Browsing Category

Książki

Fear Management. Foreign threats in the post-war P(...)

Autor: Bruno Kamiński
Wydawca: Peter Lang, Berlin 2019
ISBN: 978-3-631-76341-4
Seria: Geschichte, Erinnerung, Politik, Bd. 25
Oprawa: twarda
Liczba stron: 385

Publikacja Fear Management. Foreign threats in the post-war Polish propaganda. The influence and the reception of the communist media (1944-1956) przedstawia problem propagandowego zarządzania strachem w Polsce do 1956 roku. Komunistyczne media manipulowały informacją, odnosząc się tak do rzeczywistych, jak i sztucznie stymulowanych zagrożeń. Przedstawiano społeczeństwu mających zagrażać Polsce wrogów zewnętrznych, którymi miały być przede wszystkim Niemcy i USA. Retoryka ta wykorzystywana była przez propagandę do legitymizowania władzy powojennego rządu oraz do dyskredytowania dążeń do nawiązywania przez Polskę sojuszy z USA i państwami zachodnimi.

Bruno Kamiński porusza również kwestię społecznej reakcji na próby manipulacji opinią publiczną za pomocą strachu, analizując zmiany nastrojów społecznych wobec ówczesnych kampanii medialnych. Analiza ta pozwala na wyciągnięcie szerszych wniosków odnośnie do efektywności komunikacji między władzami a społeczeństwem w bloku socjalistycznym, a także prowadzi autora do konkluzji, że lęk przed nacjonalizmem i wrogością etniczną rozwinął się w jeden z filarów legitymizujących system komunistyczny.

źródło: Abstrakt; Wstęp

Historia Polski, Książki,

Porządek publiczny i bezpieczeństwo w okupacyjne(...)

Redakcja: Robert Spałek
Wydawca: Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2018
ISBN: 978-83-8098-430-1
Seria: „Warszawa Nie?pokonana”, t. XVII
Oprawa: twarda
Liczba stron: 507, [1]

Instytucje i organizacje działające podczas II wojny światowej w ramach Polskiego Państwa Podziemnego podjęły się ochrony porządku publicznego i bezpieczeństwa ludności Warszawy. Elity państwa konspiracyjnego walczyły o przywracanie mieszkańcom stolicy minimum bezpieczeństwa, nawet jeśli walka ta była ograniczona, często nieskuteczna, a po części iluzoryczna. Instytucje państwa podziemnego zwalczały szpiegostwo, kolaborację i zdradę, ale też przestępczość pospolitą i bandytyzm oraz szmalcownictwo.

Książka Porządek publiczny i bezpieczeństwo w okupacyjnej Warszawie powstała jako plon konferencji naukowej zorganizowanej w 2015 roku przez warszawski Oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Większość wygłoszonych wówczas referatów została obecnie opublikowana w wersji rozszerzonej. Autorzy poszczególnych tekstów omówili wybrane fragmenty aktywności poszczególnych instytucji i organizacji Polskiego Państwa Podziemnego, poczynając od konspiracyjnego sądownictwa, poprzez działania policyjne (Państwowy Korpus Bezpieczeństwa, a także współpraca z funkcjonariuszami policji granatowej), aż po działalność Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (Kedywu), batalionu „Miotła” oraz grupy ekspropriacyjno-likwidacyjnej Andrzeja Popławskiego „Andrzeja Sudeczki”. Zwrócono również uwagę na przestępczość pospolitą żołnierzy AK oraz próby jej zwalczania.

W publikacji znalazły się przyczynki, syntezy oraz studia problemów, podsumowujące dotychczasowe badania, niejednokrotnie łączące je z nowatorskimi ustaleniami i nieznanymi szczegółami. Tom zawiera również teksty o cechach pionierskich, wytyczające nowe kierunki badań. Książka przekazuje interesująco przedstawioną wiedzę dotyczącą wybranego przez autorów zakresu tematyki, skierowaną nie tylko do badaczy, ale również do nauczycieli, studentów, dziennikarzy oraz miłośników historii.

źródło: wstęp do publikacji

Historia Polski, Książki,

Utwory powstańcze / Roman Tadeusz Wilkanowicz

Autor: Wilkanowicz, Roman Tadeusz (1886-1933)
Wybór, opracowanie i wstęp: Kiec, Izolda
Wydawca: Instytut Kultury Popularnej, Poznań 2018
ISBN: 978-83-945698-9-1
Seria: Wielkopolskie mikrohistorie, t. 5
Oprawa: twarda
Liczba stron: 533

Tobie Polsko, ta kropla krwi wrzącej,
Tobie Polsko, tych naszych serc bicie,
Tobie każdy cień myśli gorącej,
Tobie wszystko, na śmierć i na życie!

Powyższe słowa często są przywoływane przy okazji obchodów kolejnych rocznic wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, jednak ich autor, Roman Tadeusz Wilkanowicz (1886-1933), pozostaje wciąż postacią mało znaną. Co więcej niejednokrotnie jest mylony z własnym synem, również Romanem Tadeuszem (1909-1944), który był grafikiem i uczestnikiem konspiracji okupacyjnej w Warszawie.

Przywrócenia pamięci Romana T. Wilkanowicza – powstańca wielkopolskiego, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920, korespondenta wojennego, a zarazem poety, satyryka i dziennikarza – podjęła się Izolda Kiec, która w książce Utwory powstańcze zebrała jego rozproszone teksty. Obok wierszy oraz wspomnień i refleksji z okresu Powstania Wielkopolskiego w publikacji znalazły się również inne utwory patriotyczne, w tym elegie oraz teksty inspirowane postaciami wielkich Polaków. Zebrane utwory poprzedza obszerny rozdział wstępny autorstwa Izoldy Kiec, zatytułowany Bard wielkopolskiej wolności. Wykorzystując liczne odnalezione dokumenty oraz źródła drukowane, autorka wstępu zgłębia kontekst historyczny opublikowanych utworów, aby przywołać zapomniane fragmenty bogatej biografii Romana T. Wilkanowicza.

Książka wydana w serii Wielkopolskie mikrohistorie, okraszona na okładce satyrycznym wizerunkiem Wilkanowicza, przypomina o twórcy, który przedstawiając swoje racje w niepokorny, emocjonalny sposób, dążył do utworzenia wolnej, niepodległej i sprawiedliwej dla wszystkich Polski.

Historia Polski, Książki,

Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników(...)

Autor: Małgorzata Praczyk
Wydawca: Wydawnictwo Instytutu Historii UAM, Poznań 2018
ISBN: 978-83-65663-86-3
Oprawa: miękka
Liczba stron: 403

W ostatnich miesiącach II wojny światowej i w pierwszych powojennych latach przez Ziemie Odzyskane przetaczały się masy ludzi, zwierząt oraz rzeczy. Dynamicznie zmieniało się też środowisko przyrodnicze tych obszarów. Małgorzata Praczyk, autorka publikacji Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników poddała analizie obraz przyrody utrwalony w pamiętnikach przesiedleńców z tego okresu, aby zbadać relacje zachodzące między osadnikami a poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego.

Pamięć ludzi o środowisku dotyczyła przyrody na kolejnych etapach wędrówki osadników: od pozostawionej w dawnym miejscu zamieszkania, poprzez obserwowaną w drodze, po zastaną i zasiedlaną w nowym miejscu. Książka ukazuje pozytywny wpływ środowiska na aktywność ludzi, którzy znaleźli się w tamtej rzeczywistości historycznej. Poszczególne elementy środowiska naturalnego – zwierzęta, miejsca – pomagały osadnikom oswajać się z nową sytuacją, w przeciwieństwie do utrudniającego zadomowienie się zastanego obcego dziedzictwa kulturowego.

Autorka w swoich badaniach dokonała analizy tekstów kilkuset pamiętników powstałych w ciągu półwiecza 1948-1998. Korzystała przy tym m.in. z licznych wspomnień osadników Ziem Odzyskanych spisanych na konkurs ogłoszony przez Instytut Zachodni w 1956 roku. Książkę ilustrują unikatowe zdjęcia pochodzące w większości ze zbiorów Instytutu Zachodniego.

Historia Polski, Książki,

Projekt edukacyjny „Miasto Gdynia w okresie II w(...)

Opracowanie: Wydział Współpracy i Analiz Samorządowych Urzędu Miasta Gdyni
Kierownik projektu: Ryszard Toczek
Wydawca: Urząd Miasta Gdyni, Gdynia 2019
Oprawa: miękka
Liczba stron: T. 1: 764 ; T. 2: 853

Urząd Miasta Gdyni od 2007 roku prowadzi projekt badawczy: „Miasto Gdynia w okresie II wojny światowej”, którego celem jest ustalenie możliwie pełnej informacji o historii miasta podczas II wojny światowej. W ramach projektu kompletowana jest wiedza o losach mieszkańców Gdyni w tym tragicznym okresie: o nalotach, masowych wysiedleniach, mordach, a także osadzaniu w obozach pracy przymusowej, gettach oraz obozach koncentracyjnych. Pracownicy Wydziału Współpracy i Analiz Samorządowych UM Gdyni pod kierunkiem Ryszarda Toczka opracowują listy ofiar wśród żołnierzy oraz ludności cywilnej, w tym przedstawicieli inteligencji rozstrzelanych w Lasach Piaśnickich. Urząd Miasta pozyskał też skany niemieckiego publikatora urzędowego z Gdyni Amtsblatt des Stadtkommissars Gotenhafen z lat 1939-1945. Przygotowano opracowania dotyczące poszczególnych zagadnień. Uzupełniają je wspomnienia znanych Gdynian oraz Księga adresowa Gdyni 1937-1938.

Materiały zebrane przez autorów projektu były sukcesywnie publikowane w Internecie pod adresem www.2wojna.gdynia.pl . W roku 2019 większość z nich została wydana drukiem jako Projekt edukacyjny „Miasto Gdynia w okresie II wojny światowej”. Dwa tomy składające się z 24 zeszytów (w tym jeden zeszyt wieloczęściowy) zawierają wiele stron materiałów źródłowych, m.in. wyżej wymieniony Amtsblatt. Zgromadzone dokumenty są doskonałym źródłem nie tylko dla historyków, ale także dają szeroki dostęp do wiedzy dla mieszkańców miasta i innych osób zainteresowanych historią II wojny światowej, co podkreśla dodane w tytule sformułowanie „projekt edukacyjny”.

Historia Polski, Książki,

Józef Dowbor-Muśnicki 1867-1937 / Rafał Sie(...)

Autorzy: Rafał Sierchuła, Wojciech Jerzy Muszyński
Wydawca: Instytut Pamięci Narodowej, Poznań – Warszawa, 2018
ISBN: 978-83-8098-570-4
Oprawa: twarda
Liczba stron: 255, [1]

Generała Józefa Dowbora-Muśnickiego wspomina się ostatnio najczęściej w kontekście 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Warto jednak przypomnieć, że zanim w styczniu 1919 roku trafił on do Wielkopolski, aby przejąć dowództwo Powstania, tworzył I Korpus Polski podczas I wojny światowej, a wcześniej przez wiele lat służył w armii carskiej. Wychowany w domu w duchu polskości, przez całe swoje życie pozostawał polskim patriotą, który jako żołnierz walczył o niepodległą Polskę. Po przejściu w stan spoczynku generał osiadł na stałe w podpoznańskim Lusowie, gdzie obecnie znajduje się Muzeum Powstańców Wielkopolskich w dużej mierze poświęcone jego osobie.

W albumie Józef Dowbor-Muśnicki 1867-1937 wydanym przez Instytut Pamięci Narodowej autorzy ukazali całe życie generała oraz jego dokonania. Publikacja zawiera ponad 260 zdjęć, w tym wiele dotąd niepublikowanych, przedstawiających koleje losu bohatera książki i jego rodziny. Część albumową poprzedza rozdział biograficzny „Droga życia Józefa Dowbora-Muśnickiego”. R. Sierchuła i W. J. Muszyński przypomnieli w nim m.in. jakże ważny fragment testamentu generała, który podsumowując swoje życie napisał, że: „dołożył wszelkich swych możliwości dla wskrzeszenia Polski w jej byłej chwale i potędze”.

Aktualności, Książki, Niemcoznawstwo,

Przemysł 4.0. Nowa polityka przemysłowa Niemiec (...)

Autorzy: Konrad Popławski, Rafał Bajczuk
Wydawca: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia, Warszawa 2019
ISBN: 978-83-65827-33-3
Oprawa: miękka
Liczba stron: 78

Po czasach produkcji mechanicznej napędzanej siłą pary, produkcji masowej z zastosowaniem energii elektrycznej oraz sterowanej komputerowo zautomatyzowanej linii produkcyjnej, nadchodzi czas czwartej rewolucji przemysłowej, nazwanej Przemysł 4.0 (Industry 4.0). W jednorodnym systemie cyber-fizycznym (CPS – cyber-physical system) następuje integracja ludzi i sterowanych cyfrowo maszyn z Internetem oraz technologiami informacyjnymi. Przepływ informacji ma na celu optymalizację procesów produkcji na różnych jej etapach, co pozwala uzyskiwać przewagę nad konkurencją.

Konrad Popławski i Rafał Bajczuk w publikacji Przemysł 4.0. Nowa polityka przemysłowa Niemiec zastanawiają się, jakie są możliwości i kierunki realizacji założeń czwartej rewolucji przemysłowej w RFN. Autorzy analizują przykładowe przedsięwzięcia podejmowane przez władze niemieckie w celu wspierania krajowego przemysłu, aby umożliwić mu przystosowanie do transformującej się gospodarki globalnej, szczególnie w branży motoryzacyjnej, stoczniowej oraz odnawialnych źródeł energii. Opisane w książce działania pokazują na zwiększanie wpływu rządu federalnego na obszary gospodarki uznawane w Niemczech za strategiczne.

Historia Polski, Książki,

Wartości pamięci. Szkice o ludziach idei w XX wi(...)

Autor: Rogalewska, Ewa
Wydawca: Instytut Pamięci Narodowej, Oddział w Białymstoku, Białystok – Warszawa, 2019
ISBN: 978-83-8098-562-9
Oprawa: twarda
Liczba stron: 335, [1]

Publikacja Wartości pamięci zawiera zbiór esejów z pogranicza
historii społecznej, literaturoznawstwa i antropologii. Autorka przedstawiła w nich wybrane losy osób, które swoje dwudziestowieczne przemiany tożsamości zapisały w literaturze dokumentu osobistego.

Bohaterowie książki reprezentują ludzi XX wieku, których świat wartości oraz wyobrażeń odszedł już w przeszłość. Wszyscy doświadczyli totalitaryzmów – brunatnego bądź czerwonego. Dzięki ich jednostkowej pamięci powstała szersza pamięć zbiorowa. Przekazując swoje indywidualne przeżycia, przekazali również wspomnienia społeczności, do której należeli.

Na podstawie indywidualnych portretów poszczególnych osób autorka publikacji podjęła próbę opisania grup społecznych represjonowanych od II wojny światowej do stanu wojennego, łącząc analizę i interpretację literaturoznawczą z kwerendami archiwalnymi.

źródło: wstęp do publikacji

Historia Polski, Książki,

100 Jahre Polen. Kleine Bilder mit großen Geschic(...)

Koncepcja i tekst: Matthias Kneip, Peter Oliver Loew, Manfred Mack, Julia Röttjer
Wydawca: Deutsches Polen-Institut, Darmstadt 2019
Oprawa: miękka
Liczba stron: 41, [1]

W 2018 roku Deutsches Polen-Institut w Darmstadt przygotował wystawę “100 Jahre Polen. Kleine Bilder mit großen Geschichten”, włączając się w ten sposób w obchody 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę. Na ekspozycji zaprezentowano historię ostatnich stu lat dziejów Polski ukazaną w polskich znaczkach pocztowych.

Wystawie towarzyszyła publikacja książkowa 100 Jahre Polen. Kleine Bilder mit großen Geschichten. Eine Briefmarkenausstellung des Deutschen Polen-Instituts. W kilkunastu krótkich, bogato ilustrowanych tekstach, ukazano wybrane zagadnienia z ostatniego stulecia historii Polski. Jako ilustracje posłużyły polskie znaczki pocztowe, niektóre dobrze nam znane, inne będące filatelistycznym rarytasem.

Historia Polski, Książki,

Tobie, Polsko, na śmierć i na życie! Mogiły po(...)

Oprawa: twarda
Redakcja naukowa: Adam Pleskaczyński
Wydawca: Wojewoda Wielkopolski, Instytut Pamięci Narodowej, Poznań – Warszawa, 2018
ISBN: 978-83-8098-540-7
Liczba stron: 407, [1]

Od wybuchu Powstania Wielkopolskiego minęło już ponad 100 lat. Nie żyje już nikt z uczestników tamtych wydarzeń, dlatego pamięć o nich pozostaje zadaniem dla kolejnych pokoleń. Pomocą może służyć książka Tobie, Polsko, na śmierć i na życie! zawierająca ewidencję grobów wojennych, w których spoczywają powstańcy wielkopolscy polegli w latach 1918-1920, do rozwiązania frontu wielkopolskiego 8 marca 1920 r. Publikacja jest efektem prac nad zgromadzonym materiałem źródłowym, zweryfikowanym w badaniach terenowych. W wyniku prac ujawniono istnienie 568 grobów, w których spoczywa 1197 powstańców.

Informacje o zachowanych mogiłach powstańczych usystematyzowano według 9 okręgów wojskowych w Wielkopolsce, a w ich ramach alfabetycznie według miejscowości, w których zlokalizowane są cmentarze. Dodatkowo zamieszczono informację o powstańcach zmarłych w niewoli i pochowanych w Berlinie. Ewidencji towarzyszą bogato ilustrowane komentarze dotyczące historii obiektów, osób oraz liczne cytaty ze źródeł archiwalnych i prasy. Książkę zamyka wykaz nazwisk odczytanych z inskrypcji nagrobnych, pełniący de facto rolę indeksu.

Twórcy opublikowanej ewidencji grobów powstańców wielkopolskich zdają sobie sprawę, że nie ma ona charakteru ostatecznego. Autorzy sugerują, że praca winna stać się impulsem do dalszych poszukiwań oraz weryfikacji zebranych danych.

Nowsze

Starsze