Pierwsza Narodowa Strategia Bezpieczeństwa RFN
#Niemcy #bezpieczeństwo #strategiabezpieczeństwa #Scholz
W dniu 14 czerwca 2023 r. kanclerz RFN Olaf Scholz na konferencji prasowej z udziałem szefów resortów dyplomacji, finansów, obrony i spraw wewnętrznych przedstawił Narodową Strategię Bezpieczeństwa Niemiec. To pierwszy tego typu dokument w historii RFN. Zapowiedź prac nad strategią znalazła się w umowie koalicyjnej współrządzących w Niemczech od 2021 r. partii SPD, Zielonych i FDP. Proces jej przygotowania rozpoczął się w marcu ub. roku. Ważnym impulsem dla przyśpieszenia prac nad dokumentem stała się agresja Rosji na Ukrainę.
Przyjęcie dokumentu ma w założeniu służyć zwiększeniu koordynacji wysiłków rządu federalnego i pozostałych agend państwowych w obszarze bezpieczeństwa. W strategii zdefiniowane zostały główne cele RFN w polityce bezpieczeństwa, najważniejsze zagrożenia zewnętrzne i wewnętrzne, a także działania i instrumenty, które mają służyć zwiększeniu bezpieczeństwa narodowego Niemiec. Na liście najważniejszych celów znalazły się m.in. ochrona ludności, suwerenności i integralności terytorialnej państwa, a także Unii Europejskiej i sojuszników RFN, umocnienie NATO i partnerstwa ze Stanami Zjednoczonymi, zwiększenie zdolności i spoistości UE, zacieśnianie partnerstwa z Francją oraz utrwalanie ładu międzynarodowego opartego na prawie międzynarodowym, Karcie Narodów Zjednoczonych i uniwersalnych prawach człowieka.
Do najważniejszych aktualnych zagrożeń zaliczono działania Rosji; stanowi ona − jak podkreślono − „największe zagrożenie dla pokoju i bezpieczeństwa w przestrzeni euroatlantyckiej”. Poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa niosą w myśl dokumentu także inne autorytarne państwa, które zmierzają do podważania reguł ładu międzynarodowego i wykorzystując hybrydowe instrumenty, usiłują ingerować w procesy decyzyjne w państwach demokratycznych.
W odniesieniu do Chińskiej Republiki Ludowej wskazano, że w jej działaniach w ostatnich latach można było zauważyć wzrost działań wskazujących na dążenie do rywalizacji i konkurencji. Jednocześnie podkreślono, że ChRL pozostaje ważnym partnerem z punktu widzenia rozwiązywania najważniejszych globalnych problemów.
Spośród innych istotnych wyzwań i zagrożeń wymieniono m.in. ekstremizm i terroryzm, kryzysy i konflikty w regionach znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie UE, erozję systemu kontroli zbrojeń i proliferację broni nuklearnej, ochronę infrastruktury krytycznej oraz wrogie działania podejmowane przez służby specjalne innych państw.
Zawarty w strategii katalog działań i instrumentów opiera się na koncepcji „zintegrowanego bezpieczeństwa” (integrierte Sicherheit). Zgodnie z zapisami dokumentu zakłada ona scalenie wszystkich najważniejszych dla bezpieczeństwa zagadnień i instrumentów w celu ochrony przed zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Bezpieczeństwo jest tutaj rozumiane jako część wszystkich obszarów polityki państwa i traktowane jako główny cel działań podejmowanych przez wszystkie organy państwa.
W strategii zdefiniowane zostały trzy główne wymiary „zintegrowanego bezpieczeństwa”: zdolność do obrony, odporność i zrównoważony rozwój. Pierwszy z nich odnosi się przede wszystkim do polityki obronnej. W dokumencie padają deklaracje o kontynuowaniu działań na rzecz wzmacniania zdolności niemieckich sił zbrojnych oraz utrzymywaniu wydatków obronnych w kolejnych latach na poziomie wynoszącym przeciętnie 2% PKB. Zapowiadana jest również rozbudowa zdolności RFN w obszarze cyberbezpieczeństwa oraz przestrzeni kosmicznej. Ważnym priorytetem w tym wymiarze ma być ponadto ulepszenie zdolności w dziedzinie obrony cywilnej i ochrony ludności. Drugi wymiar, czyli odporność obejmuje działania dotyczące m.in. wzmocnienia ochrony infrastruktury krytycznej, zapewnienia bezpieczeństwa dostaw surowców strategicznych oraz rezerw strategicznych towarów, w tym żywności i lekarstw. Trzeci wymiar koncentruje się na ochronie klimatu oraz kryzysie bioróżnorodności i ekosystemu. Zagadnienia te pojmowane są jako wyzwania o fundamentalnym znaczeniu dla bezpieczeństwa Niemiec i bezpieczeństwa globalnego. W dokumencie przedstawiony został szeroki zestaw inicjatyw i związanych z nimi projektów, w które mają aktywnie angażować się Niemcy na poziomie międzynarodowym, w tym przede wszystkim w ramach ONZ, UE oraz G7 i G20.
Pierwotnie Narodowa Strategia Bezpieczeństwa miała zostać ogłoszona na tegorocznej edycji Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa (17-19.02.2023). Prace nad dokumentem opóźniały się jednak z powodu konfliktów między Urzędem Kanclerskim i Ministerstwem Spraw Zagranicznych RFN. Jednym z głównych przedmiotów sporów była kwestia utworzenia Narodowej Rady Bezpieczeństwa, czyli gremium, które miałoby odpowiadać za wyznaczanie głównych priorytetów i koordynację działań organów rządowych w zakresie bezpieczeństwa. Ministra Spraw Zagranicznych Annalena Baerbock dążyła do tego, aby ten nowy organ był umiejscowiony w strukturach podległego jej resortu. Z kolei kanclerz Scholz i jego najbliższe otoczenie opowiadało się za tym, aby Narodowa Rada Bezpieczeństwa, podobnie jak do tej pory funkcjonująca Federalna Rada Bezpieczeństwa, była organem działającym przy Urzędzie Kanclerskim. Ostatecznie nie udało się wypracować kompromisu w tej sprawie i odstąpiono od idei ustanowienia tego organu, co stało się jednym z głównych przedmiotów krytyki środowisk eksperckich i komentatorów w Niemczech pod adresem nowej strategii. (K. Janoś)
19 czerwca 2023
https://www.bundesregierung.de/breg-de
https://www.zdf.de/nachrichten/politik/sicherheitsstrategie-deutschland-scholz-100.html