Browsing Category

Niemcoznawstwo

Armee ohne
Aktualności, Niemcoznawstwo,

Armee ohne Auftrag. Die Bundeswehr und die deutsch(...)

  • Autor:  Wilfried von Bredow
  • Wydawca:  Orell  Füssli  Verlag,  Zürich  2020
  • ISBN:  978-3-280-05728-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  199

Jakie jest miejsce Bundeswehry we współczesnej polityce bezpieczeństwa Niemiec? Nad tym pytaniem pochyla się Wifried von Bredow. Niemiecki politolog zastanawia się, czy armia w RFN ma służyć obronie własnego państwa, czy też stanowić międzynarodową siłę interwencyjną.

Jak stwierdza autor książki Armee ohne Auftrag,  w kwestiach wojskowych Niemcy nadal próbują wykorzystywać wzorce z epoki zimnej wojny do rozwiązywania bieżących wyzwań, balansując między powściągliwością a zdecydowanymi działaniami. Rozwój Bundeswehry utrudniają przy tym cięcia budżetowe, a także brak akceptacji społecznej dla działań zewnętrznych niemieckiej armii wynikający z pamięci o narodowosocjalistycznej przeszłości.

Wifried von Bredow uważa, że w dobie kryzysu demokracji i oddalenia Europy od Ameryki zmiany w armii są konieczne, nawet jeśli w publicznym dyskursie przygłuszają je kwestie walki z pandemią oraz zmianami klimatycznymi na świecie.

NS-Prozesse
Historia Niemiec, Historia powszechna, Niemcoznawstwo,

NS-Prozesse 1945-2015. Eine Bilanz aus juristische(...)

  • Autor:  Karl-Heinz  Keldungs
  • Wydawca:  Edition Virgines,   Düsseldorf  2020 (2. Auflage)
  • ISBN:  978-3-948229-10-8
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  511

Publikacja  NS-Prozesse 1945-2015  przedstawia historię procesów zbrodniarzy nazistowskich z punktu widzenia sędziego. Autor, były przewodniczący sądu w Düsseldorfie, ukazuje różnice w osądzaniu zbrodni przez przez zwycięskie mocarstwa II wojny światowej, przez niemiecką jurysdykcję w RFN i NRD oraz w strefach okupacyjnych w latach 1945-1949, a także przez państwa okupowane przez III Rzeszę w czasie II wojny światowej.

Keldungs zestawia surowe wyroki wydawane w pierwszych procesach z późniejszym usprawiedliwianiem oskarżonych przez sądy niemieckie m. in. młodym wiekiem lub uwikłaniem w system tyranii. Skutkowało to w Niemczech wydawaniem łagodnych wyroków lub nawet uniewinnieniami. Autor podsumowuje, że sądownictwo niemieckie nie umiało poradzić sobie z osądzaniem zbrodni nazistowskich.

A_Merkel
Aktualności, Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Angela Merkel. Die Kanzlerin und ihre Zeit. Biogr(...)

  • Autor:  Ralph  Bollmann
  • Wydawca:  C. H. Beck,  München  2021
  • ISBN:  978-3-406-74111-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  800

Szesnaście lat Angeli Merkel na stanowisku kanclerza Niemiec skłania do podsumowań. Z tej przyczyny powstało wiele różnych publikacji. Jednym z autorów podejmujących temat czterech kadencji niemieckiej polityk jest Ralph Bollmann, historyk i dziennikarz.

Bollmann ukazuje wcześniejsze losy Angeli Merkel, a następnie z krytyczną sympatią opowiada historię jej urzędu kanclerskiego. Był to czas szczególnych wyzwań: od kryzysu finansowego, przez kwestię migracji, po pandemię COVID-19. Książka Angela Merkel. Die Kanzlerin und ihre Zeit. Biografie  przedstawia niezwykłą kobietę, której polityka miała zdecydowany wpływ na całą epokę.

Mniejszość niemiecka
Aktualności, Historia Polski, Niemcoznawstwo,

Mniejszość niemiecka w III Rzeczypospolitej Pols(...)

  • Autor:  Paweł  Popieliński
  • Wydawca:  Instytut  Studiów  Politycznych  PAN,  Warszawa  2020
  • ISBN:  978-83-65972-93-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  514

Jak przebiega integracja mniejszości niemieckiej ze społeczeństwem większościowym w Polsce w ostatnich 30 latach i co na nią wpływa? Odpowiedzi na to pytanie poszukuje socjolog i politolog z Instytutu Studiów Politycznych PAN, autor monografii Mniejszość niemiecka w III Rzeczypospolitej Polskiej .

Paweł Popieliński przedstawia politykę Polski oraz Niemiec wobec mniejszości niemieckiej w państwie polskim. Autor analizuje profil społeczno-demograficzny, działalność kulturalną i oświatową oraz prawa językowe mniejszości niemieckiej w Polsce, ukazując zarazem ewolucję relacji i wzajemnych postaw społecznych mających znaczenie dla procesu integracji.

Entnazifizierungs
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Entnazifizierungsgeschichten. Die Auseinandersetzu(...)

  • Autor:  Hanne  Leßau
  • Wydawca:  Wallstein  Verlag, Göttingen  2020
  • ISBN:  978-3-8353-3514-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  526

Po 1945 roku alianci zażądali od milionów Niemców informacji o ich nazistowskiej przeszłości. Celem denazyfikacji było usunięcie ze stanowisk kierowniczych tych, którzy mogliby utrudniać ustanowienie powojennego porządku demokratycznego.

Niemiecka historyk  Hanne Lessau analizuje tamte próby rozliczenia się z przeszłością, opierając się na bogatych źródłach: aktach, pamiętnikach, notatkach, listach i artykułach prasowych. Autorka ukazuje, w jaki sposób opowiadanie o własnym życiu stało się dla wielu Niemców sposobem na zdystansowanie się od narodowego socjalizmu.

Lider w zadyszce
Aktualności, Niemcoznawstwo, Problematyka europejska,

Lider w zadyszce. Polityka klimatyczna Niemiec

  • Autorzy:  Michał  Kędzierski,  Rafał  Bajczuk
  • Wydawca:  Ośrodek  Studiów  Wschodnich  im.  Marka  Karpia,  Warszawa  2020
  • Współwydane w kierunku przeciwstawnym:The lider is gasping for breth. Germany’s climate policy
  • Seria:  „Raport OSW”
  • ISBN:  978-83-7972-290-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  33, [1], 33, [1]

Przez lata Niemcy, kojarzone na całym świecie z zaawansowaną transformacją ku odnawialnym źródłom energii, pretendowały do roli lidera światowej polityki klimatycznej. Michał Kędzierski i Rafał Bajczuk  zauważają jednak, że w ostatnich latach realizacja ambitnych celów została spowolniona przez brak determinacji we wdrażaniu niezbędnych rozwiązań.

Według autorów publikacji Lider w zadyszce asekuracyjna postawa władz RFN kosztowała Niemcy utratę przewodnictwa w międzynarodowej polityce klimatycznej. Warunkiem niezbędnym do odzyskania pozycji lidera będzie uporanie się z problemami Energiewende i powrót na ścieżkę redukcji emisji zgodnie z przyjętymi wcześniej założeniami.

Skrajna prawica
Aktualności, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Niemcoznawstwo,

Skrajna prawica we współczesnych Niemczech. Uję(...)

  • Autor:  Agata  Kałabunowska
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2021
  • Seria:  „Studium  Niemcoznawcze”,  nr  97
  • ISBN:  978-83-66412-13-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  429

Współczesna niemiecka myśl skrajnie prawicowa tworzy spójną strukturę ideologiczną. Dostrzegalne są w niej powiązania pomiędzy poszczególnymi ideami oraz wynikanie konkretnych propozycji politycznych z przyjętych idei. Autorka książki Skrajna prawica we współczesnych Niemczech. Ujęcie ideologiczne podjęła się systematyzacji wiedzy na temat ekstremizmu prawicowego we współczesnych Niemczech zarówno w systemie administracyjno-prawnym, jak i w obszarze nauk o polityce.

Agata Kałabunowska analizuje programy ideowo-polityczne pięciu wybranych organizacji skrajnie prawicowych, działających w Niemczech w okresie kryzysu migracyjnego (NPD, Die Rechte, Pro Bewegung, Identitäre Bewegung, AfD). Autorka ukazuje ich wizję państwa i społeczeństwa, a także potencjał do aktywizacji szerszych grup społecznych, głównie ze względu na zdolność do przeobrażania wyznawanych przez siebie poglądów w chwytliwe tematy, odpowiadające potrzebom aktualnej dyskusji politycznej.

Zaproponowane ujęcie badawcze pozwoliło na zerwanie z rozpatrywaniem skrajnej prawicy w odniesieniu do politycznego centrum lub do innych skrajności oraz na objęcie w jednym badaniu ugrupowań o odmiennych formach organizacyjnych – zarówno partii, jak i ruchów społecznych.

Sądownictwo
Historia Polski, Niemcoznawstwo,

Sądownictwo niemieckie i jego rola w polityce oku(...)

  • Autor:  Maximilian  Becker
  • Tłumaczenie:  Wieńczysław  Niemirowski
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa  2020
  • ISBN:  978-83-8098-199-7
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  382, [1]

System prawa i sądownictwa w III Rzeszy został ukształtowany w duchu narodowego socjalizmu i „narodowej” filozofii prawa. Niemiecki wymiar sprawiedliwości stał się strukturą nowej rasistowskiej idei „wspólnoty narodowej” oraz instrumentem panowania i ucisku na służbie Hitlera.

Maximilian Becker udowadnia, że taki charakter miało również sądownictwo niemieckie w okupowanej Polsce od końca 1939 roku. Dodatkowo uległo ono radykalizacji wskutek rozporządzeń „wojennego prawa karnego” i zaostrzenia orzecznictwa. Większość ofiar wymiaru sprawiedliwości stanowili Polacy, a zjawiskiem bardzo widocznym było nierówne traktowanie przez sądy Niemców i Polaków.

Autor przedstawia wymiar sprawiedliwości w kontekście historii niemieckiej okupacji. Becker wykazuje, że sądownictwo było ważnym, wręcz nieodzownym elementem niemieckiego panowania na terenach wschodnich podbitych przez III Rzeszę, służącym stabilizacji władzy i germanizacji.

Deutsche Bank
Aktualności, Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Deutsche Bank. The global hausbank 1870-2020

  • Autorzy:  Werner  Plumpe,  Alexander  Nützenadel,  Catherine  R.  Schenk
  • Wydawca:  Bloomsbury,  London  2020
  • ISBN:  978-1-4729-7732-8
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  XVI,  736

W ciągu 150 lat swego istnienia Deutsche Bank budował pozycję jednego z głównych graczy w świecie finansów międzynarodowych. Jednak wydarzenia, które zmieniły oblicze Europy: dwie wojny światowe, powstanie i upadek komunizmu, nie mogły pozostać bez wpływu na działalność Banku, która w latach 1914-1989  ograniczała się głównie do ram krajowych.

Werner Plumpe, Alexander Nützenadel i Catherine R. Schenk w książce poświęconej dziejom Banku przedstawiają środki, jakie bankowcy podejmowali, aby stawić czoła głębokim wstrząsom zachodzącym w Europie i na świecie. Autorzy ukazują też, jak w ostatnich 30 latach Deutsche Bank powracał na rynek europejski i globalny, wytyczając nowe ścieżki w światowym biznesie kapitałowym.

Aufsteiger
Historia Niemiec, Historia powszechna, Niemcoznawstwo, Stosunki międzynarodowe,

Der Aufsteiger. Eine Geschichte Deutschlands von 1(...)

  • Autor:  Edgar  Wolfrum
  • Wydawca:  Klett-Cotta,  Stuttgart 2020
  • ISBN:  978-3-608-98317-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  368

Republika Federalna Niemiec znacznie zmieniła się od zjednoczenia w 1990 roku. Nie tylko zwiększyło się terytorium i wzrosła liczba ludności, ale Niemcy zaczęły być postrzegane przez inne kraje jako państwo o wielkim znaczeniu politycznym w świecie, a przez migrantów jako wymarzony punkt docelowy.

Edgar Wolfrum, historyk i politolog z Uniwersytetu w Heidelbergu, podsumowuje wydarzenia ostatnich 30 lat historii Niemiec. Autor książki Der Aufsteiger  odnotowuje wzrost znaczenia RFN w polityce światowej, ale zauważa również problemy podzielonego społeczeństwa i rozprzestrzeniający się pesymizm. Wolfrum zadaje pytanie, czy RFN jest nadal „udaną demokracją”, oraz ukazuje nowe wyzwania stojące przed państwem niemieckim we współczesnym świecie.