Wyniki wyborów krajowych w Turyngii: wyraźne zwycięstwo AfD, niepokój wśród pozostałych partii
#Turyngia #wybory #AfD #CDU #BSW #Die Linke #SPD #Björn Höcke #Mario Voigt #Katja Wolf #Bodo Ramelow #Georg Maier
W dniu 1.09.2024 r. w dwóch wschodnioniemieckich krajach związkowych − Saksonii i Turyngii − przeprowadzone zostały wybory do Landtagu. W Turyngii ogromny sukces odniosła AfD, która po raz pierwszy zwyciężyła na poziomie kraju związkowego, zdobywając niemal 1/3 głosów i dystansując przy tym wyraźnie pozostałe partie. Drugi wynik uzyskała CDU, a partie rządzącej tutaj koalicji Die Linke-SPD-Zieloni (rząd mniejszościowy premiera Bodo Ramelowa) poniosły dotkliwe straty. Spory sukces odnotował debiutujący w wyborach krajowych Sojusz Sahry Wagenknecht (BSW). Układ sił w nowym Landtagu stanowi zapowiedź poważnych trudności przy stworzeniu stabilnej koalicji rządzącej w obliczu odrzucenia przez pozostałe partie możliwości koalicji z AfD. Wyniki wyborów w Turyngii są fatalnym sygnałem dla rządzącej w Niemczech koalicji sygnalizacji świetlnej i kanclerza Olafa Scholza (słaby wynik SPD, wypadnięcie Zielonych i FDP z ław Landtagu, a zwłaszcza katastrofalny rezultat uzyskany przez FDP).
Według wstępnych wyników zdecydowane zwycięstwo odniosła Alternatywa dla Niemiec, zdobywając 32,8% głosów (o 9,4 p.p. więcej niż w poprzednich wyborach z 2019 r.). Drugi rezultat uzyskała CDU, którą poparło 23,6% wyborców (+1,9 p.p.), a trzeci BSW − 15,8% (debiut), która zdystansowała swą „partię matkę”, czyli Die Linke − 13,1% (-17,9 p.p.). Granicę pięcioprocentowego progu wyborczego zdołała przekroczyć jeszcze SPD − 6,1% (-2,1 p.p.). Do Landtagu nie dostali się przedstawiciele pozostałych partii, w tym Zieloni − 3,2% (-2,0 p.p.), FW − 1,3% (+1,3 p.p.) i FDP − 1,1% (-3,9 p.p.). Na pozostałe partie oddano 3,1% głosów. Frekwencja wyborcza wyniosła 73,6% i była wyższa o 8,7 p.p. niż w czasie wyborów z 2019 r.
W nowym Landtagu AfD będzie miała 32 posłów, CDU 23, BSW 15, Die Linke 12, a SPD 6. Niezbędna większość wyniesie więc 45 mandatów. Żadna z partii reprezentowanych w Landtagu nie zamierza wchodzić w koalicję z AfD, zatem potencjalne rozmowy koalicyjne będą prowadzone przez lidera CDU Mario Voigta (B. Ramelow i Georg Maier z SPD zadeklarowali, że do CDU należy pierwszeństwo przy tworzeniu koalicji). Będzie więc formowana koalicja partii demokratycznych przeciwko AfD. Liderzy CDU wykluczyli wprawdzie przed wyborami możliwość sformowania koalicji z Die Linke, ale być może potencjalny rząd nowej koalicji CDU-BSW-SPD będzie tolerowany przez tę partię (podobnie jak miało to miejsce w poprzedniej kadencji, gdy mniejszościowy rząd Die Linke-SPD-Zieloni mógł funkcjonować dzięki temu, że był tolerowany przez chadeków). Ewentualna koalicja z udziałem chadeków i BSW byłaby nowym rozwiązaniem na poziomie krajów związkowych: wprawdzie w czasie kampanii przedstawiciele obu partii nie wykluczali możliwości zawarcia wspólnej koalicji, ale BSW postawiła wcześniej bardzo istotne warunki wstępne dla dalszej współpracy (tzw. czerwona linia dotycząca udzielenia poparcia przez koalicjanta dla stacjonowania amerykańskich rakiet w Niemczech, czemu sprzeciwia się BSW).
Kampania wyborcza w Turyngii miała wyjątkowo emocjonalny przebieg, głównie ze względu na pozycję AfD. Tamtejsza AfD uchodzi za jedną z najbardziej radykalnych organizacji krajowych tej partii, a jej lider B. Höcke był kilkukrotnie karany za posługiwanie się nazistowskimi sloganami. Dlatego wiecom AfD i wystąpieniom Höckego częstokroć towarzyszyły kontrmanifestacje, a w wielu miastach Turyngii (jak i Saksonii) demonstrowano przeciwko radykalizmowi AfD. Nie przeszkodziło to AfD w odniesieniu zwycięstwa, a co ważne dla tej partii − będzie ona dysponowała w Landtagu tzw. mniejszością blokującą, która pozwoli posłom AfD blokować niektóre decyzje parlamentu wymagające poparcia większości 2/3 izby.
Przeprowadzone w dniu 1.09.2024 r. wybory odbyły się na obszarze, gdzie pozycja SPD, Zielonych i FDP od lat była wyjątkowo słaba. Jednak uzyskanie łącznie przez te trzy partie 10,4% głosów należy uznać za katastrofę dla rządzącej w Niemczech koalicji. Wyniki te pokazują jak krytycznie oceniana jest tutaj polityka rządu Olafa Scholza (stanowiło to dla tych partii problem: np. SPD w swej kampanii skupiała się na sprawach lokalnych, unikając tematów ogólnoniemieckich). (P. Kubiak)
https://wahlen.thueringen.de/datenbank/wahl1/wahl.asp?wahlart=LW&wJahr=2024&zeigeErg=Land
https://www.tagesschau.de/inland/innenpolitik/landtagswahl-thueringen-ergebnisse-100.html