Nowe regulacje dotyczące poprawy sytuacji socjalnej twórców w Niemczech
#Roth #artyści #zasiłek
W związku ze skutkami pandemii w sferze kultury, która odsłoniła dobitnie trudną sytuację socjalną wielu artystów i twórców, Bundestag przyjął (1.12.2022) dwie nowe regulacje ustawowe w tej sprawie, które mają poprawić w przyszłości ich położenie.
W myśl nowych postanowień, od 1 stycznia 2023 r. osoby zatrudnione głównie na czas określony (krótkoterminowo) będą miały łatwiejszy dostęp do zasiłku dla bezrobotnych (Arbeitslosengeld I). Jest to bardzo istotna decyzja, gdyż do tej pory osoby te miały problem z ubieganiem się o zasiłek z uwagi na to, że nie posiadały wymaganego okresu zatrudnienia, by być uprawnione do jego pobierania, jak to wynikało z obowiązujących przepisów ustawy. Skorzystają na tym zwłaszcza aktorzy, a także wszystkie osoby, które mają angaż na podobnych zasadach, tzn. są zatrudniane sezonowo bądź przy realizacji danego projektu.
Poprzednie regulacje specjalne dotyczące pobierania zasiłku za pracę w wymiarze krótkoterminowym zostały wprowadzone w 2009 r.; od tamtej pory ich obowiązywanie było wielokrotnie przedłużane (ostatnio: do końca grudnia 2022 r.). Rząd nowej koalicji postanowił (zgodnie z zapisem umowy koalicyjnej) zmienić te regulacje i lepiej zabezpieczyć w tym względzie osoby zatrudnione krótkoterminowo.
Druga decyzja Bundestagu w zakresie poprawy sytuacji bytowej osób działających w sektorze kultury dotyczyła rozszerzenia możliwości uzyskania dodatkowych zarobków przez artystów i publicystów, co zostało zagwarantowane w ustawie o ubezpieczeniu społecznym artystów (Künstlersozialversicherungsgesetz). W przyszłości zniesiona zostanie przede wszystkim obowiązująca przedtem górna granica zarobku. Od 1 stycznia 2023 r. możliwości uzyskania dodatkowych przychodów, obejmujące również samodzielne działania w obszarze pozaartystycznym, będą trwale poszerzane. Decydujące dla ochrony ubezpieczenia (w przypadku ubezpieczenia chorobowego i pielęgnacyjnego) będzie to, która z tych samodzielnych aktywności będzie miała większe znaczenie w sensie ekonomicznym.
Minister stanu ds. kultury Claudia Roth z zadowoleniem przyjęła postanowienie Bundestagu, gdyż dzięki temu uczyniono, jak zauważyła, ważny krok naprzód na drodze do strukturalnego polepszenia sytuacji twórców, będących często w bardzo trudnym, wręcz krytycznym położeniu pod względem socjalnym. W ten sposób zabezpieczony został na trwałe indywidualny byt i warunki pracy artystów i twórców, uznała. W jej ocenie ponoszą oni bowiem wciąż dotkliwe konsekwencje doświadczeń z okresu pandemii, kiedy musieli często ‒ aby przeżyć i zabezpieczyć swą egzystencję ‒ podejmować się różnych innych zajęć w celach zarobkowych, nie związanych z ich zawodem, to zaś odbywało się niekiedy kosztem kultury i sztuki.
Roth obiecała, że rząd będzie w dalszym ciągu dążył do lepszego zabezpieczenia pracy artystycznej twórców również w przyszłości. (M. Wagińska-Marzec)