Najważniejsze akcenty orędzia o stanie Unii 2025
#SOTEU25 #Europajedność #ZielonyŁad2030 #wsparcieUkrainy #bezpieczeństwoeuropejskie
Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen w środę, 10 września 2025 r., wygłosiła w Parlamencie Europejskim orędzie o stanie Unii Europejskiej. Rozpoczęła je od wezwania do jedności w obliczu licznych kryzysów. Podkreśliła, że Europa nie może pozostać bierna wobec tych narastających wyzwań, wśród których wymieniła wojnę na Ukrainie, kryzys humanitarny w Gazie oraz agresywne działania mocarstw, które traktują zależności gospodarcze i energetyczne jako broń. Zwróciła uwagę na potrzebę budowania szerokich międzynarodowych koalicji, w tym specjalnej inicjatywy na rzecz powrotu uprowadzonych ukraińskich dzieci.
Stwierdzając, że Europa znajduje się w coraz bardziej wrogim świecie, von der Leyen dowodziła, że aby utrzymać swoją pozycję, Unia Europejska musi się zasadniczo „odnowić”. „Musi walczyć o wolność, demokrację, swoje wartości i przyszłość”, bo globalny porządek oparty na sile i imperialnych ambicjach nie pozostawia miejsca na nostalgię czy bezczynność.
Znaczna część wystąpienia przewodniczącej Komisji Europejskiej była poświęcona gospodarce, zielonej transformacji i konkurencyjności. Von der Leyen ogłosiła inicjatywy mające wspierać technologie przyszłości, rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym, inwestycje w czystą energię i ochronę europejskiego przemysłu przed nieuczciwą konkurencją. Szczególną uwagę zwróciła na sektor motoryzacyjny, ogłaszając program tanich europejskich samochodów elektrycznych. Wskazała również na potrzebę dalszej dywersyfikacji handlu oraz obrony unijnego prawa do samodzielnego stanowienia regulacji w obszarach takich jak cyfryzacja czy ekologia. Podkreśliła, że Europa jest na dobrej drodze do osiągnięcia celów Zielonego Ładu do 2030 r.
Także kwestie obronności zajęły w jej wystąpieniu dużo miejsca. Ostro oceniła działania Rosji, wymagające – jej zdaniem – podobnie zdecydowanej reakcji Europy. Von der Leyen zapowiedziała 19. pakiet sankcji przeciwko Rosji oraz dalsze wsparcie finansowe dla Ukrainy w formie pożyczki, którą Kijów miałby zwrócić dopiero po otrzymaniu reparacji wojennych od Moskwy. Zadeklarowała budowę europejskiej tarczy antydronowej, co miało szczególny wydźwięk, gdy właśnie rosyjskie drony wtargnęły w przestrzeń powietrzną Polski. Odnosząc się do tych wydarzeń, przewodnicząca KE podkreśliła solidarność z Polską.
W jej wystąpieniu pojawił się też wątek konfliktu w Strefie Gazy. Wprawdzie von der Leyen stwierdziła, że Hamas jest organizacją terrorystyczną, to jednak ogłosiła częściowe ograniczenie handlu z Izraelem oraz zadeklarowała wsparcie odbudowy Gazy. Opowiedziała się też za dwupaństwowym rozwiązaniem konfliktu bliskowschodniego.
W orędziu poruszono także kwestie społeczne. Von der Leyen zapowiedziała pierwszy w historii Europejski Szczyt Mieszkaniowy oraz plan zapewnienia dostępnych cenowo mieszkań. Podkreśliła konieczność regulacji rynku najmu krótkoterminowego i ograniczenia spekulacji mieszkaniowej.
Niemiecka prasa przyjęła wystąpienie przewodniczącej KE z rezerwą. „Von der Leyen buduje zamki na piasku” – skomentowano na łamach „Handelsblatt”, wskazując na nadmiar ogólnych „map drogowych” i „planów działania”, przy jednoczesnym braku realnej implementacji. Zwrócono uwagę, że brak jest odpowiedzi na postulaty Mario Draghiego, zawarte w jego raporcie sprzed roku, dotyczące inwestycji rzędu 800 mld euro rocznie czy realnego pogłębiania jednolitego rynku w sektorze energii i finansów. W ocenie dziennika problemem nie jest brak wizji, ale polityczna niechęć państw członkowskich, które wolą zachować kontrolę w kluczowych obszarach. (D. Muzychuk)
https://audiovisual.ec.europa.eu/en/media/video/I-276884