Serwis Instytut Zachodniego 120/2019
PETER ALTMAIER PREZENTUJE POPRAWIONĄ STRATEGIĘ PRZEMYSŁOWĄ 2030
#Industriestrategie2030 #przemysł #strategia #Altmaier #BMWi
Minister gospodarki Niemiec Peter Altmaier (CDU) zaprezentował w dniu 29 listopada br. nową wersję Strategii Przemysłowej 2030 (Industriestrategie 2030). Początkowe propozycje przedstawione przez ministra w lutym br. spotkały się z intensywną krytyką ze strony przedstawicieli niemieckiej gospodarki oraz ekonomistów z partii CDU. Krytyka dotyczyła przede wszystkim przewidzianego w strategii zwiększenia wpływu państwa na procesy rynkowe, m.in. poprzez wspieranie narodowych championów ‒ największych firm zdolnych do konkurencji na globalnym rynku z gigantami z Chin czy USA. Negatywnie wypowiadali się też przedstawiciele małych i średnich firm, którzy uznali, że ich sektor został pominięty w strategii, pomimo jego dużego znaczenia dla niemieckiej gospodarki.
W ramach kilkumiesięcznego intensywnego dialogu Ministerstwa Gospodarki z politykami, przedstawicielami gospodarki, związkami zawodowymi oraz naukowcami, do strategii wprowadzono poprawki łagodzące najbardziej kontrowersyjne zapisy. Przejmowanie przez państwo udziałów w prywatnych firmach dzięki środkom ze specjalnego funduszu ma mieć miejsce jedynie w drodze absolutnego wyjątku; zrezygnowano też ze wskazania w strategii konkretnych firm ‒ narodowych championów (pierwotnie były to m.in. Siemens, Thyssen-Krup czy Deutsche Bank).
Ponadto rozszerzono katalog wrażliwych sektorów gospodarki, w ramach których rząd federalny ma być upoważniony do kontrolowania i ewentualnie zablokowania transakcji przejęć firm niemieckich przez zagranicznych inwestorów. Do infrastruktury krytycznej, sieci elektrycznej, bezpieczeństwa teleinformatycznego dodano m.in. sektory sztucznej inteligencji, robotyki, półprzewodników czy biotechnologii. (TM)
ROSNĄCE OBCIĄŻENIE PODATKOWE EMERYTUR W NIEMCZECH
#emerytury #DieLinke #interpelacja
W odpowiedzi na interpelację przewodniczącego frakcji Die Linke w Bundestagu D. Bartscha, Federalne Ministerstwo Finansów podało informacje, które dokumentują zwiększanie się opodatkowania świadczeń emerytalnych osób pobierających je od 2005 r. Obciążenie podatkowe emerytur w wysokości 1500 euro brutto zwiększyło się z 79 euro w 2010 r. do 430 euro w 2019 r. Dla emerytur w wysokości 1700 i 2000 euro brutto opodatkowanie wzrosło z odpowiednio 294 i 679 euro do 758 oraz 1326 euro.
O skali zjawiska świadczy również wzrost wpływów do budżetu państwa z podatku dochodowego płaconego od dochodu z emerytury, który w 2005 r. wyniósł 15,5 mld euro, a w 2015 r. już 34,65 mld euro. Odpowiada to podwyższeniu podatku o 130% w ciągu 10 lat. W tym samym okresie dochód ze wszystkich podatków wzrósł o 50%.
Taki stan rzeczy jest krytykowany przez D. Bartscha, według którego zwłaszcza niskie emerytury wymagają szczególnej ochrony. Polityk Die Linke stwierdził poza tym, iż „w naszym kraju jest coś zasadniczo nie tak, gdy emeryci płacą sześciokrotnie większe podatki niż spadkobiercy”.
Rosnące obciążenie podatkowe emerytur jest konsekwencją nowelizacji ustawy z 2005 r., zgodnie z którą kwota wolna od podatku obniża się co roku o 2% z poziomu 50% do aktualnie 22%. Docelowo zostanie ona zlikwidowana w 2040 r. W zamian zwiększono możliwości odliczenia składek emerytalnych od podatku dochodowego. Dotyczy to również składek ubezpieczenia zdrowotnego i opieki (Pflegeversicherung). Nowelizacja spowodowała też zwiększenie liczby opodatkowanych emerytur.
Obowiązek wypełnienia oświadczenia podatkowego zależy od wysokości dochodów podlegających opodatkowaniu. Obok samych świadczeń emerytalnych zalicza się do nich również dochody z lokat kapitałowych, wynajmu i emerytur zakładowych. Opodatkowaniu polegają roczne dochody emeryta przekraczające 9168 euro lub 18 336 w przypadku małżeństwa. (MW)
GLOBALIZM VERSUS PROWINCJONALIZM W NAUCE
#nauka #Niemcy #publikacje #USA #FAZ
Na łamach „Frankfurter Allgemeine Zeitung” toczy się dyskusja na temat skutków „amerykanizacji” rynku wydawnictw naukowych w dziedzinie ekonomii. Rozpoczęło ją dwóch profesorów ekonomii, Thomas Ehrmann i Aloys Prinz, którzy wskazali na negatywne dla nauki i polityki konsekwencje uzależniania ścieżki kariery zawodowej od publikacji w amerykańskich czasopismach. „Tyrania pięciu topowych czasopism”, jak sformułował to noblista James Heckman, prowadzi do uniformizacji metodologii, zawężenia badań empirycznych do tematów leżących w sferze zainteresowania głównie USA oraz braku danych empirycznych w odniesieniu do tematów istotnych z punktu widzenia gospodarek innych regionów.
Tezie tej zaprzeczył Christian Dustman, który podkreślił, że publikowanie w amerykańskich czasopismach pozwoliło wyjść ekonomii niemieckiej z jej prowincjonalizmu. Polemizując z tym poglądem, autorzy wskazali na fakt postępującej prowincjonalizacji tematów badawczych, które skupiają się w prawie 49% na danych z USA, a tym samym dotyczą jedynie 4% ludności świata. Propagowana globalizacja okazuje się w tym kontekście prowincjonalizmem. Takie zawężenie tematyczne ma wymierne konsekwencje gospodarcze. Autorzy ilustrują je na przykładzie kwestii uzależnienia niemieckiej gospodarki od Chin. Volkswagen sprzedaje ponad połowę nowych samochodów w Chinach, Daimler 28%, a BMW 25%. Jednocześnie brak jest analiz tego fenomenu opartych na danych empirycznych lub odwołujących się do teorii gier, również ze względu na ograniczone możliwości publikacji. Czy oczekujemy, że to USA zainteresują się naszymi makroekonomicznymi wyzwaniami? ‒ brzmi otwarte pytanie autorów. (JS)
UJAWNIENIE EKSPERTYZ W SPRAWIE ROSZCZEŃ HOHENZOLLERNÓW
#Hohenzollern #roszczenia #odszkodowania #Böhrmann #Herero #Nama
Sprawa roszczeń Hohenzollernów dotyczących zwrotu (bądź finansowej rekompensaty) ich majątku ponownie ujrzała światło dzienne po tym, jak Jan Böhrmann uczynił ją tematem swego (kontrowersyjnego skądinąd) programu satyrycznego. Fakt wzbudził ponowne zainteresowanie w prasie i wśród opinii publicznej. Böhrmann posunął się równocześnie o krok dalej i opublikował na (utworzonej przez siebie) stronie internetowej cztery ekspertyzy, dotyczące zwłaszcza prawnej oceny zasadności tychże roszczeń. Ujawniając ich treść, Böhrmann naruszył tym samym zasadę przestrzegania poufności materiałów dowodowych. Ekspertyzy ujrzały zatem światło dzienne.
Böhrmann nie poprzestał przy tym jedynie na podaniu do publicznej wiadomości ich zapisów, ale nadał im inny wymiar, zestawiając żądania finansowe Hohenzollernów z postulatami przedstawicieli Herero i Nama, domagających się odszkodowań za ludobójstwo popełnione na ich przodkach w XIX w. przez niemieckich kolonizatorów. Zwrócił jednocześnie uwagę, iż rząd federalny od pięciu lat prowadzi potajemne negocjacje z rodem Hohenzollernów, natomiast nie podjął dotąd żadnych rokowań z przedstawicielami Herero na ten temat.
Poruszając tę drażliwą kwestię i stawiając ją w innym świetle, Böhrmann dał nowy impuls historyczno-politycznej debacie, z jaką zmagają się od miesięcy niemieccy historycy. Chodzi m.in. o zbadanie i ustosunkowanie się do kwestii roszczeń Hohenzollernów w świetle ustawy z 1994 r., a także o to, czy państwo niemieckie powinno ich żądania z zasady uznać, czy też stanowczo odrzucić, jak też o zbadanie przeszłości słynnego rodu pod kątem stosunku wobec narodowego socjalizmu.
Negocjacje w sprawie zwrotu m.in. wielu tysięcy dzieł sztuki, a także należących do Hohenzollernów w przeszłości pałaców i zamków, w tym prawa do zamieszkania rodziny w nowo odrestaurowanym Pałacu Cecilienhof o historycznym znaczeniu, bądź też wysokich odszkodowań finansowych toczą się faktycznie między władzami federalnymi i krajem Brandenburgii a przedstawicielem rodu Hohenzollernów potajemnie już od 2014 r. (MWM)
http://hohenzollern.lol/gutachten/clark.pdf
http://www.hohenzollern.lol/gutachten/pyta.pdf
https://www.sueddeutsche.de/kultur/boehmermann-hohenzollern-neo-magazin-royale-1.4683275