Pierwsza wizyta kanclerza Scholza w Turcji
#Scholz #Erdogan #Turcja #dyplomacja
W dniu 14.03.2022 r. kanclerz Olaf Scholz udał się z pierwszą wizytą dyplomatyczną do Ankary. Agendę spotkania z prezydentem Turcji Recepem Tayyipem Erdoğanem zdominowały tematy związane z trwającą agresją rosyjską na Ukrainę. Obaj przywódcy państw potępili działania Moskwy i zaapelowali o rozwiązanie sporu drogą dyplomatyczną. Scholz podziękował także Erdoğanowi za dyplomatyczne wysiłki strony tureckiej, m.in. organizację rozmów ministrów spraw zagranicznych Rosji i Ukrainy w Antalyi. Wyraził także podziękowanie za „wkład Turcji w deeskalację konfliktu” poprzez zamknięcie cieśniny Bosfor dla okrętów wojskowych.
W związku z niemieckimi dążeniami do szybkiego odejścia od stosowania nieodnawialnych źródeł energii, dalsze rozmowy niemiecko-tureckie dotyczyły zacieśniania współpracy w zakresie polityki energetycznej. Podczas konferencji prasowej Scholz podkreślił, że celem jest redukcja zależności od dostaw ropy i gazu z Rosji, „niezależnie od tego, jak rozwinie się sytuacja geopolityczna”. Dał więc sygnał, że zmiana niemieckiego paradygmatu w polityce energetycznej, zainspirowana obecnym konfliktem rosyjsko-ukraińskim, jest pomyślana jako zmiana trwała. Z wypowiedzi Erdoğana wynikało natomiast, że dla strony tureckiej ważnym tematem rozmów była potrzeba ożywienia sektora turystycznego do poziomu znanego sprzed pandemii COVID-19. Wspomniał także o pomysłach dalszego rozwoju niemiecko-tureckiego uniwersytetu w Stambule.
Podczas konferencji kanclerz nawiązał do kilku kwestii konfliktogennych w relacjach z Ankarą. W kwestii zacieśniania współpracy UE z Turcją Scholz zaznaczył przede wszystkim konieczność dalszej kooperacji w polityce migracyjnej. Wyraził także zadowolenie z prowadzonego dialogu na wysokim szczeblu dotyczącego utworzenia unii celnej. Nie uniknięto tematu praw człowieka i aresztowań aktywistów politycznych czy dziennikarzy, w tym osób pochodzenia niemieckiego. Scholz wyraził oczekiwanie, że znajdzie się tutaj „szybkie rozwiązanie”. Choć obie strony wyraziły potrzebę i chęć zacieśniania współpracy w ramach wspólnoty transatlantyckiej, Scholz podkreślił, że dla jej powodzenia ważne są również kwestie przestrzegania demokracji i poszanowania praw człowieka.
Kilka drażliwych wątków pojawiło się także w reakcji na pytania dziennikarzy. M.in. zapytany o opory we wspieraniu zachodnich sankcji wobec Rosji, prezydent Turcji odpowiedział, że w ramach ONZ Ankara „uczyniła wszystko, co było koniecznie”. Erdoğan nie odniósł się do sprawy przyłączenia się do sankcji proponowanych przez UE. Natomiast Scholz zapytany o to, czy w odniesieniu do migracji „też będzie przymykał oko na kwestię ochrony praw człowieka w Turcji”, tak jak czyniła to Angela Merkel, kanclerz stanął w obronie swojej poprzedniczki i uznał opinię dziennikarza ARD za krzywdzącą i nieprawdziwą.
W niemieckiej prasie podkreślano, że mimo prób poruszenia spornych tematów ‒ zwłaszcza ze strony niemieckiej ‒ spotkanie miało przede wszystkim pokazać jedność stanowisk w sprawie konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Komentatorzy podkreślali, że paradoksalnie bieżąca trudna sytuacja okazuje się korzystna dla relacji niemiecko- i unijno-tureckich. Jak stwierdził podczas swojego wystąpienia na konferencji prasowej Scholz, „z każdym dniem, z każdą bombą Rosja oddala się od wspólnoty wartości, którą razem tworzymy”. (AK)
15 marca 2022
https://www.bundeskanzler.de/bk-de/aktuelles/scholz-in-der-turkei-2015544
https://www.tagesschau.de/ausland/europa/scholz-erdogan-ukraine-103.html