2017-2 (363) DZIŚ I JUTRO UNII EUROPEJSKIEJ

Artykuły 2017-2 (363)

Materiały zgromadzone w najnowszym wydaniu „Przeglądu Zachodniego” ukazują dziś i jutro Unii Europejskiej w bardzo dynamicznym momencie, gdy budowana z wielkim zaangażowaniem i trudem wspólnota staje wobec bodaj najpoważniejszego – jak dotąd – kryzysu zagrażającego jej spójności oraz tożsamości, a z drugiej strony konfrontowana jest z sytuacją globalną oraz kryzysem migracyjnym, niosącymi duże i zróżnicowane oczekiwania względem Europy. Wielkim paradoksem obecnej sytuacji Starego Kontynentu oraz Unii Europejskiej jest fakt, że dotychczasowe dokonania i wartości, wokół których koncentrowała się w ostatnich dziesięcioleciach pokojowa integracja, przyciągają rzesze migrantów, natomiast przez samych Europejczyków są kwestionowane. Jednak kryzys, choć poważny i wielopłaszczyznowy, podobnie jak każdy inny, staje się równocześnie szansą wypracowania rozwiązań prawnych oraz politycznych i potwierdzenia akceptacji dla europejskiej wspólnoty wśród jej mieszkańców i obywateli. Jak może nigdy wcześniej, potrzeba nie tylko zdolności politycznego kompromisu i legislacyjnej sprawności oraz pogodzenia opinii publicznej i efektów procesu decyzyjnego, lecz przede wszystkim odwołania do idei i wartości konstytuujących Europę od wieków, a Unię Europejską od zarania integracji. Motywem łączącym wiele opublikowanych w tym tomie artykułów jest kwestia efektywności obowiązujących regulacji oraz próby ich modyfikacji uwzględniające najnowsze tendencje polityczne i zjawiska społeczne oraz ekonomiczne. Dotyczą one przede wszystkim najważniejszego obecnie, choć przecież nienowego problemu wzmożonej migracji. Nie sposób o nim mówić bez uwzględnienia bliższego i dalszego otoczenia międzynarodowego Unii Europejskiej, także ze względu na obecną w tych relacjach konfrontację tradycji demokratycznych z tendencjami autorytarnymi. Z kolei przykłady austriackiego eksperymentu w zakresie prawa wyborczego, wyniesionych z kryzysu strefy euro doświadczeń bankowości centralnej czy nowych regulacji rynku finansowego wskazują, że nie brak odwagi podejmowania zmian o charakterze nowatorskim. Wyróżnione w osobnej części niniejszego tomu opracowania (strony 205-309) są owocem konferencji naukowej zatytułowanej „Unia Europejska w obliczu strategicznych wyzwań. Quo vadis, Europo? O przyszłości UE z różnych perspektyw” współorganizowanej przez Instytut Zachodni w dniach 20-21 października 2016 r. w Poznaniu. Szczegółowa relacja z tego spotkania znalazła się w dziale „Z kroniki naukowej”. Do głębszej refleksji skłaniają wspomnienia o profesorach Władysławie Markiewiczu i Lechu Trzeciakowskim – dyrektorach Instytutu Zachodniego. Drogi życia oraz dokonania obu wybitnych uczonych przynależą do dziejów poznańskiej placówki naukowej, w których tworzeniu mieli szczególny udział w latach sześćdziesiątych oraz siedemdziesiątych XX w.

- Janusz Józef Węc, Reform of the European Union’s immigration policy, control of external borders and asylum policy at a time of migration crisis (2015-2016)

- Anita Adamczyk, European solidarity and relocation of persons requiring international protection

- Anna Skolimowska, Facets of a coherence crisis in EU’s common foreign and security policy after the Treaty of Lisbon

- Magdalena Szkudlarek, Turkey’s significance for the security of the European Union in the light of migration crisis

- Magdalena Karolak-Michalska, Ethnically and culturally heterogeneous – on the ethnopolitics of modern Eastern European countries

- Piotr Madajczyk, Russian propaganda in Germany (2000-2016)

- Michał M. Kosman, Germany’s stance on the Libyan crisis of 2011. An enfant terrible of the Western world?

- Katarzyna Gelles, Teenage voters. From the Austrian experience

- Magdalena Szyszko, Central banking in the light of the 2007-2016 decade’s experience. Is there room for strategic changes?

- Ewa Szymanik, The competitiveness of export – new factors

- Tomasz Nieborak, Soft lex, sed lex? On new forms of the EU financial market regulation

- Magdalena Śliwińska, Is the CETA agreement a remedy for the crisis of the European Union?

- Jakub Staniszewski, The concept of a sustainable intensification of agriculture in EU countries

- Joanna Stefaniak, Joanna Kuczewska, The road map to a single internal market – assumptions or reality?

- Justyna A. Bokajło, The German Ordo and the Social

- Market Economy in the process of Europeanization

- Marta Ulbrych, The Evolution of the German industrial policy in the context of challenges to the global economy

- Małgorzata Czermińska, The trade effects of Poland’s inclusion into the EU single internal market for goods

- Piotr Kalka, Is the euro area still in crisis?

- Piotr Pawlak, The image of Germans in the context of migration crisis. Analysis of the users’ comments of selected Polish information portals

Spis treści, streszczenia oraz wybrany artykuł na stronie Przeglądu Zachodniego