Browsing Tag

zbrodnie hitlerowskie

LEAD Technologies Inc. V1.01
Historia Niemiec, Historia Polski,

Arthur Greiser. Biografia i proces namiestnika III(...)

  • Autorzy:  Dieter  Schenk,  Witold  Kulesza
  • Tłumaczenie:  Ewa  i  Grzegorz  Bluszczowie
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Uniwersytetu  Łódzkiego,  Łódź  2023
  • ISBN:  978-83-8142-775-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  595

Kariera Arthura Greisera rozpoczęła się od wstąpienia do NSDAP. Jako funkcjonariusz partii narodowosocjalistycznej przeszedł wszystkie szczeble awansu, wykazując własną inicjatywę w realizacji zbrodniczego planu likwidacji wszystkiego, co świadczyło o polskości ziem, które miał zniemczyć.

Dieter Schenk i Witold  Kulesza szczegółowo omawiają etapy rozpoczętej w Gdańsku kariery Greisera oraz kształtowanie się osobowości nazistowskiego funkcjonariusza odpowiedzialnego za ludobójstwo dokonane na Polakach i Żydach. Autorzy przedstawiają dowody zbrodni oraz wyjaśniają złożone zagadnienia historyczne i prawne.

Proces Greisera był pierwszym, jaki został przeprowadzony przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w 1946 roku. Prekursorsko określono w nim zasady odpowiedzialności karnej ludobójcy, który własnoręcznie nikogo nie uśmiercił. Przed Trybunałem oskarżony nie przyznał się do winy i twierdził, że nie wiedział o zarzucanych mu zbrodniach, za dokonanie których według niego odpowiedzialni byli tylko Hitler i Himmler.

Smukała obóz
Historia Niemiec, Historia Polski, Historia powszechna,

Niemiecki obóz przesiedleńczy w Smukale (1941-19(...)

  • Autor:  Mateusz  Maleszka
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej,  Bydgoszcz,  Warszawa  2023
  • Seria:  „Publikacje  Delegatury  IPN  w  Bydgoszczy”,  t. 1
  • ISBN:  978-83-8229-813-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  118, [2] s., [8] s. tablic

We wrześniu 1941 roku na terenie przedwojennej fabryki „Karbid Wielkopolski” w Smukale (dziś dzielnica Bydgoszczy) okupanci hitlerowscy utworzyli niemiecki obóz przesiedleńczy. Wysiedlano tam całe wielopokoleniowe rodziny. Obóz został zlikwidowany w lutym 1943 roku, a pozostałych więźniów przeniesiono do obozu w Potulicach.

Mateusz Maleszka opisuje funkcjonowanie i znaczenie niemieckiego obozu przesiedleńczego w Smukale jako elementu niemieckiej polityki ludobójczej realizowanej w czasie II wojny światowej na terenie Pomorza Gdańskiego. Ważną częścią publikacji jest imienna lista 334 osób, które zmarły w obozie.

Zbrodnie niemieckie
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Zbrodnie niemieckie na inteligencji polskiej w pie(...)

  • Redakcja:  Bogumił  Rudawski
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2023
  • Seria:  „Prace  Instytutu  Zachodniego”,  nr 100
  • ISBN:  978-83-66412-57-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  174

Publikacja Zbrodnie niemieckie na inteligencji polskiej w pierwszym okresie okupacji (1939-1940) jest pokłosiem konferencji popularnonaukowej zorganizowanej w Berlinie w 2021 roku. W dwóch pierwszych tekstach autorzy przedstawili genezę niemieckiej polityki okupacyjnej na przykładzie kolonialnych i imperialnych tradycji polityki niemieckiej oraz ewolucję stanowiska Hitlera w odniesieniu do Polski. Kolejne artykuły omawiają przebieg eksterminacji inteligencji polskiej w poszczególnych regionach – od Pomorza Gdańskiego, poprzez Wielkopolskę i Łódzkie oraz Górny Śląsk, po ziemie wchodzące w skład Generalnego Gubernatorstwa.

Unser Ns
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Unser Nationalsozialismus. Reden in der deutschen (...)

  • Autor:  Götz  Aly  (mit einem Aufsatz von  Anne  Prior)
  • Wydawca:  S. Fischer Verlag,  Frankfurt am Main  2023
  • ISBN:  978-3-10-397196-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  300, [1]

Götz Aly w swoich wystąpieniach zebranych w publikacji Unser Nationalsozialismus, ukazuje praktyki zrzucania winy za zbrodnie hitlerowskie na różnych sprawców lub niezidentyfikowanych narodowych socjalistów. Niemiecki historyk dowodzi, że setki tysięcy Niemców aktywnie dopuściło się zbrodni przeciw ludzkości na ogromną skalę, ale wiele milionów je aprobowało lub przynajmniej na nie przyzwalało.

W książce poświęconej kwestii, kim byli owi narodowi socjaliści, zamieszczony został także tekst autorstwa Anne Prior, stanowiący biografię Irmgard Kroymann, po II wojnie światowej kreującej się na ofiarę nazizmu.

Pohl N Verbrechen
Historia Niemiec, Historia Polski, Historia powszechna,

Nationalsozialistische Verbrechen 1939-1945

  • Autor:  Dieter  Pohl
  • Wydawca:  Klett-Cotta,  Stuttgart  2022
  • Seria:  „Handbuch der deutschen Geschichte – Gebhardt”,  Bd. 20
  • ISBN:  978-3-608-60020-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  LIII, [1], 406, [1]

Dieter Pohl przedstawia dzieje II wojny światowej, skupiając się szczególnie na polityce okupacyjnej i eksterminacyjnej nazistowskich Niemiec. W publikacji wydanej w serii „Handbuch der deutschen Geschichte – Gebhardt” niemiecki historyk kompleksowo ukazuje zbrodnie narodowego socjalizmu, które miały miejsce na terenach zajmowanych przez III Rzeszę.

Autor Nationalsozialistische Verbrechen 1939-1945  stara się wyśledzić źródła tych zbrodni, przyglądając się prześladowaniom, jakie jeszcze przed wybuchem wojny dotykały różne grupy społeczne i narodowościowe w Niemczech. Według Pohla świadomość wydarzeń z lat wojny nabiera dziś fundamentalnego znaczenia dla zachodniej kultury pamięci.

Making Justice
Historia Niemiec, Historia Polski, Historia powszechna,

Making justice visible. War crimes trials, media a(...)

  • Redakcja:  Ruth  Leiserowitz,  Gintarė  Malinauskaitė,  Hektoras  Vitkus
  • Wydawca:  Fibre Verlag,  Osnabrück  2022
  • Seria:  „Einzelveröffentlichungen des Deutschen Historischen Instituts Warschau”,  Bd. 45
  • ISBN:  978-3-944870-80-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  352

W jakim stopniu media kształtowały postrzeganie procesów hitlerowskich zbrodniarzy wojennych? Jakie wspomnienia z przeszłości zostały uwypuklone, a jakie wykluczone dzięki przekazom medialnym? Książka Making justice visible  ukazuje złożoną historię procesów po II wojnie światowej, analizując wzajemne relacje między prawem, mediami i pamięcią.

Autorzy omawiają, jak media przedstawiały wybrane procesy zbrodniarzy wojennych w Polsce, Związku Radzieckim, Jugosławii oraz Niemczech Wschodnich i Zachodnich. Koncentrując się na tych procesach jako wydarzeniach medialnych, badacze pokazują, w jaki sposób media relacjonowały je szerszej publiczności i tłumaczyły zasady prawne systemów sądowniczych.

Niemiecki zbrodniarz
Historia Polski, Książki,

Niemiecki zbrodniarz przed polskim sądem. Krakows(...)

  • Autor:  Joanna  Lubecka
  • Wydawca:  Ośrodek  Myśli  Politycznej ; Instytut  Pamięci  Narodowej,  Kraków  2021
  • Seria:  „Studia i Analizy”,  t. 37
  • ISBN:  978-83-66112-46-9 ; 978-83-8229-303-6
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  392

Joanna Lubecka przedstawia krakowskie procesy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym, w których po II wojnie światowej sądzono niemieckich zbrodniarzy wojennych. Autorka ukazuje atmosferę panującą  wokół procesów oraz dylematy prawne, z którymi konfrontowani byli polscy prawnicy.

Publikacja przybliża także sylwetki niemieckich oskarżonych oraz kładzie nacisk na zasługi polskich prawników w kwestii uznania działań okupantów za konsekwentnie realizowany plan eksterminacji narodu polskiego.

NS-Prozesse
Historia Niemiec, Historia powszechna, Niemcoznawstwo,

NS-Prozesse 1945-2015. Eine Bilanz aus juristische(...)

  • Autor:  Karl-Heinz  Keldungs
  • Wydawca:  Edition Virgines,   Düsseldorf  2020 (2. Auflage)
  • ISBN:  978-3-948229-10-8
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  511

Publikacja  NS-Prozesse 1945-2015  przedstawia historię procesów zbrodniarzy nazistowskich z punktu widzenia sędziego. Autor, były przewodniczący sądu w Düsseldorfie, ukazuje różnice w osądzaniu zbrodni przez przez zwycięskie mocarstwa II wojny światowej, przez niemiecką jurysdykcję w RFN i NRD oraz w strefach okupacyjnych w latach 1945-1949, a także przez państwa okupowane przez III Rzeszę w czasie II wojny światowej.

Keldungs zestawia surowe wyroki wydawane w pierwszych procesach z późniejszym usprawiedliwianiem oskarżonych przez sądy niemieckie m. in. młodym wiekiem lub uwikłaniem w system tyranii. Skutkowało to w Niemczech wydawaniem łagodnych wyroków lub nawet uniewinnieniami. Autor podsumowuje, że sądownictwo niemieckie nie umiało poradzić sobie z osądzaniem zbrodni nazistowskich.

Gdynia
Historia Polski, Książki,

Projekt edukacyjny „Miasto Gdynia w okresie II w(...)

  • Opracowanie:    Wydział Współpracy  i  Analiz  Samorządowych  Urzędu Miasta Gdyni
  • Kierownik projektu:   Ryszard Toczek
  • Wydawca:  Urząd Miasta Gdyni, Gdynia 2019
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  T. 1: 764 ; T. 2: 853

Urząd Miasta Gdyni od 2007 roku prowadzi projekt badawczy: „Miasto Gdynia w okresie II wojny światowej”, którego celem jest ustalenie możliwie pełnej informacji o historii miasta podczas II wojny światowej. W ramach projektu kompletowana jest wiedza o losach mieszkańców Gdyni w tym tragicznym okresie: o nalotach, masowych wysiedleniach, mordach, a także osadzaniu w obozach pracy przymusowej, gettach oraz obozach koncentracyjnych. Pracownicy Wydziału Współpracy i Analiz Samorządowych UM Gdyni pod kierunkiem Ryszarda Toczka opracowują listy ofiar wśród żołnierzy oraz ludności cywilnej, w tym przedstawicieli inteligencji rozstrzelanych w Lasach Piaśnickich. Urząd Miasta pozyskał też skany niemieckiego publikatora urzędowego z Gdyni Amtsblatt des Stadtkommissars Gotenhafen z lat 1939-1945. Przygotowano opracowania dotyczące poszczególnych zagadnień. Uzupełniają je wspomnienia znanych Gdynian oraz Księga adresowa Gdyni 1937-1938.

Materiały zebrane przez autorów projektu były sukcesywnie publikowane w Internecie pod adresem www.2wojna.gdynia.pl . W roku 2019 większość z nich została wydana drukiem jako Projekt edukacyjny „Miasto Gdynia w okresie II wojny światowej”.  Dwa tomy składające się z 24 zeszytów (w tym jeden zeszyt wieloczęściowy) zawierają wiele stron materiałów źródłowych, m.in. wyżej wymieniony Amtsblatt. Zgromadzone dokumenty są doskonałym źródłem nie tylko dla historyków, ale także dają szeroki dostęp do wiedzy dla mieszkańców miasta i innych osób zainteresowanych historią II wojny światowej, co podkreśla dodane w tytule sformułowanie „projekt edukacyjny”.

dzieci duchy (Copy)
Historia Niemiec, Książki,

Dzieci duchy : ofiary represji Himmlera / Valerie (...)

  • Oprawa:  twarda
  • Autor:  Riedesel, Valerie (1964- ).
  • Wydawca:  Święty Wojciech Dom Medialny sp. z o.o. – Wydawnictwo, Poznań 2018.
  • ISBN:  978-83-8065-198-2
  • Liczba stron: 348, [2] strony, [32] strony tablic

Po zamachu na Hitlera 20 lipca 1944 roku również w Paryżu doszło do próby przewrotu wojskowego, którego celem było zamknięcie frontu zachodniego i wynegocjowanie zawieszenia broni z Amerykanami i Brytyjczykami. Jednym z organizatorów puczu był podpułkownik Cäsar von Hofacker. Wkrótce po wydarzeniach paryskich został on aresztowany i po kilku miesiącach stracony. Stosowanie odpowiedzialności zbiorowej przez III Rzeszę sprawiło, że represje po zamachu dotknęły także rodziny spiskowców. Żona podpułkownika wraz z dwojgiem starszych dzieci po aresztowaniu przeszła szlak kolejnych więzień i obozów. Trójka młodszych dzieci trafiła do domu dziecka, gdzie pozbawiono je nazwisk i tożsamości, przygotowując do adopcji.

 Wnuczka Hofackera, Valerie Riedesel, historyk i dziennikarz, w książce Dzieci duchy zebrała opowieści  o przeżyciach z lat 1944-1945 spisane przez swoją matkę Anne-Luise i jej siostrę Christę, uzupełniając je zachowaną korespondencją rodzinną oraz źródłami archiwalnymi. Całość wydarzeń autorka przedstawiła w szerszym kontekście, prezentując postać Cäsara von  Hofackera i ewolucję jego poglądów począwszy od I wojny światowej aż do wydarzeń z 1944 roku, a rodzinę podpułkownika i innych aresztowanych w imię zasady odpowiedzialności rodzinnej (Sippenhaft) – do uwolnienia przez wojska amerykańskie w połowie roku 1945. Publikacja zawiera refleksję historyczną na temat wydarzeń wojennych i ich skutków dla zwykłych ludzi ukazaną z mniej znanej polskiemu czytelnikowi perspektywy niemieckiej.