TRUDNY DIALOG. POLSKO-NIEMIECKA WSPÓLNOTA INTERESÓW W ZJEDNOCZONEJ EUROPIE

W dziesięć lat po podpisaniu traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy między Polską i Niemcami można pokusić się o próbę oceny aktualnego stanu 'polsko-niemieckiej wspólnoty interesów'. Bilans osiągnięć i deficytów sporządzili autorzy wywodzący się zarówno z kręgów praktyki politycznej jak i spośród teoretyków-naukowców. Po euforii i optymizmie z początku lat dziewięćdziesiątych przyszedł czas na bardziej realistyczne spojrzenie na wzajemne stosunki widziane w szerszej perspektywie procesu integracji i rozszerzania Unii czy tworzenia nowej architektury bezpieczeństwa w Europie. Przedmiotem zainteresowania dziewięciu autorów z Niemiec i Polski stały się aspekty polityczne, socjologiczne i militarne tych procesów. Część pierwsza opracowania, skupiona na problemach politycznych, zawiera diagnozę stanu stosunków polsko-niemieckich oraz próbę zarysowania perspektyw ich rozwoju w przyszłości. Ukazano tu oczekiwania strony polskiej wobec niemieckiego partnera (Niemcy jako promotor nowych krajów członkowskich w poszerzonej UE), a także postulat udziału Polski w kształtowaniu unijnej Ostpolitik. Dokonano także krytycznego bilansu ostatniego dziesięciolecia i wskazano na szersze przyczyny deficytów w stosunkach polsko-niemieckich. Część druga dotyczy europejskich uwarunkowań stosunków polsko-niemieckich w świetle decyzji o rozszerzeniu UE. Mechanizm pogłębionej współpracy uznano za jedynie możliwe rozwiązanie problemów, które mogą stanąć przed UE złożoną z 30 państw. Dokonano na tym tle określenia roli współpracy Niemiec i Francji w procesie wstąpienia Polski do UE. Pokazano także zróżnicowany obraz opinii polskiego społeczeństwa dotyczących spodziewanego członkostwa w UE. Część trzecia poświęcona została zagadnieniom europejskiej architektury bezpieczeństwa i oczekiwaniom wobec niej artykułowanym w obu krajach przez elity polityczne.