Browsing Tag

Europa środkowo-wschodnia

Aust Erinnerungs
Historia Niemiec, Historia Polski, Historia powszechna,

Erinnerungsverantwortung. Deutschlands Vernichtung(...)

  • Autor:  Martin  Aust
  • Wydawca:  Bundeszentrale  für  politische  Bildung,  Bonn  2021
  • Seria:  „Schriftenreihe  der  Bundeszentrale  für  Politische  Bildung”,  Bd. 10658
  • ISBN:  978-3-7425-0658-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  219 s.,  [3] s. tablic

Niemcy zaatakowały Polskę 1 września 1939 roku, a Związek Radziecki 22 czerwca 1941 roku. Według Martina Austa te dwie daty wyznaczają początek i nasilenie niemieckiej wojny na wyniszczenie w Europie Wschodniej.

W jaki sposób i na jakich ideologicznych podstawach dokonała się radykalizacja narodowosocjalistyczna w Niemczech? Jakie są korzenie przemocy niemieckiej na wschodzie? Jak kształtowały się wspomnienia o tragicznych wydarzeniach wojny? Szukając odpowiedzi na te pytania, historyk oddaje głos m. in. niemieckim krytykom wojny eksterminacyjnej oraz ludziom z krajów okupowanych. Martin Aust podkreśla też kwestię odpowiedzialności Niemiec za pamięć o zbrodniach dokonanych w Polsce, Białorusi, Ukrainie i Rosji i komentuje nowe wyzwania współczesnej kultury pamięci.

1989 Jesień
Historia Polski, Historia powszechna,

1989. Jesień Narodów

  • Autorzy:  Adam  Burakowski,  Aleksander  Gubrynowicz,  Paweł  Ukielski
  • Wydawca:  Państwowy  Instytut  Wydawniczy,  Warszawa  2021
  • ISBN:  978-83-8196-327-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  695 s., [40] s. tablic

W 1989 roku na oczach zdumionego świata zawalił się system komunistyczny. Od rozpoczęcia rokowań Okrągłego Stołu w Polsce w lutym 1989 r. Europa Środkowo-Wschodnia przeszła przez burzliwy proces wyzwalania się spod reżimu komunistycznego.

Główne wydarzenia analizowane przez autorów książki miały miejsce jesienią 1989 r. Uczestniczyły w nich narody wybijające się na niepodległość po latach zniewolenia. Rozważania dotyczące każdego z omawianych państw: Polski, Czechosłowacji, Węgier, Bułgarii, Rumunii i NRD – zostały podzielone na trzy części, prezentujące ostatnie lata komunizmu, bezpośredni proces upadku reżimu oraz efekty tego procesu z perspektywy 30 lat.

Regionsmacher
Historia powszechna, Problematyka europejska,

Regionsmacher in Ostmitteleuropa

  • Redakcja:  Maria  Cieśla,  Sabine  Jagodzinski,  Aleksandra  Kmak-Pamirska,  Zdeněk  Nebřenský,  Miloš  Řeznik
  • Wydawca:  Fibre,  Osnabrück  2021
  • Seria:  „Einzelveröffentlichungen des Deutschen Historischen Instituts Warschau”,  Bd. 43
  • ISBN:  978-3-944870-76-2
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  313

Regiony to konstrukty ulegające zmianom, których powstawanie, kształtowanie, utrwalanie czy zachowywanie w pamięci zbiorowej zależy od aktywności osób, nazwanych w niniejszej publikacji  twórcami regionów.

Różnorakiej działalności owych twórców regionów przyjrzeli się badacze z Polski, Niemiec, Czech i Węgier zebrani w Niemieckim Instytucie Historycznym w Warszawie na konferencji Regionalność i powstawanie regionów w maju 2019 roku. Autorzy referatów opublikowanych obecnie w książce Regionsmacher in Ostmitteleuropa analizują motywacje, strategie i posunięcia poszczególnych osób oraz naświetlają konsekwencje ich działań w procesach powstawania i dekompozycji regionów w Europie Środkowo-Wschodniej od średniowiecza do połowy XX wieku.

1918_Sympozjum_miękka
Historia Polski, Historia powszechna,

1918 – Das letzte Kriegsjahr. Symposium 9.No(...)

  • Redakcja:  Heeresgeschichtliches  Museum  Wien
  • Wydawca:  Republik Österreich – Bundesminister für Landesverteidigung,  Wiedeń  2019
  • Seria:  „Acta Austro-Polonica”,  Bd. 11
  • ISBN:  978-3-902551-89-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  287

Publikacja 1918 – Das letzte Kriegsjahr  prezentuje artykuły napisane na podstawie referatów wygłoszonych podczas sympozjum o tej samej nazwie w listopadzie 2018 r. w  wiedeńskim Heeresgeschichtliches  Museum. Autorzy wystąpień skupili się na wybranych postaciach i wydarzeniach ostatniego roku I wojny światowej w Europie Środkowo-Wschodniej.

W sympozjum uczestniczyli również polscy badacze, którzy przybliżyli słuchaczom wypadki roku 1918 na ziemiach polskich. Ich wystąpienia także opublikowano w tomie pokonferencyjnym, m. in. Jerzy Gaul w swoim referacie ukazał postać Józefa Piłsudskiego – męża stanu i polityka, a Piotr Kubiak z Instytutu Zachodniego w tekście Der Großpolnische Aufstand 1918 – 1919. Ursachen, Verlauf und Folgen  przedstawił dzieje Powstania Wielkopolskiego.

Vaterlandszeichner
Historia powszechna, Problematyka europejska,

Vaterlandszeichner. Geografen und Grenzen im Zwisc(...)

  • Autor:  Maciej Górny
  • Wydawca:  Fibre, Osnabrück 2019
  • Seria:  „ Einzelveröffentlichungen des Deutschen Historischen Instituts Warschau”, Bd. 39
  • ISBN:  978-3-944870-68-7
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  304

Po zakończeniu I wojny światowej propagowano poglądy o istnieniu terytoriów narodowych, do których należy dostosować granice państwowe. Podczas negocjacji pokojowych w Paryżu w 1919 roku koncepcja ta inspirowała wiele delegacji do prowadzenia sporów na tle etnicznym. Opierano się przy tym na danych spisowych, które zostały przedstawione w postaci map etnograficznych, przygotowanych przez geografów pełniących rolę ekspertów.

Książka  Vaterlandszeichner  jest niemieckim tłumaczeniem publikacji Kreślarze ojczyzn. Geografowie i granice międzywojennej Europy (Warszawa 2017). Autor bada strategie komunikacyjne i argumentacyjne geografów z Europy Środkowo-Wschodniej od początku XX wieku do lat trzydziestych. Maciej Górny analizuje teksty i mapy wybranych polskich, czeskich, serbskich, ukraińskich, węgierskich, rumuńskich i niemieckich geografów, przedstawiając ich twórczość, debaty oraz stosowane przez nich argumentacje.