Fenomen ZZiP – aktualne zagadnienie czy powielanie mitu założycielskiego? Dyskusja w Pracowni Duży Pokój w Warszawie
#ZZiP #debata #Odrzania #Pracownia Duży Pokój
Dnia 18.12.2023 r. o godz. 18:00 w Pracowni Duży Pokój w Warszawie odbyła się dyskusja „Co pozostało z Ziem Odzyskanych?” Współorganizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie Pracownia Etnograficzna z Warszawy. Z prof. dr. hab. Robertem Trabą, dr Karoliną Ćwiek-Rogalską i dr. Tomaszem Hutschem rozmawiał Maciej Zawistowski.
Debata poświęcona była sposobowi podejmowania współcześnie kwestii związanych z obszarami włączonymi do Polski po II wojnie światowej. Z zagadnieniem tym łączy się ciągle żywotna w dyskusjach naukowych i dyskursie publicznym (również za sprawą popularnej „Odrzanii” Zbigniewa Rokity) sprawa nazewnictwa obszarów przyłączonych do Polski w 1945 r. Odejście od stosowania określeń takich jak Ziemie Odzyskane czy Ziemie Zachodnie i Północne oraz rezygnację z poszukiwania nowych terminów oddających ich specyfikę postulował prof. Robert Traba. Z kolei dr Karolina Ćwiek-Rogala zwracała uwagę na użyteczność istnienia nazwy wspólnej.
Poruszone zagadnienia wiązały się również z problematyką podjętą m.in. w publikacji „Region czy regiony?”. Dyskutanci odnosili się do statusu ZZiP, próbując odpowiedzieć na pytanie, czy obecnie adekwatne jest myślenie o nich jako o pewnej, posiadającej wspólny mianownik, całości czy jedynie o różnych regionach połączonych w przeszłości mitem założycielskim, który pełnił funkcję spajającą w pierwszych latach po wojnie i stracił na znaczeniu po 1989 r. Zdaniem prof. Traby współcześnie wśród kolejnych pokoleń zamieszkujących ZZiP dochodzi raczej do symbolicznego „pozyskiwania miejsc” i konstruowania tożsamości na podstawie tego procesu nie zaś identyfikacji z Ziemiami Odzyskanymi czy Ziemiami Zachodnimi i Północnymi. Na występowanie podobnych zjawisk na różnych obszarach terenu ZZiP, a więc istnienia ich swoistości, wskazywali z kolei dr Tomasz Hutsch i dr Karolina Ćwiek-Rogala.
Interesującym wątkiem rozmowy było przedstawienie aktualnie prowadzonego przez dr Ćwiek-Rogalę projektu badawczego „Recycling the German Ghosts. Resettlement Cultures in Poland, Chechia and Slovakia after 1945 (SPECTRAL RECYCLING)”. Grant poświęcony jest interakcji społeczeństw postmigracyjnych z zastanym dziedzictwem niemieckim poprzez przekształcanie jego elementów i ponowne wykorzystanie w innym, nowym kontekście. Obecność tego typu projektów pokazuje, że Ziemie Zachodnie i Północne są w dalszym ciągu interesującym poznawczo tematem badawczym, który można rozpatrywać z różnych perspektyw. (A. Stamm-Korecka)
Link do dyskusji:
https://www.facebook.com/events/166795409857846/?active_tab=discussion