Przecieki z przygotowań niemieckiej strategii wobec Chin

#Niemcy #Chiny #strategia

Robocze wersje przygotowywanej przez rząd federalny pierwszej w historii „strategii chińskiej” trafiły w wyniku przecieków do opinii publicznej. Fragmenty liczącej 61 stron roboczej wersji dokumentu, datowanego na 1 listopada br., zostały opublikowane przez portal „Politico” ‒ jest to wersja tekstu zaproponowana przez niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, przeznaczona do konsultacji z innymi resortami. Oznacza to, że jego treść może ulec zmianie przed oficjalną publikacją zapowiedzianą na początek 2023 r.

We fragmentach opublikowanych przez „Politico” podkreślono, że Chiny mają wolę i możliwości wykorzystywania siły własnego rynku jako elementu wymuszania ustępstw od innych państw. Z kolei Niemcy powinny „wykorzystywać instrumenty rynkowe, aby zmienić strukturę zachęt dla dywersyfikacji niemieckich firm, tak aby redukowanie zależności eksportowych stało się bardziej atrakcyjne”. Chodzi szczególnie o firmy najbardziej „narażone” na uzależnienie od Chin; będą one zobowiązane dostarczać sprawozdania na temat rozwoju ich działalności w Chinach, zaś rząd federalny ma mieć możliwość zlecania przeprowadzenia „regularnych stress testów” w celu identyfikowania ryzyka i podejmowania „działań zaradczych” na wczesnym etapie.

Jeśli chodzi o formułowane wcześniej przez ministra gospodarki Roberta Habecka zapowiedzi wprowadzenia tzw. zewnętrznego screeningu inwestycji niemieckich w Chinach, to zostały one sprowadzone do deklaracji „zbadania możliwości” stworzenia podstaw prawnych dla takiego rozwiązania. Chodzi o badanie „krytycznych dla bezpieczeństwa” inwestycji zagranicznych firm niemieckich i europejskich w Chinach i potencjalne udaremnianie transferu krytycznej infrastruktury do Chin i kreowania w ten sposób zależności.

W odniesieniu do niemieckich przedsiębiorstw aktywnych w Chinach znalazły się też zapisy dotyczące ograniczania gwarancji inwestycyjnych rządu federalnego. Mają zostać wprowadzone ostrzejsze kryteria dotyczące np. standardów środowiskowych i wykluczania pracy przymusowej w ramach łańcuchów dostaw. W ostatnim czasie władze nie przedłużyły gwarancji na inwestycje w Chinach dla Volkswagena w związku z fabryką firmy funkcjonującą w Sinciangu. Należy się więc spodziewać kolejnych tego typu decyzji.

W roboczym tekście znalazła się też propozycja tworzenia „europejskich karteli” kupujących konkretne surowce, np. metale ziem rzadkich, aby „wzmocnić pozycję negocjacyjną europejskich firm”.

W nowej strategii chińskiej rząd niemiecki ma zająć bardziej zdecydowane stanowisko wobec naruszeń praw człowieka w Chinach. W opublikowanych fragmentach znalazły się zapisy krytykujące „ogromne naruszenia praw człowieka” w Tybecie i Sinciangu. Zwraca również uwagę deklaracja chęci wzmacniania relacji z Tajwanem i udzielenia przez Niemcy wsparcia dla procesu negocjacji porozumienia inwestycyjnego UE-Tajwan. Taki krok wywołałby z pewnością ostrą reakcję ze strony Pekinu, szczególnie w kontekście zamrożonej ze względu na wzajemne sankcje umowy inwestycyjnej UE-Chiny (CAI).
(T. Morozowski)

25 listopada 2022

https://www.politico.eu/article/germany-mulls-harder-line-on-china-new-deal-with-taiwan/