Habeck przygotowuje zaostrzenie przepisów kontroli inwestycji zagranicznych − w tym chińskich
#Niemcy #Chiny #inwestycje #kontrola #screening #Habeck
Według informacji „Handelsblatt” niemieckie Ministerstwo Gospodarki i Ochrony Klimatu pod kierunkiem Roberta Habecka (Zieloni) pracuje nad nową ustawą dotyczącą kontroli inwestycji zagranicznych w Niemczech. Ma ona stanowić realizację działań zapowiedzianych w Strategii Chińskiej, opublikowanej przez rząd niemiecki w dniu 13 lipca br., chociaż Chiny nie będą w ustawie wymienione bezpośrednio.
Habeck dąży do zaostrzenia przepisów dotyczących kontroli inwestycji, w tym szczególnie w krytycznych sektorach, np. produkcji chipów, sztucznej inteligencji, infrastruktury, technologii chmury czy kluczowych surowców. Katalog sektorów krytycznych zostanie poszerzony i doprecyzowany. Każda inwestycja w takim sektorze ma być automatycznie uznana za ryzykowną dla bezpieczeństwa i to firmy będą musiały udowodnić, że tak nie jest. Dopasowany ma być również próg dopuszczalności kontroli danej inwestycji we wszystkich sektorach (również niekrytycznych), który obecnie wynosi 25% przejmowanych udziałów.
Ponadto ustawa powinna zredukować luki w prawie, przez które dotychczas inwestorzy zagraniczni mogli obchodzić istniejące regulacje − np. realizowanie inwestycji typu greenfield, proces wykupu licencji czy działalność spółek-córek w innych państwach europejskich. Działania takie były często podejmowane przez podmioty chińskie.
Kolejnym elementem ustawy ma być poprawa kontroli współpracy naukowej prowadzonej przez niemieckie placówki z partnerami chińskimi. W założeniu powinno to zapobiec odpływowi myśli technologicznej z Niemiec do Chin, która może tam być wykorzystana np. do celów militarnych. O takim przypadku pisaliśmy tutaj.
Należy zauważyć rysujący się konsensus w koalicji rządzącej co do propozycji przedstawianych przez Habecka. O projekcie pozytywnie wypowiedział się m.in. rzecznik SPD ds. polityki gospodarczej Bernd Westphal, zajmujący zazwyczaj zbliżone stanowisko do kanclerza Olafa Scholza. Poparcie wyraził również wiceprzewodniczący opozycyjnej frakcji CDU Jens Spahn. Habeck będzie musiał jeszcze postarać się o poparcie ze strony FDP − partii prezentującej podobnie zdecydowane podejście wobec Chin jak Zieloni, ale jednocześnie sprzeciwiającej się zbytnim ograniczeniom wolności gospodarczej. Zdaniem liberałów konieczne jest zapewnienie, że nowe rozwiązania nie będą miały negatywnych konsekwencji dla niemieckich przedsiębiorstw. Tematem nadal dyskutowanym w rządzie jest pomysł wprowadzenia nowego instrumentu − kontroli inwestycji zewnętrznych (outbound investment screening), która dotyczyłaby inwestycji realizowanych przez firmy niemieckie na innych rynkach (np. w Chinach).
Bardziej krytycznie o propozycjach Habecka wypowiadają się przedstawiciele gospodarki. Według Ulricha Ackermanna ze związku przemysłowego VDMA poszerzenie kontroli działalności przedsiębiorstw byłoby „bardzo trudne do wdrożenia” i ograniczałoby prawa majątkowe firm. Byłby to też jego zdaniem „niszczycielski sygnał” dla inwestorów zagranicznych. Ackermann opowiada się − podobnie jak Habeck − za ograniczeniem transferu krytycznych technologii z Niemiec do Chin, ale jego zdaniem niepotrzebne jest w tym celu tworzenie nowego instrumentu, takiego jak kontrola inwestycji zewnętrznych. (T. Morozowski)
24.08.2023