Browsing Category

Niemcoznawstwo

Wer waren
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Wer waren die Nationalsozialisten? / Ulrich Herber(...)

  • Autor:  Ulrich  Herbert
  • Wydawca:  C. H. Beck,  München  2021
  • ISBN:  978-3-406-76898-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  302, [1]

Kim byli narodowi socjaliści? Kto umożliwił powstanie III Rzeszy i kto wspierał ją swoimi działaniami? Ulrich Herbert śledzi specyfikę dyktatury narodowosocjalistycznej i analizuje ważne zagadnienia historii Niemiec w XX wieku, od źródeł nienawiści do Żydów po kariery byłych funkcjonariuszy nazistowskich w Republice Federalnej Niemiec.

Niemiecki historyk zastanawia się, czy to niewielka grupa przestępców pociągnęła za sobą naród niemiecki, czy też ruch faszystowski był wspierany przez szerokie warstwy społeczeństwa. Poszukując odpowiedzi na zadane pytania, Ulrich Herbert wnika głęboko w charakter nazistowskiej dyktatury oraz ukazuje procesy odgraniczania zbrodni reżimu od własnej odpowiedzialności.

Odpowiedzialność_Rosenburg
Historia Niemiec, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Niemcoznawstwo,

Odpowiedzialność państwa za zbrodnie międzynar(...)

  • Redakcja:  Magdalena  Bainczyk,  Agnieszka  Kubiak-Cyrul
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2021
  • Seria:  „Prace Instytutu Zachodniego”,  nr 98
  • ISBN:  978-83-66412-20-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron: 315, [1] s., [12] s. tablic

Publikacja powstała w związku z pokazywaną w Polsce wystawą Rosenburg – Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości RFN w cieniu narodowosocjalistycznej przeszłości. Autorzy poszczególnych rozdziałów piszą o zbrodniach popełnionych przez III Rzeszę oraz o przyczynach i tragicznych skutkach braku ich rozliczenia. Badacze przedstawiają analizy z zakresu historii, historii prawa, ale także prawa międzynarodowego publicznego, prawa cywilnego, karnego i filmoznawstwa, ukazując mało znaną w Polsce historię uwikłania elit Niemiec Zachodnich w brunatną przeszłość, co miało znaczący wpływ na brak rozliczenia zbrodni III Rzeszy.

Książka ukazała się również w wersji angielskiej: State’s responsibility for international crimes. Reflections upon the Rosenburg Exhibition, Stuttgart, Franz Steiner Verlag, 2021.

Die Kanzlerin
Aktualności, Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Die Kanzlerin. Porträt einer Epoche

  • Autor:  Ursula  Weidenfeld
  • Wydawca:  Rowohlt  Verlag,  Berlin  2021
  • ISBN:  978-3-7371-0123-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  347, [1]

Ursula Weidenfeld w publikacji  Die Kanzlerin. Porträt einer Epoche  dokonuje bilansu rządów kanclerz Angeli Merkel. Niemiecka dziennikarka ekonomiczna i komentatorka zadaje pytania o przemiany w Republice Federalnej Niemiec w ostatnich 16 latach.

Czy pragmatyzm Angeli Merkel pomógł zmienić Niemcy? Jakie dziedzictwo pozostawia po sobie pierwsza kobieta-kanclerz RFN? Zdaniem autorki wykracza ono poza teraźniejszość, a jego wpływy będą widoczne w przyszłości.

Armee ohne
Aktualności, Niemcoznawstwo,

Armee ohne Auftrag. Die Bundeswehr und die deutsch(...)

  • Autor:  Wilfried von Bredow
  • Wydawca:  Orell  Füssli  Verlag,  Zürich  2020
  • ISBN:  978-3-280-05728-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  199

Jakie jest miejsce Bundeswehry we współczesnej polityce bezpieczeństwa Niemiec? Nad tym pytaniem pochyla się Wifried von Bredow. Niemiecki politolog zastanawia się, czy armia w RFN ma służyć obronie własnego państwa, czy też stanowić międzynarodową siłę interwencyjną.

Jak stwierdza autor książki Armee ohne Auftrag,  w kwestiach wojskowych Niemcy nadal próbują wykorzystywać wzorce z epoki zimnej wojny do rozwiązywania bieżących wyzwań, balansując między powściągliwością a zdecydowanymi działaniami. Rozwój Bundeswehry utrudniają przy tym cięcia budżetowe, a także brak akceptacji społecznej dla działań zewnętrznych niemieckiej armii wynikający z pamięci o narodowosocjalistycznej przeszłości.

Wifried von Bredow uważa, że w dobie kryzysu demokracji i oddalenia Europy od Ameryki zmiany w armii są konieczne, nawet jeśli w publicznym dyskursie przygłuszają je kwestie walki z pandemią oraz zmianami klimatycznymi na świecie.

NS-Prozesse
Historia Niemiec, Historia powszechna, Niemcoznawstwo,

NS-Prozesse 1945-2015. Eine Bilanz aus juristische(...)

  • Autor:  Karl-Heinz  Keldungs
  • Wydawca:  Edition Virgines,   Düsseldorf  2020 (2. Auflage)
  • ISBN:  978-3-948229-10-8
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  511

Publikacja  NS-Prozesse 1945-2015  przedstawia historię procesów zbrodniarzy nazistowskich z punktu widzenia sędziego. Autor, były przewodniczący sądu w Düsseldorfie, ukazuje różnice w osądzaniu zbrodni przez przez zwycięskie mocarstwa II wojny światowej, przez niemiecką jurysdykcję w RFN i NRD oraz w strefach okupacyjnych w latach 1945-1949, a także przez państwa okupowane przez III Rzeszę w czasie II wojny światowej.

Keldungs zestawia surowe wyroki wydawane w pierwszych procesach z późniejszym usprawiedliwianiem oskarżonych przez sądy niemieckie m. in. młodym wiekiem lub uwikłaniem w system tyranii. Skutkowało to w Niemczech wydawaniem łagodnych wyroków lub nawet uniewinnieniami. Autor podsumowuje, że sądownictwo niemieckie nie umiało poradzić sobie z osądzaniem zbrodni nazistowskich.

A_Merkel
Aktualności, Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Angela Merkel. Die Kanzlerin und ihre Zeit. Biogr(...)

  • Autor:  Ralph  Bollmann
  • Wydawca:  C. H. Beck,  München  2021
  • ISBN:  978-3-406-74111-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  800

Szesnaście lat Angeli Merkel na stanowisku kanclerza Niemiec skłania do podsumowań. Z tej przyczyny powstało wiele różnych publikacji. Jednym z autorów podejmujących temat czterech kadencji niemieckiej polityk jest Ralph Bollmann, historyk i dziennikarz.

Bollmann ukazuje wcześniejsze losy Angeli Merkel, a następnie z krytyczną sympatią opowiada historię jej urzędu kanclerskiego. Był to czas szczególnych wyzwań: od kryzysu finansowego, przez kwestię migracji, po pandemię COVID-19. Książka Angela Merkel. Die Kanzlerin und ihre Zeit. Biografie  przedstawia niezwykłą kobietę, której polityka miała zdecydowany wpływ na całą epokę.

Mniejszość niemiecka
Aktualności, Historia Polski, Niemcoznawstwo,

Mniejszość niemiecka w III Rzeczypospolitej Pols(...)

  • Autor:  Paweł  Popieliński
  • Wydawca:  Instytut  Studiów  Politycznych  PAN,  Warszawa  2020
  • ISBN:  978-83-65972-93-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  514

Jak przebiega integracja mniejszości niemieckiej ze społeczeństwem większościowym w Polsce w ostatnich 30 latach i co na nią wpływa? Odpowiedzi na to pytanie poszukuje socjolog i politolog z Instytutu Studiów Politycznych PAN, autor monografii Mniejszość niemiecka w III Rzeczypospolitej Polskiej .

Paweł Popieliński przedstawia politykę Polski oraz Niemiec wobec mniejszości niemieckiej w państwie polskim. Autor analizuje profil społeczno-demograficzny, działalność kulturalną i oświatową oraz prawa językowe mniejszości niemieckiej w Polsce, ukazując zarazem ewolucję relacji i wzajemnych postaw społecznych mających znaczenie dla procesu integracji.

Entnazifizierungs
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Entnazifizierungsgeschichten. Die Auseinandersetzu(...)

  • Autor:  Hanne  Leßau
  • Wydawca:  Wallstein  Verlag, Göttingen  2020
  • ISBN:  978-3-8353-3514-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  526

Po 1945 roku alianci zażądali od milionów Niemców informacji o ich nazistowskiej przeszłości. Celem denazyfikacji było usunięcie ze stanowisk kierowniczych tych, którzy mogliby utrudniać ustanowienie powojennego porządku demokratycznego.

Niemiecka historyk  Hanne Lessau analizuje tamte próby rozliczenia się z przeszłością, opierając się na bogatych źródłach: aktach, pamiętnikach, notatkach, listach i artykułach prasowych. Autorka ukazuje, w jaki sposób opowiadanie o własnym życiu stało się dla wielu Niemców sposobem na zdystansowanie się od narodowego socjalizmu.

Lider w zadyszce
Aktualności, Niemcoznawstwo, Problematyka europejska,

Lider w zadyszce. Polityka klimatyczna Niemiec

  • Autorzy:  Michał  Kędzierski,  Rafał  Bajczuk
  • Wydawca:  Ośrodek  Studiów  Wschodnich  im.  Marka  Karpia,  Warszawa  2020
  • Współwydane w kierunku przeciwstawnym:The lider is gasping for breth. Germany’s climate policy
  • Seria:  „Raport OSW”
  • ISBN:  978-83-7972-290-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  33, [1], 33, [1]

Przez lata Niemcy, kojarzone na całym świecie z zaawansowaną transformacją ku odnawialnym źródłom energii, pretendowały do roli lidera światowej polityki klimatycznej. Michał Kędzierski i Rafał Bajczuk  zauważają jednak, że w ostatnich latach realizacja ambitnych celów została spowolniona przez brak determinacji we wdrażaniu niezbędnych rozwiązań.

Według autorów publikacji Lider w zadyszce asekuracyjna postawa władz RFN kosztowała Niemcy utratę przewodnictwa w międzynarodowej polityce klimatycznej. Warunkiem niezbędnym do odzyskania pozycji lidera będzie uporanie się z problemami Energiewende i powrót na ścieżkę redukcji emisji zgodnie z przyjętymi wcześniej założeniami.

Skrajna prawica
Aktualności, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Niemcoznawstwo,

Skrajna prawica we współczesnych Niemczech. Uję(...)

  • Autor:  Agata  Kałabunowska
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2021
  • Seria:  „Studium  Niemcoznawcze”,  nr  97
  • ISBN:  978-83-66412-13-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  429

Współczesna niemiecka myśl skrajnie prawicowa tworzy spójną strukturę ideologiczną. Dostrzegalne są w niej powiązania pomiędzy poszczególnymi ideami oraz wynikanie konkretnych propozycji politycznych z przyjętych idei. Autorka książki Skrajna prawica we współczesnych Niemczech. Ujęcie ideologiczne podjęła się systematyzacji wiedzy na temat ekstremizmu prawicowego we współczesnych Niemczech zarówno w systemie administracyjno-prawnym, jak i w obszarze nauk o polityce.

Agata Kałabunowska analizuje programy ideowo-polityczne pięciu wybranych organizacji skrajnie prawicowych, działających w Niemczech w okresie kryzysu migracyjnego (NPD, Die Rechte, Pro Bewegung, Identitäre Bewegung, AfD). Autorka ukazuje ich wizję państwa i społeczeństwa, a także potencjał do aktywizacji szerszych grup społecznych, głównie ze względu na zdolność do przeobrażania wyznawanych przez siebie poglądów w chwytliwe tematy, odpowiadające potrzebom aktualnej dyskusji politycznej.

Zaproponowane ujęcie badawcze pozwoliło na zerwanie z rozpatrywaniem skrajnej prawicy w odniesieniu do politycznego centrum lub do innych skrajności oraz na objęcie w jednym badaniu ugrupowań o odmiennych formach organizacyjnych – zarówno partii, jak i ruchów społecznych.