Browsing Tag

II wojna światowa

Finlandia kontra
Historia powszechna, Książki,

Finlandia kontra Stalin. Od wojny zimowej do zimne(...)

  • Autor:  Kimmo  Rentola
  • Wydawca:  Dom  Wydawniczy  REBIS,  Poznań  2024
  • ISBN:  978-83-8338-198-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  303, [12] s. tablic

W listopadzie 1939 roku wojska Stalina zaatakowały Finlandię. Cała potęga Armii Czerwonej runęła na małą północną republikę, jednak pomimo przytłaczającej przewagi militarnej Sowieci ponieśli ciężkie straty i nie zdołali opanować sąsiedniego kraju.

Kimmo Rentola opisuje przemiany w stosunkach radziecko-fińskich od wojny zimowej 1939-1940 po planowany przez Sowietów w 1948 roku zamach stanu oraz zimnowojenne rozgrywki Moskwy. Fiński historyk ukazuje, w jaki sposób Finlandia przetrzymała zakusy polityczne i terytorialne ZSRR.

Verstorende Orte
Historia Niemiec, Historia powszechna,

Ver/störende Orte. Zum Umgang mit NS-kontaminiert(...)

  • Redakcja:  Ingrid  Böhler,  Karin  Harrasser,  Dirk  Rupnow,  Monika  Sommer,  Hilde  Strobl
  • Wydawca:  Mandelbaum  Verlag,  Wien,  Berlin  2024
  • ISBN:  978-3-99136-019-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  259

80 lat po zakończeniu rządów nazistów w Austrii i Niemczech nadal nie ma jasnego stanowiska w sprawie postępowania z budynkami z nazistowską przeszłością. Konieczność zachowania dowodów i ich dokumentowania powinna mieć dalsze konsekwencje w postaci upamiętniania, ostrzegania oraz działalności edukacyjnej. Sprawę komplikuje fakt, że od 1945 roku budynki obciążone nazistowską polityką były użytkowane przez różne podmioty, co też jest częścią historii recepcji i refleksji.

Historycy, architekci i artyści zebrani na konferencji w Innsbrucku zastanawiali się, jak sobie poradzić z tym uciążliwym dziedzictwem. Wystąpienia ekspertów opublikowano w książce Ver/störende Orte.

Mensebach
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Nazista – architekt – fotograf. Fotografie z k(...)

  • Redakcja  merytoryczna:  Artur  Michalak,  Bogumił  Rudawski
  • Wydawcy:  Instytut  Zachodni,  Muzeum  Okręgowe  w  Lesznie,  Poznań,  Leszno  2024
  • Seria:  „Documenta  Occupationis”,  XIX
  • ISBN:  978-83-66412-81-1; 978-83-61701-51-4
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  137, [2]

Alfred Mensebach, który jako członek Technische Nothilfe we wrześniu 1944 roku brał udział w burzeniu Warszawy, fotografował na bieżąco niszczycielską działalność swojego oddziału. Fotografie ze stolicy stały się ważną częścią archiwum gromadzonego w biurze architektonicznym Mensebacha w okupowanym Lesznie. W skład prywatnego archiwum Mensebacha wchodziły też zdjęcia jego projektów architektonicznych oraz różnych nazistowskich uroczystości w Kraju Warty.

Artur Michalak z Muzeum Okręgowego w Lesznie i Bogumił Rudawski z Instytutu Zachodniego usystematyzowali fotograficzną spuściznę Mensebacha, dokonując wyboru ponad 100 ilustracji do opublikowanego tomu. Ponadto we wprowadzeniu do książki autorzy opisali losy nazistowskiego architekta tworzącego dokumentację fotograficzną swojej działalności.

Hoffmann Czego_pol
Historia Niemiec, Historia Polski, Książki,

Czego nie pamiętamy. Pieszo śladami ucieczki ojc(...)

  • Autor:  Christiane  Hoffmann
  • Wydawca:  Fundacja  Ośrodka  Karta,  Warszawa  2024
  • ISBN:  978-83-66707-98-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  267, [5]

22 stycznia 2020 roku Christiane Hoffmann wyruszyła ze wsi Różyna na Dolnym Śląsku. Zamierzała przebyć pieszo drogę, którą odbył jako dziecko jej ojciec, uciekając przed Armią Czerwoną zimą 1945 roku. W drodze Hoffmann prowadziła rozmowy z napotkanymi ludźmi.

Po przebyciu zaplanowanej 550-kilometrowej trasy na zachód Christiane Hoffmann dzieli się swoimi przemyśleniami w publikacji Czego nie pamiętamy. Niemiecka polityk i publicystka przedstawia dzieje swojej rodziny na tle historii oraz przytacza relacje naocznych świadków wydarzeń wojennych i ludzi spotkanych po drodze, obrazując nieszczęścia spowodowane przez wojnę.

LEAD Technologies Inc. V1.01
Historia Polski, Historia powszechna,

Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków, 1944-1946(...)

  • Autor:  Grzegorz  Hryciuk
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Literackie,  Kraków  2023
  • ISBN:  978-83-08-08322-2
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  657, [6]

Przesiedleńcy to opowieść o ponad 800 tysiącach Polaków wysiedlonych po II wojnie światowej z południowo-wschodnich ziem II Rzeczypospolitej na ziemie poniemieckie. Jest to też relacja o bezpowrotnie utraconym świecie i wojennej pożodze, o brutalnym rozstaniu z ukochaną małą ojczyzną i ciągnącej się tygodniami podróży przez Polskę w bydlęcych wagonach.

Wrocławski historyk przedstawia wydarzenia i osobiste wspomnienia wysiedlonych, przywracając pamięć o ich epopei, zapomnianej w wirze wielkiej historii.

LEAD Technologies Inc. V1.01
Historia Niemiec, Historia Polski,

Arthur Greiser. Biografia i proces namiestnika III(...)

  • Autorzy:  Dieter  Schenk,  Witold  Kulesza
  • Tłumaczenie:  Ewa  i  Grzegorz  Bluszczowie
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Uniwersytetu  Łódzkiego,  Łódź  2023
  • ISBN:  978-83-8142-775-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  595

Kariera Arthura Greisera rozpoczęła się od wstąpienia do NSDAP. Jako funkcjonariusz partii narodowosocjalistycznej przeszedł wszystkie szczeble awansu, wykazując własną inicjatywę w realizacji zbrodniczego planu likwidacji wszystkiego, co świadczyło o polskości ziem, które miał zniemczyć.

Dieter Schenk i Witold  Kulesza szczegółowo omawiają etapy rozpoczętej w Gdańsku kariery Greisera oraz kształtowanie się osobowości nazistowskiego funkcjonariusza odpowiedzialnego za ludobójstwo dokonane na Polakach i Żydach. Autorzy przedstawiają dowody zbrodni oraz wyjaśniają złożone zagadnienia historyczne i prawne.

Proces Greisera był pierwszym, jaki został przeprowadzony przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w 1946 roku. Prekursorsko określono w nim zasady odpowiedzialności karnej ludobójcy, który własnoręcznie nikogo nie uśmiercił. Przed Trybunałem oskarżony nie przyznał się do winy i twierdził, że nie wiedział o zarzucanych mu zbrodniach, za dokonanie których według niego odpowiedzialni byli tylko Hitler i Himmler.

Warschauer Aufstand
Historia Niemiec, Historia Polski,

Der Warschauer Aufstand 1944

  • Autor:  Stephan  Lehnstaedt
  • Wydawca:  Reclam,  Ditzingen  2024
  • Seria:  „Kriege  der  Moderne”
  • ISBN:  978-3-15-011483-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  160

Powstanie Warszawskie jest do dziś symbolem polskiego bohaterstwa i pragnienia wolności w czasie II wojny światowej. Na zryw powstańczy niemieccy okupanci odpowiedzieli skrajną brutalnością: masowymi egzekucjami i deportacjami, a następnie systematycznym niszczeniem stolicy.

W 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego ukazała się publikacja w języku niemieckim, wydana na zamówienie Bundeswehry. Książka została napisana dla niemieckiego czytelnika, którego wiedza na temat wydarzeń II wojny światowej jest niewielka. Niemiecki historyk Stephan Lehnstaedt przyznaje, że nie napisał tej książki dla kolegów po fachu: „napisałem ją dla każdego, kto chce wiedzieć, dlaczego Powstanie Warszawskie 1944 roku jest ważne do dziś. Dla Polaków i dla Niemców”.

LEAD Technologies Inc. V1.01
Historia Polski, Książki,

Mikołaj Wasik. Pierwszy wójt Dąbrówna

  • Autor:  Wojciech  Brojer
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Twins,  Dąbrówno  2023
  • ISBN:  978-83-943534-4-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  114, [2]

Najstarszy w Polsce pomnik Powstania Warszawskiego znajduje się w Dąbrównie, mazurskim miasteczku w powiecie ostródzkim. Pomnik został zbudowany 1 sierpnia 1946 roku w drugą rocznicę wybuchu Powstania przez Mikołaja Wasika (1898-1977), pierwszego powojennego wójta Dąbrówna.

Wojciech Brojer opowiada o burzliwych losach Wasika, w II Rzeczypospolitej żołnierza Wojska Polskiego, uczestnika Bitwy Warszawskiej 1920, obrońcy stolicy we Wrześniu 1939, powstańca warszawskiego, a po II wojnie samorządowca inwigilowanego przez aparat przemocy komunistycznego państwa.

LEAD Technologies Inc. V1.01
Historia Niemiec, Historia powszechna, Niemcoznawstwo,

Die Sportpalast-Rede 1943. Goebbels und der “(...)

  • Autor:  Peter  Longerich
  • Wydawca:  Siedler  Verlag,  München  2023
  • ISBN:  978-3-8275-0171-4
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  206

18 lutego 1943 roku w Berlinie Joseph Goebbels wygłosił przemówienie dla dużej, lecz starannie dobranej publiczności. W swojej mowie minister propagandy III Rzeszy wzywał do rozpoczęcia wojny totalnej przeciwko ZSRR i państwom alianckim. Goebbels nawoływał Niemców do kontynuowania wojny, nawet jeśli miałaby być długa i trudna.

Peter Longerich śledzi historię, znaczenie i następstwa przemówienia wygłoszonego w berlińskim Pałacu Sportu. Niemiecki historyk podkreśla, że przywódcy III Rzeszy wówczas po raz pierwszy przyznali się do problemów i ogłosili narodową mobilizację, nie dopuszczając możliwości szukania jakiegokolwiek kompromisu.

Smukała obóz
Historia Niemiec, Historia Polski, Historia powszechna,

Niemiecki obóz przesiedleńczy w Smukale (1941-19(...)

  • Autor:  Mateusz  Maleszka
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej,  Bydgoszcz,  Warszawa  2023
  • Seria:  „Publikacje  Delegatury  IPN  w  Bydgoszczy”,  t. 1
  • ISBN:  978-83-8229-813-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  118, [2] s., [8] s. tablic

We wrześniu 1941 roku na terenie przedwojennej fabryki „Karbid Wielkopolski” w Smukale (dziś dzielnica Bydgoszczy) okupanci hitlerowscy utworzyli niemiecki obóz przesiedleńczy. Wysiedlano tam całe wielopokoleniowe rodziny. Obóz został zlikwidowany w lutym 1943 roku, a pozostałych więźniów przeniesiono do obozu w Potulicach.

Mateusz Maleszka opisuje funkcjonowanie i znaczenie niemieckiego obozu przesiedleńczego w Smukale jako elementu niemieckiej polityki ludobójczej realizowanej w czasie II wojny światowej na terenie Pomorza Gdańskiego. Ważną częścią publikacji jest imienna lista 334 osób, które zmarły w obozie.