Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz samodzielnie określić warunki przechowywania lub dostępu plików cookie w Twojej przeglądarce.

Zamknij cookies
Menu mobilne
Publikacje Instytutu Zachodniego

Decyzja Bundestagu o likwidacji Urzędu ds. Akt Stasi

#Stasi #akta #ArchiwumFederalne #SED #urząd #Bundestag

W dn. 19 listopada 2020 r. zapadła decyzja na forum Bundestagu dotycząca włączenia Archiwum Akt Stasi do Archiwum Federalnego (Bundesarchiv). Oznacza to, że akta dawnych Służb Bezpieczeństwa b. NRD zgromadzone dotąd w Urzędzie ds. Akt Stasi (Stasi-Unterlagen-Behörde), zawierające: 111 km akt, 1,8 mln zdjęć, niemal 2900 filmów oraz 23 000 ton dokumentów będą w przyszłości dostępne drogą cyfrową bądź we wszystkich oddziałach Archiwum Federalnego [szerzej o projekcie ustawy zob. Serwis z 2 września 2020 r.]. Bundestag podjął też decyzję o powołaniu Pełnomocnika ds. Ofiar Dyktatury SED.

Podczas debaty w parlamencie minister stanu ds. kultury Monika Grütters zwróciła uwagę, iż włączenie akt Stasi do zasobów AF umożliwi ich zachowanie dla przyszłych pokoleń; poprawi też ich dostępność. Na ten element wskazywał również Thomas Hacker (FDP), dowodząc, iż dostęp do akt ma zasadnicze znaczenie dla osób, które były śledzone i inwigilowane, aby mogły się uporać z tymi wydarzeniami. Przedstawicielka Zielonych Monika Lazar określiła tę decyzję jako „słuszną” i „niezbędną”. Simone Barrientos (Die Linke) argumentowała, że dziedzictwo NRD należy do ogólnoniemieckiej historii i z tego względu dokumenty te, jako świadectwo „pamięci Niemiec”, powinny znaleźć się w zbiorach Archiwum Federalnego. W podobnym duchu wypowiadali się przedstawiciele SPD.

Z kolei frakcja AfD skrytykowała projekt dowodząc, że wdrożenie ustawy będzie równoznaczne z zakończeniem pracy tej ważnej instytucji. Powołanie pełnomocnika ds. ofiar SED uznała za działanie na zasadzie „listka figowego”, który ma jedynie uspokoić „związki interesów”. Krytyczne stanowisko zaprezentowała również Hildigund Neubert, b. pełnomocnik Turyngii ds. akt Stasi (2003-2013), która przypomniała, że Urząd ten jest czymś więcej niż tylko archiwum; jest on również „symbolem, ostatnim widocznym na terenie całego kraju „pomnikiem pokojowej rewolucji”. Zwróciła uwagę, że po raz pierwszy został w nim przeprowadzony naukowo „rozrachunek z tajnymi służbami”, zaś na płaszczyźnie międzynarodowej Urząd ten był oznaką „nadziei” dla wielu osób żyjących w dyktaturach, że historia się z nimi rozliczy. Krytycy wskazywali, że będzie to koniec instytucji, która dla wielu krajów Europy Wschodniej stanowiła swoisty wzorzec.

Za przyjęciem ustawy głosowały frakcje: CDU/CSU, SPD, FDP oraz Zieloni; natomiast przeciwko ustawie zagłosowała AfD; Die Linke wstrzymała się od głosu.

Na mocy przyjętej ustawy działający dotąd Urząd ds. Akt Stasi − znany również jako Urząd Gaucka − zostaje rozwiązany. Likwidacji ulega również stanowisko Pełnomocnika ds. Akt Stasi. Ustawa zostanie przedłożona jeszcze pod obrady Bundesratu; ma wejść w życie wraz z końcem kadencji obecnego pełnomocnika ds. akt Stasi, w dn. 17 czerwca 2021 r. (MWM)

https://www.deutschlandfunk.de/stasi-akten-ins-bundesarchiv-die-abschaffung-einer-behoerde.724.de.html?dram:article_id=459643

https://www.deutschlandfunk.de/bundestag-stasi-akten-kommen-ins-bundesarchiv.1939.de.html?drn:news_id=1196244

https://www.dw.com/de/meinung-die-stasi-akten-verblassen/a-55646777

https://www.bundesregierung.de/breg-de/bundesregierung/staatsministerin-fuer-kultur-und-medien/aktuelles/deutscher-bundestag-beschliesst-dauerhafte-sicherung-der-stasi-unterlagen-kulturstaatsministerin-gruetters-stasi-akten-als-teil-unseres-gesamtstaatlichen-gedaechtnisses-bewahren--1817326


Instytut Zachodni w Poznaniu

ul. Mostowa 27 A
61-854 Poznań
NIP: 783-17-38-640