemiecki zbrodniarz przed polskim sądem. Krakows(...)

  • Autor:  Joanna  Lubecka
  • Wydawca:  Ośrodek  Myśli  Politycznej ; Instytut  Pamięci  Narodowej,  Kraków  2021
  • Seria:  „Studia i Analizy”,  t. 37
  • ISBN:  978-83-66112-46-9 ; 978-83-8229-303-6
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  392

Joanna Lubecka przedstawia krakowskie procesy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym, w których po II wojnie światowej sądzono niemieckich zbrodniarzy wojennych. Autorka ukazuje atmosferę panującą  wokół procesów oraz dylematy prawne, z którymi konfrontowani byli polscy prawnicy.

Publikacja przybliża także sylwetki niemieckich oskarżonych oraz kładzie nacisk na zasługi polskich prawników w kwestii uznania działań okupantów za konsekwentnie realizowany plan eksterminacji narodu polskiego.

Wywiad II RP
Historia Polski, Książki,

Wywiad i kontrwywiad II Rzeczpospolitej w walce o (...)

  • Redakcja  naukowa:  Michał  Polak
  • Wydawca:  Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego; Centralny Ośrodek Szkolenia i Edukacji im. gen. dyw. Stefana Roweckiego „Grota”,  Warszawa, Wiązowna  2021
  • ISBN:  978-83-956907-8-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  342

Publikacja ukazuje, w jak niesprzyjających uwarunkowaniach zewnętrznych i wewnętrznych działały nowo powstałe polskie służby wywiadowcze i kontrwywiadowcze oraz formacje graniczne. Źródłem największych trudności były poważne problemy organizacyjno-kadrowe i mocno niestabilna sytuacja polityczna, kształtowana w dużej mierze przez wydarzenia wojny polsko-bolszewickiej.

Autorzy tekstów omawiają szeroki wachlarz zagadnień i tematów: rozwój struktur terenowych polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego, początki funkcjonowania służby kontrwywiadowczej i informacyjnej pierwszych formacji granicznych II RP, wywiadowcze przygotowanie ówczesnych operacji  Wojska Polskiego oraz działania Wywiadu Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce. W kilku rozdziałach badacze poruszają wątki biograficzne – przedstawiona została m. in. działalność w służbie wywiadu i kontrwywiadu podpułkowników Maksymiliana Ciężkiego i Edmunda Charaszkiewicza, byłych powstańców wielkopolskich.

Rok 1919
Historia Polski, Książki,

Rok 1919 na Górnym Śląsku. Czas eskalacji konfl(...)

  • Redakcja:  Krzysztof  Gwóźdź,  Sebastian  Rosenbaum
  • Wydawca:  Muzeum  w  Tarnowskich  Górach,  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa – Katowice, Tarnowskie  Góry  2021
  • ISBN:  978-83-948771-9-4 ; 978-83-8229-344-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  447

Na tom pokonferencyjny  Rok 1919 na Górnym Śląsku  składa się 18 tekstów zawierających m. in. próby syntezy sytuacji politycznej, społecznej i gospodarczej w regionie. Autorzy artykułów, czynni w rozmaitych instytucjach województw śląskiego i opolskiego – muzeach, archiwach, uniwersytetach, Instytucie Śląskim i Instytucie Pamięci Narodowej – ukazują też wydarzenia w perspektywie lokalnej oraz w odniesieniu do wybranych problemów, m. in. szkolnictwa, spraw kościelnych i funkcjonowania granicy. Całość zamyka prezentacja ikonografii i artefaktów dotyczących roku 1919, znajdujących się w Muzeum Czynu Powstańczego w Górze św. Anny.

Cancel Culture
Aktualności, Książki,

Cancel culture. Demokratie in Gefahr

  • Autor:  Kolja  Zydatiss
  • Wydawca:  Solibro  Verlag,  Münster  2021
  • Seria:  „Klarschiff”,  Bd. 17
  • ISBN:  978-3-96079-086-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  175

Kolja Zydatiss ukazuje genezę zjawiska cancel culture. Autor książki przedstawia różnorodność stosowanych metod zastraszania, a także ogrom osób, organizacji i dziedzin życia, których ten problem dotyka. Publicysta i psycholog pokazuje, w jaki sposób wykluczenie lub wyciszanie kontrowersyjnych, choć prawnie dopuszczalnych wypowiedzi, przyczynia się w Niemczech do powstawania atmosfery strachu.

Zdaniem autora kultura anulowania (unieważniania) ogranicza wolność wypowiedzi i zachęca do nietolerancji. Zydatiss opowiada się za powrotem do swobodnego przepływu idei i argumentów, uznając go za fundament demokratycznego społeczeństwa.

Żołnierze zapomniani
Historia Polski, Książki,

Żołnierze zapomniani. Wojsko Ochotnicze Ziem Zac(...)

  • Autor:  Bolesław  Rejer-Tarłowski
  • Wydawca:  Agencja  Wydawnicza „Torpress”,  Poznań  2021
  • ISBN:  978-83-960689-0-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  346

Bolesław Rejer-Tarłowski odtwarza historię powstania i działalności wielkopolskiej konspiracyjnej organizacji wojskowej, utworzonej 8 grudnia 1939 r. po zjednoczeniu pięciu organizacji  działających wcześniej w Poznaniu.

Autor, oficer Września 1939, po ucieczce z transportu jenieckiego podjął działalność konspiracyjną, stając się jednym z pięciu założycieli Wojska Ochotniczego Ziem Zachodnich. Po latach Rejer-Tarłowski sięga nie tylko do własnych wspomnień, ale także do relacji swoich współtowarzyszy oraz do niemieckich dokumentów sądowych. Uczestnik tamtych wydarzeń przypomina różne formy działania członków organizacji liczącej ponad 1500 konspiratorów oraz ukazuje ich dalsze losy: aresztowania, wyroki, egzekucje, przywracając pamięć o tych, którzy zginęli za Ojczyznę.

Nowsze
Starsze