Browsing Category

Książki

Kaszebe
Historia Polski, Książki,

Kaszëbë / Tomasz Słomczyński

  • Autor:  Tomasz  Słomczyński
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Czarne,  Wołowiec  2021
  • Seria:  „Sulina”
  • ISBN:  978-83-8191-276-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  443, [5]

Kaszuby są regionem wyjątkowym, świadomym swej odmienności i mocno zanurzonym w historii. Powtarzane jest tu przez kolejne pokolenia: ni ma Kaszëb bez Pòlonii, a bez Kaszëb Pòlsczi, co brzmi jak pochwała jedności, a zarazem podkreśla odrębność.

Tomasz Słomczyński, który od lat przemierza Pomorze, ukazuje lokalne historie zbierane podczas swoich wędrówek. Spotkania autora z miejscowymi i przyjezdnymi stają się punktem wyjścia do opowieści o złożonej tożsamości Kaszubów, ich burzliwej przeszłości i aktualnych problemach.

Powstania śląskie
Historia Polski, Książki,

Powstania śląskie i plebiscyt górnośląski w p(...)

  • Redakcja:  Maciej  Fic,  Mirosław  Węcki
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Katowice – Warszawa 2020
  • ISBN:  978-83-8229-043-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  207

Powstania śląskie i plebiscyt, niezwykle ważne w tradycji górnośląskiej, były i nadal są wspominane w literaturze i sztuce. Jak wygląda obraz tych wydarzeń prezentowany w przestrzeni publicznej? Czy skłania się w kierunku historii, czy mitu?

Na te pytania próbują odpowiedzieć autorzy reprezentujący różne dyscypliny naukowe: historię, literaturoznawstwo, nauki o kulturze i religii, nauki teologiczne oraz sztuki muzyczne. Badacze ukazują obraz powstań śląskich i plebiscytu górnośląskiego w literaturze, muzyce, kinematografii oraz dawnej prasie.

Wielojęzyczność
Aktualności, Historia Polski, Książki,

Wielojęzyczność w przestrzeni publicznej. Ślą(...)

  • Redakcja  naukowa:  Monika  Choroś,  Piotr  Pałys
  • Wydawca:  Instytut  Śląski,  Opole  2020
  • ISBN:  978-83-7126-359-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  299

Problem wielojęzyczności i związanej z nią wielokulturowości stanowi ważny element historii i współczesności wielu regionów, w tym sąsiadujących ze sobą Śląska i Łużyc. Regiony te położone na styku Polski, Niemiec i Czech były pod względem językowym różnie traktowane przez władze państwowe.

Publikacja pod redakcją Moniki Choroś i Piotra Pałysa zawiera kilkanaście artykułów na temat funkcjonowania różnorodnych aspektów wielojęzyczności w przestrzeni publicznej z perspektywy historycznej, socjologicznej, politologicznej i onomastycznej. Autorzy tekstów najwięcej miejsca poświęcają zjawiskom zachodzącym na Górnym Śląsku, Łużycach i Śląsku Cieszyńskim, ale omawiają też nazewnictwo na Podlasiu i dwujęzyczność serbsko-słowacką w Wojwodinie, przypominając, że temat wielojęzyczności jest wciąż aktualny i niezmiernie ważny dla mieszkańców wielu regionów Europy.

Polish Church
Historia Polski, Książki,

The Polish Catholic Church under German occupation(...)

  • Autor:  Jonathan  Huener
  • Wydawca:  Indiana  University  Press,  Bloomington  2021
  • ISBN:  978-0-253-05404-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  XVII, [3], 352, [1]

Jonathan Huener przybliża anglojęzycznemu czytelnikowi losy Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce pod okupacją niemiecką. Amerykański historyk skupia się na prześladowaniach Kościoła w latach 1939-1945 w Kraju Warty, regionie włączonym przez okupanta do Rzeszy.

Na podstawie źródeł zebranych w polskich archiwach państwowych i kościelnych autor ukazuje szeroką gamę prześladowań, które spotykały duchowieństwo i wiernych w Kraju Warty: aresztowania, przetrzymywanie w obozach koncentracyjnych i w więzieniach, egzekucje, zamykanie kościołów, niszczenie i konfiskatę mienia kościelnego oraz ograniczenie publicznego wyrażania wiary. Huener bada też sposoby reakcji polskich katolików na represyjne środki reżimu nazistowskiego.

W publikacji wykorzystano m. in. dokumenty oraz fotografie ze zbiorów archiwalnych Instytutu Zachodniego.

Ostpreussens
Historia Polski, Książki,

Ostpreußens Kriegsbeute. Der Regierungsbezirk Zic(...)

  • Redakcja:  Christhardt  Henschel
  • Wydawca:  Fibre,  Osnabrück  2021
  • Seria:  „Einzelveröffentlichungen des Deutschen Historischen Instituts Warschau”,  42
  • ISBN:  978-3-944870-75-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  416

Po niemieckiej agresji na Polskę w 1939 roku północna część Mazowsza została włączona do prowincji Prusy Wschodnie jako Regierungsbezirk Zichenau. Stolicą rejencji zostało miasteczko Ciechanów, przemianowane na Zichenau. Podobnie jak na innych terenach polskich włączonych do Rzeszy, niemieccy okupanci traktowali ten region jako obszar kolonizacji, pozbawiając zamieszkałą tu ludność polską i żydowską praw obywatelskich.

Publikacja Ostpreußens Kriegsbeute. Der Regierungsbezirk Zichenau 1939–1945  zawiera referaty historyków z Polski, Niemiec i Francji wygłoszone na konferencji w Niemieckim Instytucie Historycznym w maju 2017 roku. Zebrani w Warszawie badacze skupili się na różnych aspektach okupacji niemieckiej na północnym Mazowszu, pytając nie tylko o ideologię, strukturę i charakter reżimu okupacyjnego, ale także o życie codzienne i strategie przetrwania okupowanej ludności wobec różnorodnych form masowej przemocy wobec mieszkańców Regierungsbezirk Zichenau.

Migawki
Historia Polski, Książki,

Migawki z okupowanej Warszawy : 1939

  • Redakcja:  Robert  Spałek
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa  2021
  • Seria:  „Migawki z okupowanej Warszawy”,  t. 1
  • ISBN:  978-83-8229-137-7
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  318 s., [32] s. tablic

Książka Migawki z okupowanej Warszawy : 1939  jest pierwszym z siedmiu tomów serii omawiającej sytuację stolicy w latach okupacji hitlerowskiej.  Publikację otwiera tekst Droga do Września 39 ukazujący Polskę u schyłku lat trzydziestych XX wieku.

Autorzy kolejnych kilkunastu rozdziałów poruszają tematy związane z różnymi aspektami życia społecznego i politycznego w Warszawie w pierwszym roku II wojny światowej: od obrony miasta, przez działalność różnych ugrupowań i organizacji oraz przypomnienie postaci ważnych dla dziejów stolicy, po obraz Warszawy we Wrześniu 1939 w polskim filmie fabularnym.

Centrum_peryferia
Historia Niemiec, Historia Polski, Książki,

Centrum – peryferia – naród. Uwarunkowani(...)

  • Autor:  Aleksandra  Kmak-Pamirska
  • Wydawca:  Wydawnictwa Uniwersytetu  Warszawskiego,  Warszawa  2020
  • ISBN:  978-83-235-4327-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  391

Dolne Łużyce to region postrzegany jako peryferyjny w Niemczech, Podlasie – w Polsce. Te dwa obszary przywołuje w swojej publikacji Aleksandra Kmak-Pamirska, badając tworzenie wizerunku regionów peryferyjnych przez ośrodek centralny. Według autorki wpływ na obraz peryferii w oczach centrum mają uwarunkowania kulturowe, społeczne i polityczne, religijne i językowe, oświatowe i socjalne, a także komunikacyjne, przemysłowe i modernizacyjne.

Na podstawie zebranego bogatego materiału badawczego dotyczącego XIX i początków XX wieku A. Kmak-Pamirska stawia tezę, że wizerunek regionów peryferyjnych tworzony w regionach centralnych nabierał cech narodowych, a proces ten był nakierowany na stworzenie spójnego, jednolitego obrazu państwa w dyskursie ogólnokrajowym, zarówno w przypadku Podlasia, jak i Dolnych Łużyc.

Polityka rynku pracy
Historia Niemiec, Książki,

Polityka rynku pracy w Społecznej Gospodarce Rynk(...)

  • Autorzy:  Michał  Moszyński,  Zenon  Wiśniewski
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Naukowe  Uniwersytetu  Mikołaja  Kopernika,  Toruń  2020
  • ISBN:  978-83-231-4415-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  268

Po II wojnie światowej Niemcy Zachodnie, odchodząc od dużej ingerencji państwa w życie gospodarcze, zwróciły się ku rozwiązaniom liberalnym. Celem wprowadzanej wówczas Społecznej Gospodarki Rynkowej było odtworzenie konkurencyjnych struktur rynku i odrodzenie klasy średniej wspierane przez demokratyzację struktur politycznych, stabilizację cen i utrzymywanie równowagi gospodarczej, przy jednoczesnej ochronie socjalnej najuboższych.

Michał Moszyński i Zenon Wiśniewski w swojej publikacji analizują zmiany polityki rynku pracy w niemieckiej koncepcji Społecznej Gospodarki Rynkowej – ideologicznego rozwinięcia ordoliberalizmu. Autorzy ukazują niemiecki model SGR na tle innych rodzajów kapitalizmu, jego ewolucję i znaczenie w procesie transformacji gospodarki wschodnioniemieckiej po 1990 roku, przejście od koncepcji aktywnej do aktywizującej oraz uzyskane efekty w postaci gospodarczych sukcesów Niemiec w 2. połowie XX i na początku XXI wieku.

Kolpingsarbeit
Historia Niemiec, Książki,

Kolpingsarbeit in der SBZ und DDR 1945-1990

  • Autor:  Petra  Heinicker
  • Wydawca:  Brill,  Ferdinand Schöningh,  Paderborn  2020
  • Seria:  „Veröffentlichungen der Kommission für Zeitgeschichte”,  Reihe B, „Forschungen”, Band 139
  • ISBN:  978-3-506-70286-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  XIV, 390

W połowie XIX wieku katolicki ksiądz Adolph Kolping, wikary w katedrze w Kolonii, założył Koloński Związek Katolickich Czeladników, który stał się zalążkiem działającej do dziś w wielu krajach organizacji Dzieło Kolpinga (Kolpingwerk).

Autorka książki Kolpingsarbeit in der SBZ und DDR 1945-1990  porusza kwestię działalności stowarzyszenia po II wojnie światowej w Niemczech Wschodnich, szukając odpowiedzi na pytanie, jak możliwe było istnienie katolickiej organizacji społecznej w radzieckiej strefie okupacyjnej, a później w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Petra  Heinicker bada, jak warunki istnienia w socjalistycznej dyktaturze wpłynęły na program tamtejszych struktur Dzieła Kolpinga, ich zakres działania oraz utrzymywanie więzi z Kościołem powszechnym.

Szreniawa
Historia Polski, Książki,

Streng verboten. Wielkopolska wieś w latach 1939-(...)

  • Autorzy:  Małgorzata  Pietrzak,  Mariusz  Niestrawski
  • Wydawca:  Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego,  Szreniawa  2020
  • ISBN:  978-83-64119-67-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  193, [1]

Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie w 2020 roku przygotowało wystawę czasową poświęconą dziejom wsi i rolnictwa wielkopolskiego w latach okupacji niemieckiej 1939–1945. Ekspozycja – dostępna obecnie w wersji cyfrowej na stronie Muzeum – ukazuje zmiany zachodzące na całym obszarze Kraju Warty (Reichsgau Wartheland). Dla nazistów Kraj Warty miał być spichlerzem Rzeszy, krainą niemieckich chłopów, społeczności jednolitej rasowo, duchowo i politycznie. Na polskich mieszkańców wsi spadły: terror, represyjne prawo, egzekucje, zsyłki do obozów koncentracyjnych, praca przymusowa, trudne warunki egzystencji i związane z tym choroby, wysiedlenia i przesiedlenia, a przede wszystkim pozbawienie wszelkiej własności nieruchomej i ruchomej.

Liczne fotografie z ekspozycji, w tym również pochodzące ze zbiorów Instytutu Zachodniego, zamieszczono na 140 stronach katalogu wystawy Streng verboten. Wielkopolska wieś w latach 1939-1945. Udostępniony w książce spis eksponatów zebranych na wystawie zawiera wiele nieznanych obiektów ze zbiorów muzealnych, archiwalnych oraz prywatnych. Część tekstowa  autorstwa Małgorzaty Pietrzak i Mariusza Niestrawskiego podsumowuje losy ludności wiejskiej pod rządami nazistów. Publikacja, w zamierzeniu katalog wystawy czasowej, dzięki bogactwu zamieszczonych materiałów stała się obszernym albumem ukazującym dzieje wsi w Kraju Warty podczas II wojny światowej.