Documenta fifteen ‒ reakcja minister Roth i 5-punktowy plan działania
#Documentafifteen #Kassel #wystawa #Roth #antysemityzm
W związku z antysemickimi akcentami podczas otwarcia tegorocznej 15. edycji międzynarodowej wystawy sztuki współczesnej Documenta fifteen w Kassel, minister stanu ds. kultury Claudia Roth opublikowała (23.06.2022) 5-punktowy plan dotyczący przyszłej organizacji Documenta, w którym domaga się m.in. większego wpływu federacji na kształtowanie programu wystawy oraz pełnego wyjaśnienia zaistniałej sytuacji.
Już w trakcie przygotowań do Documenta fifteen Roth wyraźnie zwracała uwagę, że nie wolno dopuścić do tego, by podczas wystawy miały miejsce jakiekolwiek przejawy antysemityzmu, rasizmu czy innej wrogości wobec człowieka. Jak stwierdziła, kierownictwo Documenta oraz zespół kuratorów artystycznych wielokrotnie zapewniali ją, że nie dojdzie do tego typu incydentów. Według Roth „wolność sztuki jest wielkim dobrem naszego demokratycznego społeczeństwa”; „nie ma jednak mowy o wolności sztuki bez ochrony godności człowieka”. Usunięcie antysemickiego obrazu, twierdzi Roth, to dopiero pierwszy krok, by naprawić tę sytuację. W istocie potrzebne jest przeprowadzenie niezbędnych reform strukturalnych, by w przyszłości na nowo ustalić sprawy związane z organizacją Documenta.
Przedstawiony przez minister Roth w reakcji na wydarzenia w Kassel 5-punktowy plan działania zakłada następujące kroki:
- Złożenie wyczerpujących wyjaśnień przez kierownictwo Documenta oraz zespół kuratorów, jak doszło do tego, że obraz o jednoznacznie antysemickim wydźwięku został zainstalowany na wystawie, oraz zapewnienie, że żadne inne antysemickie prace nie pojawią się na ekspozycji. Musi zostać sporządzona naukowa ekspertyza, do której opracowania powinni być włączeni również eksperci zaproponowani przez Centralną Radę Żydów w Niemczech.
- Jasne określenie zakresu i stopnia odpowiedzialności między kierownictwem wystawy i jej kuratorami oraz przewodniczącym Rady Nadzorczej i odpowiednimi gremiami. Aktualnie Pełnomocnik rządu federalnego ds. kultury i mediów (BKM) nie posiada z powodu braku umocowania w tych gremiach ‒ ani podstaw prawnych, ani też wiedzy, czy kompetencje te są jasno rozgraniczone i uzgodnione w Kodeksie postępowania. Celem ma być zabezpieczenie wolności sztuki i swobody działania kuratorów, a zarazem jednoznaczne określenie podziału kompetencji w odniesieniu do wystawy.
- Powiązanie finansowego wspierania wystawy przez rząd federalny z bezpośrednim włączeniem władz w struktury Documenta. Roth uznała za poważny błąd decyzję BKM w poprzedniej kadencji rządu oraz Federalnej Fundacji Kultury o ich wycofaniu się w 2018 r. z Rady Nadzorczej Documenta, przy jednoczesnym podtrzymaniu wsparcia finansowego. Wskutek tego obecnie nie było dostatecznych możliwości współdziałania w ramach gremium nadzorczego w trakcie przygotowań do Documenta, ani też podczas ich realizacji.
- Przeprowadzenie gruntownych reform strukturalnych Documenta jako przesłanka do finansowego wspierania w przyszłości Documenta przez rząd. Roth zamierza zaproponować dotychczasowym akcjonariuszom, a także władzom krajowym Hesji oraz miasta Kassel, by porozumiały się w kwestii ustalenia innej formy prawnej i organizacyjnej dla struktur Documenta. Roth rozpoczęła już rozmowy na ten temat z szefową Ministerstwa ds. Nauki i Sztuki Kraju Hesji Angelą Dorn.
- Zwiększenie kompetencji i doświadczenia w działaniu na arenie międzynarodowej, zarówno w kwestii kontroli nad Documenta, jak też w zakresie ich zarządzania. Okazało się, że dotychczasowe kompetencje w sprawach Documenta, spoczywające głównie na czynnikach lokalnych, ewidentnie nie przystają do znaczenia tego wydarzenia o randze międzynarodowej. Włączenie międzynarodowej ekspertyzy, jak i wzgląd na pluralizm społeczeństwa niemieckiego wraz z uwzględnieniem stanowiska Centralnej Rady Żydów w Niemczech jest równie ważne, jak jasne rozgraniczenie kompetencji oraz umiejętność przekazywania wiedzy na terenie kraju i poza jego granicami, a także w państwach i społeczeństwach pochodzenia artystów. Celem tych działań powinno być doprowadzenie do tego, by następne Documenta mogły być znów „inspirującym, jak również awangardowym miejscem prezentacji współczesnej sztuki we wszystkich jej wymiarach i aspektach”. (MWM)
29 czerwca 2022
https://www.hna.de/kultur/documenta/raetsel-um-roths-fuenf-punkte-plan-91635171.html