Badanie na temat poparcia dla teorii spiskowych w Niemczech
#teoriespiskowe #Niemcy #klimat #Rosja #szczepienia
W dniu 6.9.2020 r. opublikowane zostały wyniki badania na temat odrzucania udokumentowanych faktów i rozprzestrzeniania się teorii spiskowych w Niemczech. Sondaż telefoniczny został przeprowadzony na przełomie 2019 i 2020 r., niemniej moment publikacji całego badania nakłada się na toczącą się debatę publiczną o rozpowszechnieniu się teorii spiskowych dotyczących pandemii COVID-19. Wyniki badania sugerują, iż to zjawisko istniało już wcześniej, ale dopiero w ostatnim czasie dotarło do świadomości szerszej opinii publicznej.
W pierwszej części sondażu respondentom przedstawiono trzy udokumentowane fakty lub wyniki policyjnych śledztw. Największe wątpliwości wśród respondentów budziła wypowiedź: „Rosyjskie służby specjalne zabijają ludzi w innych państwach”. 4% pytanych miało pewność, że tak nie jest; kolejne 15% było zdania, iż raczej tak nie jest. W grupie wątpiących najliczniej reprezentowane są osoby deklarujące sympatię dla Die Linke (odpowiednio 11% i 23%).
Z wypowiedzią, iż szczepienia przeciwko odrze są bardziej niebezpieczne dla zdrowia niż sama choroba zdecydowanie zgadzało się 6% respondentów, zaś 9% raczej się zgadzało. Obawa przed szczepionkami na odrę jest najbardziej rozpowszechniona wśród sympatyków AfD (7% zdecydowanie przekonanych i 14% raczej przekonanych) oraz CDU/CSU (8% i 10%).
Teza, iż klimat coraz bardziej zmienia się wskutek działalności człowieka, wzbudziła najmniejsze wątpliwości: 2% zdecydowanie ją odrzuciło, 6% − raczej się z tym nie zgadza. W grupie wątpiących we wpływ człowieka na globalne ocieplenie najliczniejsi są sympatycy AfD (10% i 19%).
W całym społeczeństwie ok. 11% nie ufa ustalonym faktom. Demograficznie widać wyraźny wzrost tej tendencji wraz z wiekiem. Nieco większą nieufność wobec faktów wykazują poza tym osoby z niższym wykształceniem, osoby ze środowisk migracyjnych i ze wschodnich Niemiec.
W drugiej części badania respondentów poproszono o ocenę tezy, iż „istnieją ukryte siły, które sterują światem”. 1/3 respondentów zgadza się z tą tezą (11%) lub uznaje ją za prawdopodobną (19%), zaś odrzuca ją 27% (raczej) i 35% (zdecydowanie). Struktura demograficzna osób zgadzających się z tą teorią spiskową jest porównywalna do struktury grupy odrzucającej ustalone fakty. Wśród partii politycznych najbliższe krajowej średniej osób zgadzających się z powyższą tezą są wyborcy CDU/CSU (10% i 19%), SPD (12% i 15%) i FDP (11% i 19%). Teza jest nieco mniej popularna wśród wyborców Die Linke (8% i 13%) oraz Zielonych (5% i 15%), zaś zgadza się z nią najwięcej sympatyków AfD (27% i 29%).
Badanie zostało wykonane na zamówienie Fundacji Konrada Adenauera przez Infratest dimap między październikiem 2019 r. a lutym 2020 r. W ramach sondażu telefonicznego przepytano 3250 osób powyżej 18. roku życia. (MW)